Tập quán pháp là những quy tắc x ử s ự ph ổ biến trong xã hội được nhà nướcthừa nhận dù không ghi ở bất c ứ văn bản quy phạm pháp luật nào. Tập quán phápđược nhà nước t ư sản s ử dụng trong một s ố lĩnh vực hạn ch ế và hiện đang mất dầnảnh hưởng.Luật tôn giáo hiện này ch ỉ được s ử dụng ở một s ố nhà nước t ư sản, vì đại đas ố các nhà nước t ư sản quan niệm vấn đ ề tôn giáo là quyền t ự do cá nhân, do đó phápluật không điều chỉnh. Hiện tại ch ỉ còn một s ố nước Hồi giáo và Ấn Đ ộ trong cộngđồng người Hin Đu s ử dụng các quy tắc tôn giáo đ ể điều chỉnh các quan h ệ xã hội.2. H ệ thống pháp luật t ư sảnMỗi nhà nước t ư sản có một h ệ thống pháp luật riêng với những đặc thùriêngv ề hình thức và nội dung. Tuy nhiên, giữa các nước vẫn có những nét tương đồngnhất định. Căn c ứ vào những nét tương đồng này có th ể xếp pháp luật các nước t ư sảnvào các h ệ thống pháp luật khác nhau, mà ph ổ biến là hai h ệ thống: Ăng lô-xắc xôngvà La mã- Giéc manh (Châu Âu lục địa).H ệ thống pháp luật Ăng lô- xắc xông bao gồm pháp luật các nước Anh, M ỹ vàcác nước chịu ảnh hưởng của Anh, h ệ thống pháp luật này có những đặc trưng sau:- Pháp luật không chia thành công pháp và t ư pháp.- Phần lớn các quy phạm pháp luật và ch ế định pháp luật không hình thànhbằng việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật mà hình thành ch ủ yếu thông quahình thức án l ệ. Nh ư vậy, thẩm phán vừa là người xét x ử, vừa là người sáng tạo rapháp luật một cách gián tiếp.- Các nước trong h ệ thống pháp luật này đều lấy dân luật Anh làm hình mẫu.H ệ thống pháp luật La mã- Giéc manh bao gồm pháp luật các nước Châu âu lụcđịa (Pháp, Đức, ý...) và một s ố nước Châu M ỹ la tinh (Braxin, Vênêzuêla...). H ệ thốngpháp luật La mã- Giéc manh có những đặc trưng sau:- Pháp luật chịu ảnh hưởng sâu sắc của dân luật La mã c ổ đại.- H ệ thống pháp luật này chia pháp luật ra thành công pháp và t ư pháp.Công pháp bao gồm các ngành luật, các ch ế định pháp luật điều chỉnh các quanh ệ v ề t ổ chức và hoạt động của c ơ quan nhà nước, những quan h ệ liên quan tới việcbảo v ệ lợi ích của từng cá nhân.T ư pháp bao gồm các ngành luật, các ch ế định pháp luật điều chỉnh các quan hệliên quan tới việc bảo v ệ lợi ích của từng cá nhân.Bên cạnh hai h ệ thống pháp luật trên, còn có s ự tồn tại của các h ệ thống phápluật khác, nh ư pháp luật các nước Hồi giáo, h ệ thống pháp luật Bắc âu, h ệ thống phápluật Ấn đ ộ...IV. PHÁP CH Ế T Ư SẢNPháp ch ế t ư sản là s ự tuân th ủ của công dân, của các t ổ chức, c ơ quan đối vớipháp luật hiện hành.Pháp ch ế t ư sản có hai yêu cầu:- Th ứ nhất, hiến pháp phải có hiệu lực tối cao. Điều này đòi hỏi các văn bảnquy phạm pháp luật khi ban hành phải phù hợp với hiến pháp, nếu nội dung của nótrái với hiến pháp s ẽ b ị vô hiệu.- Th ứ hai, việc tuân th ủ đầy đ ủ của công dân đối với pháp luật hiện hành.Xem xét pháp ch ế t ư sản cho chúng ta thấy qua các giai đoạn phát triển khácnhau của nhà nước t ư sản, pháp ch ế t ư sản có những biểu hiệnkhác nhau.
