DYSKUSJAHALINA BORTNOWSKA: Dla mnie ważna jest troska o to, by cała„pielgrzymka” doszła do celu – nie należy zostawiać ludzi, którzynie nadążają za zmianami, ludzi, którym drogie są stare formy, a nieumieją wczuwać się w nowe. Oczywiście, warto nauczyć ich lepiejmodlić się na różańcu – i to już będzie bardzo dużo (i to też jestdostatecznie trudne). Wydaje mi się, że Jan Paweł nigdy nie gardziłtymi, którzy, gdy przychodzi Adwent, wkładają swoje moheroweberety i idą na roraty – te osoby były mu drogie i bliskie. Papieżodznaczał się wielkim szacunkiem dla prostych starych kobiet. Charakteryzowałago taka bardzo tradycyjna pietas w stosunku do osób,Obciążyliśmy ten pontyfikatzłymi rzeczami, któresię u nas manifestowałyi wciąż manifestują.które mało kto szanuje – on ich nie wykluczał.To, nawet w skali ogólnokościelnej, mogło byćjedną z przyczyn niezadowolenia rozmaitychteologów czy środowisk postępowych. JanPaweł II liczył się z tym, w jakim tempie pielgrzymkamoże iść, by wszyscy zdołali ją ukończyć, by wszyscy dotarlido celu. To jest szczególnie ważne dla polskiego Kościoła, bo myw wielu aspektach wciąż jesteśmy w ogonie tej pielgrzymki. Na przykładw kwestii wiedzy religijnej wierzących i praktykujących.Jeśli już chodzi o nasze, polskie, winy wobec Papieża, uważam,że bardzo obciążyliśmy ten pontyfikat złymi rzeczami, które sięu nas manifestowały i wciąż manifestują. Wbrew przykładowi i woliJana Pawła II antysemityzm nadal jest takim kryptonurtem w Kościelew Polsce – w niektórych diecezjach jest to nurt bardzo silny.Jak gdyby całe tak dobitne nauczanie Jana Pawła o pokucie za winywobec Żydów i szacunku dla judaizmu spływało po nas jak woda.To tylko jeden (dla mnie może najbardziej bolesny) z aspektów tego,że nie nauczyliśmy się jeszcze szczerości wobec samych siebie i wobecświata. Oczywiście, w świecie mediów tak naprawdę nic nie dasię ukryć, ale Kościół wciąż próbuje coś „zamieść pod dywan”, a kiedyktoś coś stamtąd wyciąga, usiłuje się go przydeptać, przekonać,by tego nie robił, tłumaczyć, że to dla dobra Kościoła itp. W Kościeleciągle występuje syndrom: lepiej nie widzieć; jeśli się już widzi, tolepiej nie mówić; jeśli się już mówi, to cicho i gdzieś w kącie… Niezdolnośćczy niechęć do pokuty jest przepotężna.36
TEMAT MIESIĄCAKS. TADEUSZ DZIDEK: Nie będę mówił ani o zasługach Papieża,ani o naszych zaniedbaniach, bo Państwo to już powiedzieli i ja sięz tym zgadzam. Chciałbym natomiast przyjrzeć się słabościom Kościoła,które pozostały tu z naszej winy, pomimo świadectwa Papieża.Po pierwsze: triumfalizm, a po drugie: słabość teologii i w ogóledyskusji o Kościele. Autorytet Papieża był tak wielki, że teologowiestawali się ludźmi, którzy „żerują” na dokumentach MagisteriumKościoła. Gdy patrzymy na liczne prace magisterskie czy doktorskie,okazuje się, że są one przede wszystkim analizą dokumentów Kościoła.W ten sposób podważony zostaje sens bycia teologiem w Kościele.Przecież teolog to taki „piechur”, który idzie przed „ciężkąartylerią”, badając nowe tereny, podejmując nowe zagadnienia i takwłaśnie pomagając Kościołowi; dopiero w ostatnim momencie powinnointerweniować Magisterium, ażeby rozstrzygać sprawy konieczne.Natomiast u nas „piechota” ustawiła się za „artylerią”, botak jest bezpiecznie.Pamiętam ogólnopolskie sympozjum, na którym zadałem pytanie(prosząc o dyskusję!): Czy jest możliwe w Kościele katolickim potraktowaniesoborów ekumenicznych jako wspólnego fundamentu, na którymbędzie można opierać się w przyszłości, i zgoda co do tego, żepozostałe sobory na Zachodzie były synodami Kościoła