Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Özet<br />
Bu bölümde suskunluk sarmalı, gündem<br />
belirleme ve yetiştirme kuramları açıklanmıştır.<br />
Bunlardan önce kamuoyu oluşturmaya ilişkin<br />
bilgi verilmiştir. Nitekim kamuoyu kavramı,<br />
suskunluk sarmalı kuramı açısından önem<br />
taşımaktadır. Daha da önemlisi kamuoyu<br />
oluşturma ile gündem belirleme arasına ince bir<br />
çizgi çekilmektedir.<br />
Günümüzde, kamuoyunun ne olduğu ve nasıl<br />
öğrenilebileceği konusunda iki hâkim görüşün<br />
varlığından söz edilebilir. İlkine göre kamuoyu,<br />
bireysel düşüncelerin bir yığınıdır ya da kamuoyu<br />
araştırmacılarının ölçmeye çalıştığı şeydir.<br />
İkincisine göre ise çeşitli sorunlar hakkında<br />
kamuoyunun görüşü anket yöntemiyle tam olarak<br />
ortaya konulamaz. Bunun yerine birey<br />
kanaatlerinin biçimlendiği ve açıklandığı kolektif<br />
süreçlerin incelenmesi gereklidir. Nitekim<br />
kamuoyu, karşılıklı etkileşimin ve iletişimin bir<br />
ürünüdür.<br />
Suskunluk sarmalı kuramıyla Elisabeth Noelle-<br />
Neumann, çağdaş toplumlarda medyanın<br />
konumunun özel önemine dikkat çekmiştir.<br />
Noelle-Neumann’ın “kamuoyu araştırmalarınca<br />
saptanan bireysel fikirlerin toplamı, kamuoyu<br />
olarak bilinen korkunç bir siyasal güce nasıl<br />
dönüşüyor?” sorusuna karşılık bulmaya çalışırken<br />
geliştirdiği kuram, güçlü etkilere dönüşü temsil<br />
etmesinin yanında, Amerika dışında geliştirilmesi<br />
ve liberal-çoğulcu gelenek (etki kuramı) içine<br />
dahil edilmesi açısından da önemlidir. Kuram,<br />
yalnızca üyelerinin birbirlerini tanıdıkları<br />
grupların değil, toplumun da oydaşmadan sapan<br />
bireyleri tehdit ettiği varsayımına dayanır: Kişi,<br />
kendi görüşünün azınlıkta kaldığına inanırsa,<br />
dışlanma korkusuyla onu açıklamaktan çekinir.<br />
Çoğunluğun görüşünü oydaşma olarak kabul<br />
eder. Bunda medya temel bilgi kaynağı olarak<br />
aktif rol oynar. Medyanın önemli bir rol<br />
oynamasının nedeni ise insanların kamuoyunun<br />
dağılımı için baktıkları kaynak olmasıdır.<br />
McComs ve Shaw’ın isim babası oldukları<br />
gündem belirleme kuramına göre medyanın<br />
gündemine alarak önemli olduğunu belirttiği<br />
konularla kamu gündemindeki bu konulara ilişkin<br />
algının ilişkili olduğu ortaya konulmuştur. Başka<br />
bir deyişle bir konunun medya gündemindeki<br />
önemlilik derecesi, aynı konunun kamu<br />
gündeminde de benzer şekilde önemli olarak<br />
kabulünü beraberinde getirmektedir.<br />
Yetiştirme kuramı, Amerika Birleşik<br />
Devletleri’nde 1960’ların sonu ve 1970’li yılların<br />
başında Gerorge Gerbner tarafından Kültürel<br />
Göstergeler Projesi adı altında geliştirilmiştir.<br />
Proje, televizyondaki şiddet gösterimi üzerine<br />
geliştirilmiş, ancak sonradan farklı konular<br />
açısından da araştırmalar devam etmiştir.<br />
Kültürel göstergeler projesi, kurumsal süreç<br />
çözümlemesi, mesaj sistem çözümlemesi ve<br />
yetiştirme çözümlemesi bileşenlerinden<br />
oluşmaktadır. Yetiştirme kuramına göre bazı<br />
insanlar televizyon başında fazla zaman<br />
geçirmektedirler. Televizyon da, bazı ortak ve<br />
yinelenen mesajlara sahiptir. Sözkonusu insanlar,<br />
televizyonun en ortak ve yinelenen mesaj ve<br />
derslerinden yansıyan bir dünya görüşüne sahip<br />
olacaktırlar. Kuram televizyonun düşsel<br />
dünyasına bağımlı kalmanın uzun dönemli<br />
toplam rolünü sorgulamaktadır.<br />
80
Change language