Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

Yrd. Doç. Dr. Hayrunnisa ÖZDEMİR
I. GİRİŞ
A. KAVRAM
Hadım sözlük anlamı olarak, “kısırlaştırılmış erkek” anlamına gelmektedir
1 . Herhangi bir erkek canlının erkeklik bezlerini çıkararak veya burarak
erkeklik görevini yapamayacak duruma getirmektir. Arapça bir kelime olup,
Türkçede buna iğdiş etmek, burmak, enemek ve hadımlaştırmak denir. Arapçada
da başka çeşitli kelimelerle ifade edilmektedir.
Kelimenin aslı, Yunanca “ eune” yatak ve “ekhein” saklamak anlamına
gelmekte ve aslen iktidarsızlığı anlatmak amacıyla kullanılmaktadır 2 .Tıp biliminde
ise, hadım etmenin karşılığı “kastration” dır. Kastrasyon, kişinin cinsel
salgı bezlerinin alınması yolu ile cinsel faaliyette bulunma ve üreme yeteneğinin
tamamen sona erdirilmesi amacını taşıyan bir müdahaledir. Bu yöntemle,
kişide cinsel istek ve cinsel ilişkide bulunma yeteneği bütünüyle sona
erdirilmekte ve hatta kişinin cinsiyetine ilişkin belirtiler de ortadan kaldırılmaktadır
3 .
B. TARİHÎ GELİŞİM
Hadım etme işlemlerinin tarihi, insanlık tarihi kadar eskidir 4 . Hadım etme
olayları daha çok Avrupa, Ortadoğu, Hindistan, Afrika ve Çin saraylarında
gerçekleştirilmiştir. Bazı kültürlerde ise, savaşlarda esir düşen askerler hadım
edilirdi.
Tarihte, hadım yerine “enük” kavramı kullanılırdı. İlk kasıtlı enük hareketi,
Lagasch şehrindeki Sümerliler tarafından gerçekleştirilmiştir. Hadım yöntemi,
değişik kültürlerde değişik amaçlarla kullanılmışlardır. Örneğin, İtalya’da
tiz sesli şarkıcıların ergenlik sonrası, seslerinin korunması amacıyla ergenlik
öncesi hadım edilirdi.
1
TDK. Sözlüğü, www.tdk.gov.tr. 01.04.2010. Hadım etme, kısırlaştırmadan farklıdır.
Hadım etmede bu fiile maruz kalan kişi, bir daha cinsel ilişkiye girememektedir. Ancak
kısırlaştırmada, cinsel yetiler devam etmektedir.
2
Akbaba, Zeynep Burcu, “Kimyasal Hadım Yönteminin Anayasaya Uygunluğu” TBB Dergisi,
2009, 353.
3
Cin, Onursal, “İnsan Üzerinde Deney ve Organ Nakli”, www. ceza-bb.adalet.gov.tr/
makale/147.doc 01.04.2010.
4
www.targethealth.com/ontarget/2003/07272003.htm. 01.04.2010.
126
Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIV, Y. 2010, Sa. 1