PHẦN DẪN NHẬP MÔN HỌC

Các yếu t ố hợp thành b ộ máy nhà nước là c ơ quan nhà nước. Các c ơ quan nhànước rất đa dạng. Tuy nhiên, thông thường c ơ quan nhà nước bao gồm 3 loại: c ơ quanlập pháp, c ơ quan hành pháp và c ơ quan t ư pháp.Tất c ả các c ơ quan nhà nước tạo thành b ộ máy nhà nước, nhưng b ộ máy nhànước không phải là tập hợp đơn giản các c ơ quan nhà nước, mà là h ệ thống thốngnhất các c ơ quan nhà nước. Yếu t ố tạo nên s ự thống nhất trong b ộ máy nhà nước làh ệ thống các nguyên tắc t ổ chức và hoạt động của các c ơ quan nhà nước.C ơ quan nhà nước là một t ổ chức có tính độc lập tương đối v ề mặt t ổ chức -c ơ cấu, bao gồm những cán b ộ, công chức được giao những quyền hạn nhất định đểthực hiện chức năng và nhiệm v ụ của c ơ quan đó trong phạm vi do pháp luật quy định.C ơ quan nhà nước có các đặc điểm sau:- C ơ quan nhà nước là một t ổ chức công quyền, có tính độc lập tương đối vớicác c ơ quan nhà nước khác, một t ổ chức c ơ cấu bao gồm những cán b ộ, công chứcđược giao những nhiệm v ụ và quyền hạn nhất định đ ể thực hiện nhiệm v ụ và chứcnăng của nhà nước theo quy định của pháp luật.- C ơ quan nhà nước mang quyền lực nhà nước. Đây là đặc điểm làm cho cơquan nhà nước khác hẳn với các t ổ chức khác. Ch ỉ có c ơ quan nhà nước mới có quyềnnhân danh nhà nước thực hiện quyền lực nhà nước, giải quyết những vấn đ ề quan hệvới công dân. Mỗi c ơ quan nhà nước đều có thẩm quyền do pháp luật quy định, đó làtổng th ể các quyền và nghĩa v ụ pháp lý mà nhà nước trao cho đ ể thực hiện các chứcnăng và nhiệm v ụ. Yếu t ố c ơ bản của thẩm quyền là quyền ban hành những văn bảnpháp luật có tính bắt buộc chung phải thực hiện đối với những ch ủ th ể liên quan.- Thẩm quyền của c ơ quan nhà nước có những giới hạn v ề không gian, thờigian và đối tượng chịu s ự tác động. Giới hạn này mang tính pháp lý vì nó được phápluật quy định.- Mỗi c ơ quan nhà nước có hình thức và phương pháp hoạt động riêng do phápluật quy định.- C ơ quan nhà nước ch ỉ hoạt động trong phạm vi thẩm quyền của mình vàtrong phạm vi đó, nó hoạt động độc lập, ch ủ động và chịu trách nhiệm v ề hoạt độngcủa mình. C ơ quan nhà nước có quyền đồng thời có nghĩa v ụ phải thực hiện cácquyền của mình. Khi c ơ quan nhà nước không thực hiện quyền hoặc t ừ chối khôngthực hiện quyền được pháp luật quy định là vi phạm pháp luật.Mỗi nhà nước, ph ụ thuộc vào kiểu nhà nước, hình thức chính th ể ... nên cócách t ổ chức b ộ máy nhà nước khác nhau. B ộ máy nhà nước được t ổ chức rất đadạng, phong phú trên thực t ế.IV. HÌNH THỨC NHÀ NƯỚCHình thức nhà nước là một trong những vấn đ ề c ơ bản của lý luận v ề nhànước. Hình thức nhà nước là yếu t ố quan trọng quyết định kết qu ả thống tr ị chính trịcủa giai cấp thống tr ị.Hình thức nhà nước là cách thức t ổ chức quyền lực nhà nước và những biệnpháp đ ể t ổ chức và thực hiện quyền lực nhà nước. Hình thức nhà nước là một kháiniệm chung được hình thành t ừ 3 yếu t ố: hình thức chính th ể, hình thức cấu trúc nhànước và ch ế đ ộ chính tr ị.1. Hình thức chính thể