Zachodniego?Nie tylko nie podjęto na ten temat dyskusji, ale jeszcze zostałemokrzyknięty heretykiem i nikt nie miał odwagi publicznie wystąpićw mojej obronie. Co innego w kuluarach. To jest dla mnie przykładowej słabości polskiej teologii.KS. GRZEGORZ RYŚ: To, co powiedziała pani Halina Bortnowskao niezdolności do pokuty, to jest sformułowanie słuszne, które jednakprowokuje do pokazania pewnego paradoksu. Bo świadomośćgrzechu pojedynczych wiernych – ich zdolność do korzystania z sakramentupojednania – jest akurat mocną stroną polskiego Kościoła.Polak, polski katolik, generalnie wie, że jest grzesznikiem, spowiadasię, jest gotów do okazania żalu – w cztery oczy, jak ci teologowie,którzy w kuluarowych rozmowach z ks. Tadeuszem Dzidkiem byligotowi przyznać się do swojej słabości. Problem dotyczy jednak publicznegoobrazu Kościoła.37
- Page 3 and 4: Leszek SobockiPolak 78, 1979olej, 9
- Page 5 and 6: TEMATY I REFLEKSJE110. „Czyja jes
- Page 7 and 8: DIAGNOZYArkadiusz StempinW potrzask
- Page 9 and 10: DIAGNOZYkościelną za paktowanie z
- Page 11 and 12: DIAGNOZYz kolegą seminaryjnym, suf
- Page 13 and 14: DIAGNOZYW przeciwieństwie do ewang
- Page 15 and 16: DIAGNOZYprzebieg granicy na Odrze i
- Page 17 and 18: TEMAT MIESIĄCADEFINICJEJanusz Poni
- Page 19 and 20: TEMAT MIESIĄCA7. I ś ć. Jak trze
- Page 21 and 22: TEMAT MIESIĄCAW tym gronie wszyscy
- Page 23 and 24: TEMAT MIESIĄCAHALINA BORTNOWSKA: G
- Page 25 and 26: TEMAT MIESIĄCAtrzy czwarte ludzko
- Page 27 and 28: TEMAT MIESIĄCAKS. TADEUSZ DZIDEK:
- Page 29 and 30: TEMAT MIESIĄCAniecznie zasługują
- Page 31 and 32: TEMAT MIESIĄCAne w sposób zwyczaj
- Page 33 and 34: TEMAT MIESIĄCAtam ten schematyczny
- Page 35 and 36: TEMAT MIESIĄCAKS. TADEUSZ DZIDEK:
- Page 37: TEMAT MIESIĄCAkę inaczej: słucha
- Page 41 and 42: TEMAT MIESIĄCAtalizm i relatywizm
- Page 43 and 44: TEMAT MIESIĄCAKS. GRZEGORZ RYŚ: T
- Page 45 and 46: TEMAT MIESIĄCAinnym: „proboszcze
- Page 47 and 48: TEMAT MIESIĄCAwszystkie istotne as
- Page 49 and 50: TEMAT MIESIĄCAWojtyły jako myśli
- Page 51 and 52: TEMAT MIESIĄCApowszechność (otwa
- Page 53 and 54: TEMAT MIESIĄCAJUŻ W SPRZEDAŻYmi
- Page 55 and 56: TEMAT MIESIĄCAz rąk autora, zaczy
- Page 57 and 58: TEMAT MIESIĄCAz teologami wyzwolen
- Page 59 and 60: TEMAT MIESIĄCAz wiary budować bas
- Page 61 and 62: TEMAT MIESIĄCAjest nam jedynie z k
- Page 63 and 64: TEMAT MIESIĄCAzawsze automatycznie
- Page 65 and 66: TEMAT MIESIĄCAzawiści i większej
- Page 67 and 68: TEMAT MIESIĄCApiero zewnętrzne
- Page 69 and 70: TEMAT MIESIĄCAdefinitywnie przesta
- Page 71 and 72: TEMAT MIESIĄCAZrozumienie w Chryst
- Page 73 and 74: TEMAT MIESIĄCAsą skuteczne, gdy j
- Page 75 and 76: TEMAT MIESIĄCATa perspektywa ochro
- Page 77 and 78: TEMAT MIESIĄCAzwrócić uwagę na
- Page 79 and 80: TEMAT MIESIĄCAWielkanocne kazanie
- Page 81 and 82: TEMAT MIESIĄCAnie będącej ani wc
- Page 83 and 84: TEMAT MIESIĄCAspołeczne zaangażo
- Page 85 and 86: TEMAT MIESIĄCAw tak wielu kwestiac
- Page 87 and 88: TEMAT MIESIĄCAPAPIEŻ I INNIStanis
- Page 89 and 90:
TEMAT MIESIĄCAwszystkim - nie musi
- Page 91 and 92:
TEMAT MIESIĄCAwydarzenia (choć, o
- Page 93 and 94:
TEMATY I REFLEKSJEOjcostwo Boże na
- Page 95 and 96:
TEMATY I REFLEKSJEnikomu nakazać u
- Page 97 and 98:
TEMATY I REFLEKSJEnas, Ona nie zatr
- Page 99 and 100:
TEMATY I REFLEKSJEciu par świętyc
- Page 101 and 102:
TEMATY I REFLEKSJEZ moich kontaktó
- Page 103 and 104:
TEMATY I REFLEKSJEkiej we Wrocławi
- Page 105 and 106:
TEMAT MIESIĄCAale jak o braciach
- Page 107 and 108:
TEMAT MIESIĄCAści religijnej. (..
