PHẦN DẪN NHẬP MÔN HỌC

CHƯƠNG VIS Ự RA ĐỜI, BẢN CHẤTVÀ QUY LUẬT PHÁT TRIỂNCỦA NHÀ NƯỚC XÃ HỘI CH Ủ NGHĨAI. S Ự RA ĐỜI CỦA NHÀ NƯỚC XÃ HỘI CH Ủ NGHĨA1. Tính tất yếu lịch sửCh ủ nghĩa Mác - Lênin khẳng định rằng, Cách mạng vô sản và s ự ra đời củanhà nước xã hội ch ủ nghĩa là tất yếu lịch s ử. Tính tất yếu này được quy định bớinhững mâu thuẫn nội tại phát sinh trong lòng xã hội t ư bản ch ủ nghĩa. Chính tronglòng xã hội t ư bản đã chứa đựng các yếu r ố làm tiền đ ề cho s ự ra đời của nhà nước xãhội ch ủ nghĩa: tiền đ ề v ề kinh t ế, chính tr ị và xã hội.a. Những tiền đ ề v ề kinh tếCh ủ nghĩa t ư bản độc quyền xuất hiện vào cuối th ế k ỷ XIX đầu th ế k ỷ XX đãlàm cho nền kinh t ế t ư bản ch ủ nghĩa rơi vào tình trạng khủng hoảng trầm trọng,phương thức sản xuất t ư bản ch ủ nghĩa t ỏ ra bất lực trong việc giải quyết các vấn đềkinh t ế và cứu vãn nền kinh t ế. Đ ể bảo v ệ s ở hữu t ư nhân của các nhà t ư sản và đểthu được nhiều giá tr ị thặng d ư giai cấp t ư sản đã ra sức duy trì các quan h ệ sản xuấtt ư bản ch ủ nghĩa theo kiểu truyền thống, chính vì th ế nó càng thúc đẩy mâu thuẫngiữa quan h ệ sản xuất với lực lượng sản xuất. Với s ự tập trung t ư bản đã làm cho lựclượng sản xuất phát triển đến một trình đ ộ cao, công nhân gia tăng v ề mặt s ố lượngvới trình đ ộ tay ngh ề cao. Lực lượng sản xuất ở trình đ ộ cao này đòi hỏi phải có sựcải biến v ề quan h ệ sản xuất cho phù hợp, s ự cải biến này phải được thực hiện thôngqua một cuộc cách mạng xã hội, cuộc cách mạng này tất yếu dẫn đến s ự thay thếkiểu nhà nước t ư sản bằng kiểu nhà nước mới - Nhà nước xã hội ch ủ nghĩa.b. Tiền đ ề v ề xã hộiĐặc điểm của quan h ệ sản xuất là yếu t ố quyết định đặc điểm của nhà nước.Với đặc điểm quan h ệ sản xuất t ư bản ch ủ nghĩa là chiếm hữu t ư nhân v ề t ư liệusản xuất và bóc lột giá tr ị thặng d ư tối đa đã quy định bản chất của nhà nước t ư sảnlà nhà nước chuyên chính t ư sản.S ự tích lu ỹ và tập trung t ư bản đã đẩy phần đông giai cấp công nhân đi vào conđường bần cùng hoá. Mâu thuẫn giữa lao động làm thuê và t ư bản ngày càng tr ở nêngay gắt, s ự bất công trong xã hội cùng với những chính sách phản động, phản dân chủđã đưa xã hội t ư bản tới s ự phân chia sâu sắc.Mặt khác, nền sản xuất t ư bản ch ủ nghĩa với nền đại công nghiệp đã làm tăngđội ngũ công nhân lên đông đảo. Đội ngũ này không ch ỉ đông v ề s ố lượng mà còn pháttriển c ả v ề chất lượng và thêm vào đó là tính t ổ chức k ỷ luật cao do nền sản xuấtcông nghiệp tạo thành. Chính điều này đã làm cho giai cấp công nhân tr ở thành giaicấp tiên tiến trong xã hội và có vai trò lịch s ử của mình là phải đứng lên lãnh đạo cáchmạng vô sản, th ủ tiêu nhà nước t ư sản, thiết lập nhà nước của mình.c. Tiền đ ề t ư tưởng - chính trịGiai cấp công nhân có vũ khí t ư tưởng và lý luận sắc bén là ch ủ nghĩa duy vậtbiện chứng và ch ủ nghĩa duy vật lịch s ử đ ể nhận thức đúng đắn các quy luật vậnđộng và phát triển của xã hội. Ch ủ nghĩa duy vật biện chứng và ch ủ nghĩa duy vật lịchs ử là c ơ s ở lý luận đ ể giai cấp công nhân t ổ chức và tiến hành cách mạng, xây dựngnhà nước và xã hội củamình.