PHẦN DẪN NHẬP MÔN HỌC

nhà nước không th ể trực tiếp tham gia vào các hoạt động kinh t ế c ụ th ể mà ch ỉ thựchiện việc quản lý hành chính- kinh t ế. Quá trình này ch ỉ được thực hiện trên c ơ sởpháp luật.Thực tiễn Việt Nam trong quá trình t ổ chức và quản lý kinh t ế những năm quađã khẳng định vai trò của pháp luật trong lĩnh vực này. Tình trạng thiếu h ệ thống quyphạm pháp luật kinh t ế đồng b ộ, phản ánh các quy luật khách quan của nền kinh t ế thịtrường đã làm giảm hiệu lực quản lý của nhà nước, kìm hãm s ự phát triển của nềnkinh t ế. Nhận định vai trò của pháp luật đối với chức năng quản lý kinh t ế của nhànước Đảng ta đã ch ỉ rõ: “hoàn chỉnh h ệ thống pháp luật v ề kinh t ế ... hình thành khuônkh ổ pháp lý đồng b ộ cần thiết cho các hoạt động kinh t ế”1 .3. Pháp luật bảo đảm thực hiện nền dân ch ủ xã hội ch ủ nghĩa, phát huy quyềnlực nhân dân, bảo đảm công bằng xã hội.Dân ch ủ là thuộc tính của nhà nước xã hội ch ủ nghĩa. Việc tăng cường hiệulực và phát huy vai trò của nhà nước trong quản lý mọi mặtcủa đời sống xã hội luôngắn liền với quá trình thực hiện và m ở rộng nền dân ch ủ xã hội ch ủ nghĩa, phát huyquyền lực nhân dân, bảo đảm công bằg xã hội. Trong nhà nước xã hội ch ủ nghĩa, việcthiết lập và thực hiện nền dân ch ủ xã hội ch ủ nghĩa được biểu hiện trước hết ở sựcủng c ố và hoàn thiện h ệ thống chính tr ị xã hội ch ủ nghĩa.Đ ể củng c ố và hoàn thiện h ệ thống chính tr ị cần thiết phải xác định rõ c ơ cấut ổ chức, v ị trí, vai trò, chức năng, nhiệm v ụ của mỗi thiết ch ế trong h ệ thống chính tr ị ;xác định đúng đắn mối quan h ệ qua lại của tất c ả các b ộ phận của toàn h ệ thống, từđó tạo điều kiện thuận lợi cho s ự phát triển đồng b ộ của h ệ thống chính tr ị. Pháp luậtxã hội ch ủ nghĩa với bản chất dân ch ủ, th ể hiện ý chí và những lợi ích c ơ bản của tấtc ả các tầng lớp nhân dân lao động s ẽ tạo điều kiện đ ể phát huy dân ch ủ, củng c ố vàhoàn thiện h ệ thống chính tr ị.Những năm vừa qua Đảng và Nhà nước ta đã có ch ủ trương m ở rộng và thựchiện dân ch ủ xã hội ch ủ nghĩa, tuy nhiên do chưa có h ệ thống pháp luật đồng b ộ đểtạo ra c ơ s ở pháp lý vững chắc cho việc t ổ chức và hoạt động của h ệ thống chính trịnên việc phát huy sức mạnh của h ệ thống chính tr ị còn có những hạn ch ế nhất định, vìvậy Ngh ị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần th ứ 8, đặc biệt là Ngh ị quyết Ban chấphành Trung ương Đảng lần 3 (khoá 8) đã nhấn mạnh: “m ở rộng dân ch ủ phải đi đôivới tăng cường k ỷ luật, k ỷ cương; quyền lợi đi đôi với trách nhiệm, nghĩa v ụ; dân chủphải được th ể ch ế hoá thành pháp luật, dân ch ủ trong khuôn kh ổ pháp luật; khắc phụctình trạng vô k ỷ luật, dân ch ủ cực đoan” 1.Dân ch ủ xã hội ch ủ nghĩa được biểu hiện trong việc xác lập và điều chỉnh mốiquan h ệ giữa nhà nước và công dân. Những quyền t ự do dân ch ủ của công dân phảiđược quy định c ụ th ể trong pháp luật. Nhà nước phải bảo đảm cho công dân thực hiệncác quyền đó trong khuôn kh ổ luật định. Đồng thời pháp luật cũng phải quy địnhnhững nghĩa v ụ tương ứng mà công dân phải thực hiện đ ể bảo đảm trật t ự k ỷ cươngxã hội.4. Pháp luật là c ơ s ở đ ể gi ữ vững an ninh chính tr ị, trật t ự an toàn xã hội.Pháp luật xã hội ch ủ nghĩa với những đặc thù riêng có của mình là phương tiệnquan trọng trong việc gi ữ vững an ninh chính tr ị, trật t ự an toàn xã hội. Điều này đượcth ể hiện: bên cạnh h ệ thống quy phạm pháp luật được đặt ra đ ể điều chỉnh quan hệ1Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần th ứ 8, tr 100-1011Ngh ị quyết hội ngh ị lần 3, Ban chấp hành T Ư Đảng khoá 8, NXB Chính tr ị Quốc gía, Hà nội1997, Tr43