Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

Hadım Etme ve Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğü
mal ve hizmet piyasasına sunulması, hasta-hekim ilişkisinde TKHK uygulanabileceğini
göstermektedir. Bu halde hekimin hastası hakkındaki sırları açıklaması
TCK 239. maddesi kapsamına girebilecektir. TCK m.239, müşteri sırrı
niteliğindeki bilgi ve belgelerin açıklanmasını yasaklamıştır 84 .
Hekimin sır saklama yükümlülüğü CMK m.46 / I b. bendi ve HMUK
m.254/4 fıkrasına göre hekimlere tanınan tanıklıktan çekinme hakkı ile de pekiştirilmiştir.
Hekim kendisine tanınan bu hakkı kullanmaktan, ceza veya hukuk
davasında bu haktan, bu hakkın tanınması ile korunan hastanın hukuka
uygun rızası ile vazgeçebilir. Aksi takdirde hekimin, cezai veya hukuki sorumluluğu
doğabilecektir.
4) Mesleki Mevzuatta Sır Saklama Yükümlülüğü
Hekimin sır saklama yükümlülüğü, Tıbbi Deontoloji Nizamnamesinin 4.
maddesinde; “Tabip ve diş tabibi, meslek ve sanatının icrası vesilesiyle muttali
olduğu sırların, kanuni mecburiyet olmadıkça ifşa edemez. Tıbbi toplantılarda
takdim edilen veya yayınlarda bahis konusu olan vakalarda, hastanın
hüviyeti açıklanamaz”. Aynı şekilde Hasta Hakları Yönetmeliği’nde de yasal
istisnalar dışında hastaların sağlık durumları hakkında bilgi verilmesinin yasaklanabileceğine
yer verilmiştir. Buna göre; “İlgili mevzuat hükümlerine ve
hastalığın mahiyetine göre yetkili mercilerce alınacak tedbirlerin gerektirdiği
haller dışında; hasta, sağlık durumu hakkında kendisine veya ailesine veya
yakınlarına bilgi verilmemesini isteyebilir” (m.20).
Sır saklama sadece, hastaya hadım etme tıbbi müdahalesini gerçekleştiren
hekimin yükümlülüğü olmayıp sağlık kurumları ve sağlık çalışanları da, hasta
ile ilgili olarak edindiği bilgileri ancak kanunun izin verdiği hallerde açıklayabilir.
Bu durum, Hasta Hakları Yönetmeliğinin 23. maddesinde üç bent halinde
düzenlenmiştir. Söz konusu düzenleme, hastanın mahremiyet hakkı çerçevesinde
ele alınabilecek bir hükümdür. Buna göre, “ Sağlık hizmetinin verilmesi
sebebiyle edinilen bilgiler, kanun ile müsaade edilen haller dışında, hiçbir
şekilde açıklanamaz” (m. 23/I). Bu hükmün amacı, hastalara ait bilgilerin
saklanması dolayısıyla herkes tarafından söz konusu bilgilerin elde edilmesinin
önlenmesidir.
84
Zeytin, Zafer, www.medimagazin.com.tr/mm-hekimin sir-saklama-yukumlulugu-h-40136,
UT. 02.05.2010.
Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIV, Y. 2010, Sa. 1 147