hoặc thừa nhận thì đó không phải là pháp luật. Trong xã hội đ ể điều chỉnh các quan hệxã hội có nhiều loại quy phạm xã hội, nhưng chiếm ưu th ế nhất trong s ố các loại quyphạm xã hội là pháp luật. Vì pháp luật do nhà nước ban hành hoặc thừa nhận nên nócó phạm vi tác động rộng nhất, tới tất c ả mọi người trong xã hội. Pháp luật được nhànước bảo đảm thực hiện, vì vậy đối với các hành vi vi phạm pháp luật, tuỳ theo mứcđ ộ vi phạm nhà nước s ẽ áp dụng các biện pháp cưỡng ch ế cần thiết đ ể pháp luậtđược thực thi nghiêm minh.4. Pháp luật xã hội ch ủ nghĩa có quan h ệ chặt ch ẽ với ch ế đ ộ kinh t ế xã hộich ủ nghĩa. Trong mối quan h ệ này, ch ế đ ộ kinh t ế gi ữ vai trò quyết định đối với phápluật. Pháp luật luôn phản ánh trình đ ộ phát triển của ch ế đ ộ kinh t ế xã hội ch ủ nghĩa.Mọi s ự thay đổi lớn hay nh ỏ của ch ế đ ộ kinh t ế xã hội ch ủ nghĩa đều dẫn đến sựthay đổi tương ứng của pháp luật. Mặt khác, pháp luật với những thuộc tính của mìnhs ẽ có s ự tác động tr ở lại một cách mạnh m ẽ đối với ch ế đ ộ kinh t ế xã hội ch ủ nghĩa.S ự tác động này được th ể hiện: nếu pháp luật xã hội ch ủ nghĩa phù hợp với ch ế độkinh t ế xã hội ch ủ nghĩa, phản ánh đúng các điều kiện tồn tại của ch ế đ ộ kinh t ế xãhội ch ủ nghĩa nó s ẽ góp phần thúc đẩy s ự phát triển của ch ế đ ộ kinh t ế xã hội chủnghĩa, ngược lại nếu pháp luật phản ánh không đúng các quan h ệ kinh t ế đang tồn tạicủa ch ế đ ộ kinh t ế xã hội ch ủ nghĩa nó s ẽ kìm hãm s ự phát triển của ch ế đ ộ kinh tếxã hội ch ủ nghĩa. Vì vậy, việc xác định đúng tính chất, đặc điểm, trình đ ộ phát triểncủa nền kinh t ế, d ự báo đúng hướng phát triển của các quan h ệ kinh t ế đ ể xây dựngmột h ệ thống pháp luật đồng b ộ, phù hợp là vấn đ ề có ý nghĩa quan trọng.5. Pháp luật xã hội ch ủ nghĩa có quan h ệ mật thiết với đường lối, ch ủ trươngchính sách của đảng cộng sản.Trong ch ế đ ộ xã hội ch ủ nghĩa, đảng cộng sản gi ữ vai trò lãnh đạo đối với nhànước và xã hội. Đ ể thực hiện được vai trò lãnh đạo đảng s ử dụng phương pháp chủyếu là đ ề ra đường lối, ch ủ trương, chính sách ch ỉ đạo cho phương hướng xây dựngpháp luật, ch ỉ đạo nội dung pháp luật và ch ỉ đạo việc t ổ chức thực hiện và áp dụngpháp luật. Pháp luật luôn phản ánh đường lối, chính sách của đảng, là s ự th ể ch ế hoáđường lối, chính sách của đảng thành các quy định chung thống nhất trên quy mô toànxã hội. Mặt khác, thông qua pháp luật đảng kiểm tra, đánh giá tính đúng đắn hợp lýtrong đường lối, ch ủ trương, chính sách mà đảng đã ban hành, t ừ đó rút kinh nghiệm,sửa đổi, b ổ sung ban hành kịp