Nr 608, styczeń 2006 - Znak

ARKADIUSZ STEMPINNiecały miesiąc po wizycie w RFN wymiana listów przyniosłakonkretny owoc. To właśnie koalicja kardynałów niemieckich i austriackichutorowała kardynałowi Wojtyle – pozostającemu w trakciewizyty w RFN mocno w cieniu prymasa – drogę na tron świętegoPiotra.Wyszyński już nie żył, kiedy odważył się go przypomnieć kardynałMacharski, w czasie spotkania obydwu episkopatów w 1982 rokuna uroczystościach kanonizacyjnych Maksymiliana Kolbego w Rzymie.Macharski oddał też po raz pierwszy publicznie hołd postaciomtrzech kardynałów, którzy nie tracąc zaufania we własnym kraju,próbowali go zdobyć w kraju „wroga”: Kominkowi, Döpfnerowi,Wyszyńskiemu. W tej właśnie historycznej kolejności. Żaden z nichnie umknął przed polityką. I wszyscy, pragnąc pozostać apolityczni,natrafili na politykę u partnera. Nieuchronnie! A to dlatego, że pojednaniemiędzy narodami nie sprowadza się jedynie do kwestii moralnegoprzekonania, lecz wymaga konkretnych czynów w teatrzedziałań, w którym tworzy się historię i jest się za nią odpowiedzialnym.Czyż nie dowiodły tego obydwa episkopaty, które w pokorzeuczciły 40. rocznicę wymiany listów, a zarazem – nie chowając głowyw piasek – przeciwstawiły się pomysłowi Eriki Steinbach? Garściamiczerpiąc z ducha Kominkowego listu!ARKADIUSZ STEMPIN, dr, historyk na Uniwersytecie Alberta-Ludwigawe Freiburgu Bryzgowijskim; razem z Bernardem Martinem wydałostatnio dwujęzyczną książkę Polska i Niemcy w trudnych latach 1934--1989 (2004).14