Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

Hadım Etme ve Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğü
leceği gibi tazminat dışında kınama, cevap ve düzeltme gibi haklarını da kullanabilir.
2) Türk Borçlar Hukukunda Sır Saklama Yükümlülüğü
Hadım etme işlemlerinde hasta hekim arasındaki sözleşmeye kural olarak
istisna sözleşmesinin kurallarının uygulanacağını daha evvel belirtmiştik. Ancak
hasta hekim arasındaki ilişkilerin genel olarak vekâlet sözleşmesi hükümlerine
tabi olduğu da aşikârdır. İstisna ve vekâlet sözleşmesinde açık bir şekilde
sır saklama yükümlülüğü düzenlenmemiştir. Ancak Vekâlet sözleşmesinin
390. maddesinde yer alan vekilin sadakat yükümlülüğünden hareketle, bu
hükmün sır saklama yükümlülüğünü de içerdiği kabul edilebilir. Buradan hareketle
sır saklama yükümlülüğü, asli bir edim olarak düzenlenmeyip tali bir
edim olarak yer almıştır.
Borçlar Kanunu Tasarısında da, vekilin sır saklama yükümlülüğü ayrı bir
yükümlülük olarak yer almamıştır. Ancak uygulamadaki gibi tasarının 511.
maddesinde, sadakat yükümlülüğü vekil için açıkça düzenlenmiştir. Buna karşılık,
tasarıda “Genel Hizmet Sözleşmesi” başlığı 400/IV’de işçinin sır saklama
yükümlülüğüne açıkça yer verilmiştir. Buna göre, “işçi iş gördüğü sürece
öğrendiği, özellikle üretim ve iş sırları gibi bilgileri, hizmet ilişkisinin devamı
süresince kendi yararına kullanamaz veya başkalarına açıklayamaz. İşverenin
haklı menfaatinin korunması için gerekli olduğu ölçüde işçi, hizmet ilişkisinin
sona ermesinden sonra da sır saklamakla yükümlüdür” düzenlemesinde
işçi için sır saklama yükümlülüğü düzenlenirken vekâlet akdinde bu düzenlemeye
yer verilmemiştir. Ancak burada sadakat yükümlülüğünün içerisinde
her zaman bir sır saklama yükümlülüğü yer alacağından hareketle vekilin sorumluluğuna
gidilebilir.
3) Türk Ceza Hukukunda Sır Saklama Yükümlülüğü
Eski Türk Ceza Kanunun (eTCK) 198. maddesinde ‘bir kimse resmi mevki
veya sıfatı veya meslek ve sanatı icabı olarak ifşasında zarar melhuz olan
bir sırra vakıf olup da meşru bir sebebe müstenit olmaksızın o sırrı ifşa ederse
mahkûm olur’ denilmiştir. Yeni TCK’da 198. maddeyi karşılayan bir hüküm
yoktur. Dolayısıyla meslek faaliyeti nedeniyle hastaya zarar verecek bir sırra
vakıf olan hekimin bu sırrı ifşası başka bir suç oluşturmuyorsa (örn. görevi
kötüye kullanma TCK m.257 ) hekimin cezai sorumluluğu olmayacağı ilk ba-
Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIV, Y. 2010, Sa. 1 145