PHẦN DẪN NHẬP MÔN HỌC

tịch.Ch ủ th ể quan h ệ pháp luật xã hội ch ủ nghĩa bao gồm cá nhân, pháp nhân.* Ch ủ th ể là cá nhân gồm có công dân, người nước ngoài, người không quốcCông dân là loại ch ủ th ể cá nhân ph ổ biến và ch ủ yếu của quan h ệ pháp luật.Người nước ngoài và người không quốc tịch có th ể tr ở thành ch ủ th ể quan hệpháp luật theo các điều kiện áp dụng đối với công dân Việt Nam.* Pháp nhân.Pháp nhân là t ổ chức dược nhà nước thừa nhận là ch ủ th ể của quan h ệ phápluật. Pháp nhân là một thực th ể nhân tạo được cá nhân hoặc nhà nước dựng lên. Phápnhân ch ỉ xuất hiện khi được nhà nước cho phép, tức là được nhà nước thành lập hoặcthừa nhận. Tuy nhiên, không phải t ổ chức nào do nhà nước lập ra hoặc thừa nhậncũng có t ư cách pháp nhân. Pháp nhân là một khái niệm pháp lý phản ánh địa v ị pháp lýcủa một t ổ chức. Đ ể được công nhận là pháp nhân t ổ chức phải có những điều kiệnsau:- Phải là một t ổ chức hợp pháp.- Có c ơ cấu t ổ chức chặt ch ẽ.- Phải có tài sản riêng, và bằng chính tài sản của mình pháp nhân thực hiện cácquyền và nghĩa v ụ v ề tài sản của mình.- Pháp nhân nhân danh chính bản thân mình tiến hành các hoạt động (k ể cảhoạt động t ố tụng) và phải chịu trách nhiệm v ề hậu qu ả phát sinh t ừ những hành độngđó.Nhà nước xã hội ch ủ nghĩa là ch ủ th ể đặc biệt của quan h ệ pháp luật. Đặcđiểm c ơ bản trong năng lực ch ủ th ể pháp luật của nhà nước xã hội ch ủ nghĩa th ể hiệnở ch ỗ nhà nước là ch ủ th ể quyền lực chính tr ị của toàn xã hội, là ch ủ s ở hữu lớn nhấtcủa toàn xã hội.2. Nội dung của quan h ệ pháp luậtNội dung của quan h ệ pháp luật xã hội ch ủ nghĩa bao gồm quyền và nghĩa vụch ủ th ể.Trong lý luận v ề nhà nước và pháp luật, vấn đ ề quyền và nghĩa v ụ pháp lýđược xem xét ở 2 góc đ ộ khác nhau: Th ứ nhất, dưới góc đ ộ là năng lực pháp luật củach ủ th ể thì quyền và nghĩa v ụ pháp lý được xem nh ư những thuộc tính của ch ủ thểpháp luật. Các quyền và nghĩa v ụ này được Hiến pháp, các luật và văn bản dưới luậtkhác quy định. Các quyền và nghĩa v ụ này tồn tại với ch ủ th ể, chấm dứt khi ch ủ thểkhông còn. Th ứ hai, dưới góc đ ộ kết qu ả của hoạt động của các ch ủ th ể thì đó là cácquyền và nghĩa v ụ pháp lý mà ch ủ th ể tạo ra thông qua việc tham gia các quan h ệ phápluật c ụ th ể.a. Quyền ch ủ thểQuyền ch ủ th ể là cách x ử s ự mà pháp luật cho phép ch ủ th ể được tiến hành.Nói cách khác, quyền ch ủ th ể là kh ả năng của ch ủ th ể x ử s ự theo cách thức nhất địnhđược pháp luật cho phép.Quyền ch ủ th ể có những đặc tính sau:- Kh ả năng của ch ủ th ể x ử s ự theo cách thức nhất định mà pháp luật cho phép.- Kh ả năng yêu cầu các ch ủ th ể khác chấm dứt các hành vi cản tr ở mình thựchiện các quyền và nghĩa v ụ hoặc yêu cầu tôn trọng các nghĩa v ụ tương ứ ng phát sinht ừ quyền và nghĩa v ụ này.