PHẦN DẪN NHẬP MÔN HỌC

- Các c ơ quan nhà nước được thành lập và hoạt động theo thẩm quyền đượcpháp luật quy định.- Căn c ứ trên thẩm quyền được pháp luật quy định, c ơ quan nhà nước có thẩmquyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật hoặc văn bản áp dụng pháp luật. Cácvăn bản này có hiệu lực bắt buộc đối với các ch ủ th ể đã được nó xác định.- Trong hoạt động của mình các c ơ quan nhà nước được s ử dụng c ả 2 phươngpháp: thuyết phục và cưỡng ch ế đ ể đảm bảo cho hoạt động của mình đạt hiệu qu ả.- Các c ơ quan nhà nước có quyền kiểm tra, giám sát việc thực hiện các văn bảnpháp luật đã ban hành.Xuất phát t ừ đặc điểm v ề c ơ cấu t ổ chức, phương thức thực hiện quyền lựcnhà nước được phân công, có th ể phân chia các c ơ quan trong b ộ máy nhà nước theonhiều cách khác nhau: có th ể chia thành c ơ quan trung ương và c ơ quan địa phương; cơquan chịu trách nhiệm trước c ử tri và c ơ quan vừa chịu trách nhiệm trước c ử tri, vừachịu trách nhiệm trước c ơ quan nhà nước cấp trên... Cách phân chia thông thường nhấtthường được áp dụng là căn c ứ vào tính chất công việc đảm nhiệm đ ể phân các cơquan thành: các c ơ quan đại diện, Nguyên th ủ quốc gia, các c ơ quan hành chính nhànước, các c ơ quan xét x ử, các c ơ quan kiểm sát.II. CÁC B Ộ PHẬN CẤU THÀNH CỦA B Ộ MÁY NHÀ NƯỚC CỘNGHOÀ XÃ HỘI CH Ủ NGHĨAB ộ máy nhà nước xã hội ch ủ nghĩa thông thường có các h ệ thống c ơ quan nhưsau:1. Các c ơ quan quyền lực nhà nướcCác c ơ quan quyền lực nhà nước bao gồm Quốc hội, Hội đồng nhân dân tỉnh,thành ph ố trực thuộc trung ương, Hội đồng nhân dân huyện, quận, th ị xã, thành phốthuộc tỉnh, Hội đồng nhân dân xã, phường, th ị trấn.a. Quốc hộ i là c ơ quan đại diện cao nhất của nhân dân, là c ơ quan quyền lựcnhà nước cao nhất, là c ơ quan duy nhất có quyền lập hiến và lập pháp. Quốc hộiquyết định những chính sách c ơ bản v ề đối nội, quốc phòng, an ninh của đất nước,những nguyên tắc ch ủ yếu v ề t ổ chức và hoạt động của b ộ máy nhà nước, v ề quan hệxã hội và hoạt động của công dân. Quốc hội thực hiện quyền giám sát tối cao đối vớitoàn b ộ hoạt động của nhà nước.V ề c ơ cấu t ổ chức, Quốc hội các nước xã hội ch ủ nghĩa có th ể t ổ chức theoch ế đ ộ nhiều viện và cũng có th ể t ổ chức theo ch ế đ ộ một viện, tuỳ thuộc vào thựctiễn của mối nước.Quốc hội nước ta hiện nay được t ổ chức theo ch ế đ ộ một viện, do nhân dântrực tiếp bầu ra theo nguyên tắc trực tiếp, ph ổ thông đầu phiếu. Nhiệm kỳ của Quốchội là 5 năm. Quốc hội mỗi năm họp hai kỳ, do U ỷ ban thường v ụ quốc hội triệu tập.U ỷ ban thường v ụ quốc hội là c ơ quan thường trực của Quốc hội. Thành viên của Uỷban thường v ụ quốc hội gồm có: Ch ủ tịch quốc hội, các Phó ch ủ tịch quốc hội và cácu ỷ viên.b. Hội đồ ng nhân dân là c ơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diệncho ý chí, nguyện vọng và quyền làm ch ủ của nhân dân, do nhân dân địa phương bầura, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và c ơ quan nhà nước cấp trên.Ở nước ta, Hội đồng nhân dân được t ổ chức theo 3 cấp: tỉnh và thành ph ố trựcthuộc trung ương, huyện, quận, th ị xã và thành ph ố thuộc tỉnh, xã phường th ị trấn.