- Page 109 and 110:
TEMAT MIESIĄCArozwijania dialogu (
- Page 111 and 112:
TEMAT MIESIĄCAMarek KitaBoży czł
- Page 113 and 114:
TEMAT MIESIĄCAAngelo poszukiwał j
- Page 115 and 116:
TEMAT MIESIĄCAnowe idee jezuitą,
- Page 117 and 118:
TEMAT MIESIĄCAciw sumienia wobec f
- Page 119 and 120:
TEMAT MIESIĄCAspełniał posługę
- Page 121 and 122:
TEMAT MIESIĄCAroztropnie moderowa
- Page 123 and 124:
TEMAT MIESIĄCAnspiracjeNajlepszy,
- Page 125 and 126:
TEMATY I REFLEKSJEEstetyka jako odr
- Page 127 and 128:
TEMATY I REFLEKSJE„nastrojenia”
- Page 129 and 130:
TEMATY I REFLEKSJEne są, według G
- Page 131 and 132:
TEMATY I REFLEKSJElu używa Gadamer
- Page 133 and 134:
TEMATY I REFLEKSJEDokonując krytyc
- Page 135 and 136:
TEMATY I REFLEKSJE„wielką” - g
- Page 137 and 138:
TEMATY I REFLEKSJEczasów komunisty
- Page 139 and 140:
TEMATY I REFLEKSJE- powiada lord Jo
- Page 141 and 142:
TEMATY I REFLEKSJEWolność jest br
- Page 143 and 144:
TEMATY I REFLEKSJEO RÓŻNYCH GODZI
- Page 145 and 146:
TEMATY I REFLEKSJEświętego Marcin
- Page 147 and 148:
TEMATY I REFLEKSJErączką i biegun
- Page 149 and 150:
TEMATY I REFLEKSJEdebatach: rasizm
- Page 151 and 152:
TEMATY I REFLEKSJERUBRYKA POD RÓŻ
- Page 153 and 154:
TEMATY I REFLEKSJErych znajdujemy s
- Page 155 and 156:
TEMATY I REFLEKSJErach. Caruso zapo
- Page 157 and 158:
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEoznac
- Page 159 and 160:
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEHalí
- Page 161 and 162:
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIECzy t
- Page 163 and 164:
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEczesn
- Page 165 and 166:
162ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEsi
- Page 167 and 168:
164ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEC
- Page 169 and 170:
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEwa ż
- Page 171 and 172:
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEKośc
- Page 173 and 174:
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEstycz
- Page 175 and 176:
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEpołe
- Page 177 and 178:
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEtylko
- Page 179 and 180:
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIEspira
- Page 181 and 182:
Piszcie do nas:rok1984@znak.com.plZ
- Page 183 and 184:
KATARZYNA MAREKchrząstki i włókn
- Page 185 and 186:
WOJTEK KLIMCZYKzłudny urok czerwon
- Page 187 and 188:
IZABELA HYBgranice dozwolonej kryty
- Page 189 and 190:
Z SĄDAMI SIĘ NIE DYSKTUJErozmowa
- Page 191 and 192:
Z SĄDAMI SIĘ NIE DYSKTUJErozmowa
- Page 193 and 194:
SEWERYN KRUPNIKdlaczego wartości t
- Page 195 and 196:
SEWERYN KRUPNIKdlaczego wartości t
- Page 197 and 198:
Zesp61Wojciech Bonowicz, Halina Bor