thời những ch ủ trương, chính sách phù hợp bới thực tếxã hội.6. Pháp luật xã hội ch ủ nghĩa có quan h ệ chặt ch ẽ với các quy phạm xã hộikhác trong ch ủ nghĩa xã hội.Pháp luật xã hội ch ủ nghĩa với những đặc điểm th ể hện bản chất nh ư đã nêu ởtrên, luôn có quan h ệ chặt ch ẽ với các quy phạm xã hội khác nh ư quy phạm đạo đức,tập quán, quy tắc x ử s ự của các t ổ chức xã hội và đoàn th ể quần chúng... Trong thựctiễn có nhiều quy phạm pháp luật có nội dung là quy phạm đạo đức, tập quán, nhữngphong tục, truyền thống tốt đẹp của xã hội được phản ánh vào trong pháp luật, ả nhhưởng nhất định tới việc xây dựng, thực hiện và bảo v ệ pháp luật. Đ ể phát huy vai tròcủa pháp luật thì cần thiết phải xem xét mối quan h ệ giữa pháp luật với các quy phạmxã hội khác, phát huy tính tích cực của các quy phạm xã hội và loại b ỏ dần những quyphạm xã hội tiêu cực, có nội dung trái với bản chất của pháp luật xã hội ch ủ nghĩa.T ừ những phân tích trên có th ể đi đến một định nghĩa v ề pháp luật xã hội chủnghĩa: Pháp luật xã hội ch ủ nghĩa là h ệ thống các quy tắc x ử s ự, th ể hiện ý chí của
giai cấp công nhân, dưới s ự lãnh đạo của đảng cộng sản do nhà nước xã hội chủnghĩa ban hành và bảo đảm thực hiện bằng sức mạnh cưỡng ch ế của nhà nước, lànhân t ố điều chỉnh các quan h ệ xã hội.II. VAI TRÒ CỦA PHÁP LUẬT XÃ HỘI CH Ủ NGHĨATrong đời sống xã hội, pháp luật xã hội ch ủ nghĩa gi ữ vai trò rất quan trọng,xét dưới góc đ ộ chung nhất, pháp luật là phương tiện đ ể th ể ch ế hoá đường lối, chínhsách của đảng, đảm bảo cho s ự lãnh đạo của đảng được thực hiện trên quy mô toànxã hội; là phương tiện đ ể nhà nước quản lý mọi mặt xã hội; là phương tiện đ ể nhândân phát huy dân ch ủ và quyền làm ch ủ, thực hiện quyền và nghĩa vu.Pháp luật là nhân t ố điều chỉnh các quan h ệ xã hội, nó luôn tác động và ả nhhưởng mạnh m ẽ tới các quan h ệ xã hội nói chung cũng nh ư các yếu t ố thuộc thượngtầng chính tr ị pháp lý nói riêng. Tuy nhiên, tuỳ từng lĩnh vực quan h ệ xã hội c ụ th ể quyđịnh mức đ ộ và phạm vi điều chỉnh của pháp luật.Những điểm nói trên mới ch ỉ phản ánh vai trò của pháp luậtở bình diện chung,đ ể thấy rõ vai trò của pháp luật cần phải xem xét ở góc đ ộ c ụ th ể gắn với chức năngcủa nhà nước xã hội ch ủ nghĩa và nhu cầu điều chỉnh bằng pháp luật các quan h ệ xãhội. Trong mối quan h ệ này có th ể nhận thấy vai trò của pháp luật xã hội ch ủ nghĩath ể hiện trên những mặt sau:1. Pháp luật là c ơ s ở đ ể xây dựng và hoàn thiện b ộ máy nhà nước xã hội chủnghĩa.B ộ máy nhà nước là một thiết ch ế phức tạp bao gồm nhiều b ộ phận, đ ể bộmáy hoạt động có hiệu qu ả đòi hỏi phải xác định đúng chức năng, thẩm quyền, tráchnhiệm của mỗi loại c ơ quan, xác lập mối quan h ệ đúng đắn và hợp lý giữa các cơquan; phải có phương pháp và hình thức t ổ chức và hoạt động phù hợp đ ể tạo thànhmột c ơ ch ế đồng b ộ thực hiện quyền lực nhà nước. Tất c ả những điều đó ch ỉ có thểthực hiện được khi dựa trên c ơ s ở vững chắc của những nguyên tắc và quy định cụth ể của pháp luật.Thực tiễn của Việt Nam cho thấy khi chưa có một h ệ thống các quy phạmpháp luật đầy đ ủ, đồng b ộ, phù hợp, chính xác làm c ơ s ở cho việc củng c ố và hoànthiện b ộ máy nhà nước, điều này d ễ dẫn đến tình trạng b ộ máy nhà nước trùng lặp,chồng chéo, cồng kềnh và kém hiệu lực. Nhận định điều này Ngh ị quyết đại hội Đảngtoàn quốc lần th ứ 8 và Ngh ị quyết hội ngh ị lần th ứ 3 Ban chấp hành Trung ươ ngĐảng khoá 8 nhấn mạnh: ” ưu tiên xây dựng các luật v ề ...điều chỉnh công cuộc cảicách b ộ máy nhà nước ”.2. Pháp luật bảo đảm cho việc thực hiện có hiệu qu ả chức năng t ổ chức vàquản lý kinh t ế, xây dựng c ơ s ở vật chất của ch ủ nghĩa xã hội.Một trong những chức năng c ơ bản của nhà nước xã hội ch ủ nghĩa là chứcnăng kinh t ế. Chức năng t ổ chức và quản lý kinh t ế có phạm vi rộng và phức tạp baogồm nhiều mối quan h ệ, nhiều vấn đ ề mà nhà nước cần phải xác lập và giải quyếtnh ư: hoạch định các chính sách kinh t ế, xác định ch ỉ tiêu k ế hoạch, quy định ch ế đ ộ tàichính giá c ả ... Toàn b ộ quá trình t ổ chức và quản lý t ừ hoạch định chính sách, đ ề ra kếhoạch cho tới t ổ chức thực hiện trên thực t ế, kiểm tra, giám sát, tổng kết và đánh giákết qu ả... đều đòi hỏi s ự hoạt động tích cực của nhà nước đ ể tạo ra một c ơ ch ế đồngb ộ, thúc đẩy quá trình phát triển đúng hướng của nền kinh t ế và mang lại hiệu quảcao. Do chức năng t ổ chức và quản lý kinh t ế có tính chất phức tạp và phạm vi rộng,
- Page 2 and 3:
Lý luận v ề nhà nước và p
- Page 4 and 5:
Là một ngành khoa học xã h
- Page 6 and 7:
trù lý luận chung, ch ỉ đạ
- Page 9 and 10:
ản chất của nhà nước và
- Page 11 and 12:
tắc t ổ chức quyền lực tr
- Page 13 and 14:
nước, giai cấp thống tr ị
- Page 15 and 16:
nhất của nó được th ể hi
- Page 17 and 18:
Tính tất yếu khách quan của
- Page 19 and 20:
Các yếu t ố hợp thành b ộ
- Page 21 and 22:
Có hai hình thức cấu trúc nh
- Page 23:
CHƯƠNG IVNHÀ NƯỚC CH Ủ NÔ
- Page 26 and 27:
Toà án cũng được hết sức
- Page 28 and 29:
Nhà nước phong kiến có các
- Page 30:
c ơ quan với các chức v ụ q
- Page 33 and 34:
Âu, hợp thành giai cấp thốn
- Page 35 and 36:
Đây là hoạt động thường