Trong giai đoạn đầu của nhà nước t ư sản, nhà nước t ư sản đang trong thời kỳcủng c ố và hoàn thiện nên pháp luật t ư sản là công c ụ đ ể giai cấp t ư sản lôi cuốnnhân dân chống lại các tàn d ư của ch ế đ ộ phong kiến. Hơn nữa, trong giai đoạn nàygiai cấp t ư sản đ ề cao khẩu hiệu bình đẳng, t ự do nên việc chú trọng đến nguyên tắcpháp ch ế là tất yếu. Pháp ch ế là biểu hiệnở mức đ ộ cao s ự bình đẳng xét t ừ góc độhiệu lực của pháp luật.Chuyển sang giai đoạn ch ủ nghĩa t ư bản độc quyền nhà nước, pháp ch ế t ư sảncó nguy c ơ b ị hạn ch ế. Nguyên nhân sâu xa là do c ơ s ở xã hội của pháp luật b ị thu hẹp,do s ự đối lập giữa lợi ích của các tầng lớp khác trong xã hội càng tr ở nên gay gắt. Sựphá v ỡ pháp ch ế t ư sản diễn ra theo hai hướng. Hướng 1, nhà nước t ư sản ban hànhcác đạo luật vi hiến. Ví d ụ: Luật Lendran- Grifin ngày 14-9-1959, Luật Macaren ngày23-9-1950, Luật giám sát hoạt động của Đảng cộng sản 1954 do Nhà nước M ỹ banhành, Luật v ề quan h ệ đối với các phần t ử không hợp pháp trong b ộ máy nhà nước(1972), Luật v ề kiểm duyệt bưu điện (1961) của Cộng hoà Liên bang Đức, Luật vềquyền hạn khẩn cấp ở Anh ngày 2-4-1940... Các luật này thường nhằm chống lại cácquyền t ự do, dân ch ủ được coi là ch ế định c ơ bản của Hiến pháp t ư sản. Hướng 2,Nhà nước t ư sản đàn áp các phong trào tiến b ộ, thu hẹp c ơ s ở xã hội của công dân.Pháp ch ế t ư sản b ị hạn ch ế khá mạnh trong thập k ỷ 50, 60 và 70 của th ế kỷ20. Nhưng trong giai đoạn hiện nay, cùng với s ự tăng cường giá tr ị xã hội của phápluật, do những biến đổi xã hộivà s ự lớn mạnh v ề uy tín của các đảng cánh t ả trongđời sống chính tr ị các nước t ư sản làm cho pháp luật t ư sản th ể hiện đậm nét lợi íchcủa nhân dân lao động, vì th ế pháp ch ế t ư sản cũng có những bước phát triển cao hơn.Tuy nhiên, việc giai cấp t ư sản mong muốn pháp luật của mình được thực hiệnchưa phải là điều kiện đảm bảo pháp ch ế t ư sản. Ngay c ả trong giai đoạn hiện nay vàtương lai bản thân các điều kiện nội tại trong xã hội t ư sản không bảo đảm cho phápch ế t ư sản không bảo đảm cho pháp ch ế t ư sản khó mang tính triệt đ ể.
