PHẦN DẪN NHẬP MÔN HỌC

điểm phát sinh hiệu lực của chúng phải được xem xét c ụ th ể hơn, c ụ th ể: “Văn bảnquy phạm pháp luật của Ch ủ tịch nước có hiệu lực k ể t ừ ngày đăng Công báo, trừtrường hợp văn bản đó quy định ngày có hiệu lực khác” (Khoản 2, Điều 75,LBHVBQPPL); “Văn bản quy phạm pháp luật của Chính ph ủ, Th ủ tướng Chính ph ủ ,B ộ trưởng, Th ủ trưởng c ơ quan ngang b ộ, Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tốicao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và các văn bản quy phạm pháp luật liên tịch cóhiệu lực sau 15 ngày, k ể t ừ ngày đăng Công báo hoặc có hiệu lực muộn hơn nếu đượcquy định tại văn bản đó” ( Khoản 3, Điều 75). Tuy nhiên, cũng tại quy định này chophép đối với các văn bản quy phạm pháp luật của Chính ph ủ, Th ủ tướng Chính phủquy định các biện pháp thi hành trong tình trạng khẩn cấp, thì văn bản có th ể quy địnhngày có hiệu lực sớm hơn.Văn bản quy phạm pháp luật có th ể b ị ngưng hiệu lực khi nó b ị đình ch ỉ thihành cho đến khi có quyết định x ử lý của c ơ quan nhà nước có thẩm quyền. Văn bảnb ị ngưng hiệu lực sau thời gian b ị đình ch ỉ thi hành có th ể s ẽ tiếp tục có hiệu lực hoặcs ẽ hết hiệu lực khi nó b ị hu ỷ b ỏ (Điều 77).Thời điểm chấm dứt hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật cũng được xácđịnh theo các cách sau: Nếu trong văn bản đã ghi rõ thời hạn hiệu lực, thì đến thờiđiểm đã được xác định đó, văn bản s ẽ chấm dứt hiệu lực của mình; Đối với các vănbản không có điều khoản xác định rõ điều đó thì nó ch ỉ b ị chấm dứt hiệu lực toàn bộhay một phần khi có một văn bản mới thay th ế nó, hoặc có một s ố quy phạm mớiđược ban hành đ ể thay th ế một b ộ phận quy phạm của nó; B ị hu ỷ b ỏ hoặc bãi bỏbằng một văn bản của c ơ quan nhà nước có thẩm quyền.Trường hợp đối với văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành của văn bảnhết hiệu lực cũng đồng thời hết hiệu lực cùng với văn bản đó, tr ừ trường hợp đượcgi ữ lại toàn b ộ hay một phần vì còn phù hợp với các quy định của văn bản quy phạmpháp luật mới.Theo nguyên tắc chung, văn bản quy phạm pháp luật không có hiệu lực hồi tố(hiệu lực tr ở v ề trước). Tuy nhiên, trong một s ố trường hợp cần thiết có th ể áp dụnghiệu lực hồi t ố đối với một s ố quy phạm pháp luật ch ứ không đặt thành quy địnhchung với toàn b ộ văn bản quy phạm pháp luật. Theo quy định tại Điều 76, LuậtBHVBQPPL không được quy định hiệu lực hồi t ố đối với các trường hợp:a. Quy định trách nhiệm pháp lý mới đối với hành vi mà vào thời điểm thựchiện hành vi đó pháp luật không quy định trách nhiệm pháp lý.b. Quy định trách nhiệm pháp lý nặng hơn hoặc hình phạt nặng hơn .3.2.Hiệu lực v ề không gian: Giới hạn tác động v ề không gian của văn bảnquy phạm pháp luật được xác định bằng lãnh th ổ quốc gia hay địa phương hoặc theomột vùng nhất định.Hiệu lực v ề không gian của văn bản quy phạm pháp luật được xác định theohai cách c ơ bản: Ghi rõ trong văn bản và không ghi rõ trong văn bản. Những văn bảnkhông ch ỉ ra hiệu lực v ề thời gian thì phải dựa vào thẩm quyền và nội dung các quyphạm trong văn bản đ ể xác định hiệu lực. Ví d ụ, văn bản do Quốc hội hay Chính phủban hành có hiệu lực trong phạm vi toàn quốc, tr ừ một s ố văn bản c ụ th ể cần xem xétnội dung đ ể xác định hiệu lực của chúng. Các văn bản do Hội đồng nhân dân và Uỷban nhân dân các cấp ban hành ch ỉ có hiệu lực trên phạm vi lãnh th ổ thuộc thẩm quyềncủa các c ơ quan đó.