- Page 37 and 38:
triển của ngh ị viện t ư s
- Page 39 and 40: Nhà nước T ư sản có các h
- Page 41 and 42: CHƯƠNG VIS Ự RA ĐỜI, BẢN C
- Page 43 and 44: - Song song với việc xoá b ỏ
- Page 45 and 46: CHƯƠNG VIIHÌNH THỨC VÀ CHỨC
- Page 47 and 48: Liên bang Cộng hoà xã hội ch
- Page 49 and 50: Tất c ả các nhà nước xã h
- Page 51 and 52: -Phương pháp quản lý kinh t
- Page 53 and 54: CHƯƠNG VIIIB Ộ MÁY NHÀ NƯỚ
- Page 55 and 56: Theo quy định của Hiến pháp
- Page 57 and 58: dân cấp dưới, đồng thời
- Page 59 and 60: nhằm đảm bảo phát huy tính
- Page 61 and 62: CHƯƠNG IXNHÀ NƯỚC TRONG H Ệ
- Page 63 and 64: động của toàn b ộ b ộ má
- Page 65 and 66: - Các quyết định của các t
- Page 67 and 68: - Tăng cường hiệu qu ả côn
- Page 69 and 70: Giai đoạn đầu giai cấp th
- Page 71 and 72: lao động tiến b ộ, giai cấ
- Page 73 and 74: chỉnh của pháp luật lên cá
- Page 75 and 76: diễn ra theo trình t ự: pháp
- Page 77 and 78: CHƯƠNG XIIPHÁP LUẬT CH Ủ NÔ
- Page 79 and 80: II. PHÁP LUẬT PHONG KIẾN1. B
- Page 81 and 82: CÂU HỎI ÔN TẬP1. Hãy phân t
- Page 83 and 84: pháp luật phong kiến, pháp lu
- Page 85 and 86: ngày càng được m ở rộng.
- Page 87 and 88: Trong giai đoạn đầu của nh
- Page 89: CHƯƠNG XIVBẢN CHẤT, VAI TRÒ
- Page 93 and 94: xã hội, hướng các hành vi x
- Page 95 and 96: - Giáo dục ý thức tôn trọn
- Page 97 and 98: Văn bản quy phạm pháp luật
- Page 99 and 100: điểm phát sinh hiệu lực c
- Page 101 and 102: H ệ thống cấu trúc của ph
- Page 103 and 104: những người tham gia t ố t
- Page 105 and 106: H ệ thống hoá pháp luật là
- Page 107 and 108: vai trò to lớn. Ví d ụ nhữn
- Page 109 and 110: - Ý thức pháp luật của cá
- Page 111 and 112: - M ở rộng dân ch ủ, công k
- Page 113 and 114: Ngoài những đặc tính chung c
- Page 115 and 116: 3. Ch ế tài: là một b ộ ph
- Page 117 and 118: Quy phạm pháp luật dứt khoá
- Page 119 and 120: - Nội dung của quan h ệ pháp
- Page 121 and 122: tịch.Ch ủ th ể quan h ệ ph
- Page 123 and 124: - Căn c ứ vào tiêu chuẩn ý
- Page 125 and 126: CHƯƠNG XVIIITHỰC HIỆN PHÁP L
- Page 127 and 128: Th ứ ba, áp dụng pháp luật
- Page 129 and 130: Áp dụng pháp luật tương t
- Page 131 and 132: chúng ta cần phải tiến hành
- Page 133 and 134: 2. Cấu thành vi phạm pháp lu
- Page 135 and 136: - Vi phạm dân s ự: là những
- Page 137 and 138: Th ứ ba, v ề ch ủ quan đó l
- Page 139 and 140: Pháp ch ế xã hội ch ủ nghĩ
- Page 141 and 142:
t ổ chức và hoạt động b
- Page 144 and 145:
CHƯƠNG XXIĐIỀU CHỈNH PHÁP L
- Page 146 and 147:
Giai đoạn th ứ nhất, quá tr
- Page 148 and 149:
luật, một yếu t ố nào đó