- Page 2 and 3:
Lý luận v ề nhà nước và p
- Page 4 and 5:
Là một ngành khoa học xã h
- Page 6 and 7:
trù lý luận chung, ch ỉ đạ
- Page 9 and 10:
ản chất của nhà nước và
- Page 11 and 12:
tắc t ổ chức quyền lực tr
- Page 13 and 14:
nước, giai cấp thống tr ị
- Page 15 and 16:
nhất của nó được th ể hi
- Page 17 and 18:
Tính tất yếu khách quan của
- Page 19 and 20:
Các yếu t ố hợp thành b ộ
- Page 21 and 22:
Có hai hình thức cấu trúc nh
- Page 23:
CHƯƠNG IVNHÀ NƯỚC CH Ủ NÔ
- Page 26 and 27:
Toà án cũng được hết sức
- Page 28 and 29:
Nhà nước phong kiến có các
- Page 30:
c ơ quan với các chức v ụ q
- Page 33 and 34:
Âu, hợp thành giai cấp thốn
- Page 35 and 36: Đây là hoạt động thường
- Page 37 and 38: triển của ngh ị viện t ư s
- Page 39 and 40: Nhà nước T ư sản có các h
- Page 41 and 42: CHƯƠNG VIS Ự RA ĐỜI, BẢN C
- Page 43 and 44: - Song song với việc xoá b ỏ
- Page 45 and 46: CHƯƠNG VIIHÌNH THỨC VÀ CHỨC
- Page 47 and 48: Liên bang Cộng hoà xã hội ch
- Page 49 and 50: Tất c ả các nhà nước xã h
- Page 51 and 52: -Phương pháp quản lý kinh t
- Page 53 and 54: CHƯƠNG VIIIB Ộ MÁY NHÀ NƯỚ
- Page 55 and 56: Theo quy định của Hiến pháp
- Page 57 and 58: dân cấp dưới, đồng thời
- Page 59 and 60: nhằm đảm bảo phát huy tính
- Page 61 and 62: CHƯƠNG IXNHÀ NƯỚC TRONG H Ệ
- Page 63 and 64: động của toàn b ộ b ộ má
- Page 65 and 66: - Các quyết định của các t
- Page 67 and 68: - Tăng cường hiệu qu ả côn
- Page 69 and 70: Giai đoạn đầu giai cấp th
- Page 71 and 72: lao động tiến b ộ, giai cấ
- Page 73 and 74: chỉnh của pháp luật lên cá
- Page 75 and 76: diễn ra theo trình t ự: pháp
- Page 77 and 78: CHƯƠNG XIIPHÁP LUẬT CH Ủ NÔ
- Page 79 and 80: II. PHÁP LUẬT PHONG KIẾN1. B
- Page 81 and 82: CÂU HỎI ÔN TẬP1. Hãy phân t
- Page 83 and 84: pháp luật phong kiến, pháp lu
- Page 85: ngày càng được m ở rộng.
- Page 89 and 90: CHƯƠNG XIVBẢN CHẤT, VAI TRÒ
- Page 91 and 92: giai cấp công nhân, dưới s
- Page 93 and 94: xã hội, hướng các hành vi x
- Page 95 and 96: - Giáo dục ý thức tôn trọn
- Page 97 and 98: Văn bản quy phạm pháp luật
- Page 99 and 100: điểm phát sinh hiệu lực c
- Page 101 and 102: H ệ thống cấu trúc của ph
- Page 103 and 104: những người tham gia t ố t
- Page 105 and 106: H ệ thống hoá pháp luật là
- Page 107 and 108: vai trò to lớn. Ví d ụ nhữn
- Page 109 and 110: - Ý thức pháp luật của cá
- Page 111 and 112: - M ở rộng dân ch ủ, công k
- Page 113 and 114: Ngoài những đặc tính chung c
- Page 115 and 116: 3. Ch ế tài: là một b ộ ph
- Page 117 and 118: Quy phạm pháp luật dứt khoá
- Page 119 and 120: - Nội dung của quan h ệ pháp
- Page 121 and 122: tịch.Ch ủ th ể quan h ệ ph
- Page 123 and 124: - Căn c ứ vào tiêu chuẩn ý
- Page 125 and 126: CHƯƠNG XVIIITHỰC HIỆN PHÁP L
- Page 127 and 128: Th ứ ba, áp dụng pháp luật
- Page 129 and 130: Áp dụng pháp luật tương t
- Page 131 and 132: chúng ta cần phải tiến hành
- Page 133 and 134: 2. Cấu thành vi phạm pháp lu
- Page 135 and 136: - Vi phạm dân s ự: là những
- Page 137 and 138:
Th ứ ba, v ề ch ủ quan đó l
- Page 139 and 140:
Pháp ch ế xã hội ch ủ nghĩ
- Page 141 and 142:
t ổ chức và hoạt động b
- Page 144 and 145:
CHƯƠNG XXIĐIỀU CHỈNH PHÁP L
- Page 146 and 147:
Giai đoạn th ứ nhất, quá tr
- Page 148 and 149:
luật, một yếu t ố nào đó