Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

Hadım Etme ve Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğü
nin sınırlarına tecavüz etmemek kaydıyla 104 , hekimin davranışını hukuka uygun
hale getirir 105 . Hasta veya kanuni temsilcisi razı olmadığı takdirde, başkaca
haklı bir neden de mevcut değilse, hekimin bunları açıklaması sır saklama
yükümlülüğüne aykırılık teşkil eder. Hasta rızasını açıkça belirtemediği durumlarında,
Örneğin, ağır koma, akli dengesinin yokluğu veya gerekli açık rızanın
alınması için gerekli zamanın olmaması hallerinde hastanın rızası varsayılır
106 .
Hekimin sır saklama yükümlülüğünde önemli bir husus da, hastaya ait kayıt
ve belgelerin diğer hekimlere verilip verilmeyeceğidir. Hekim, bu konuda
sır saklama yükümlülüğüyle bağlıdır. Ayrıca hastanın izni olmadan ona ait kayıt
ve belgeleri başka bir hekime devredemez 107 . Bütün bunlara karşın, hastanın
başka bir uzmana veya bir hastaneye gönderilmesi gibi durumlarda sırların
açıklanabileceği hususunda hastanın zımnî rızasının bulunduğu kabul edilmektedir
108 . Ayrıca hastanın kişisel bilgilerine, kendisine bakan hekimin yanı
sıra konsültasyon gerekli olan hallerde diğer hekimler de muttali olurlar. Ancak
söz konusu hekimler kendi alanları ile ilgili olarak ancak hasta dosyasını
inceleyebilirler. Bunların yanı sıra, sigorta şirketler ide kendi alanlarıyla ilgili
olarak gerekli bilgilere sahip olurlar. Bu konularda hastanın kendine ait verileri
ilgili kişilerin görmesi konusunda varsayımsal rızasının olduğu kabul edilir 109 .
D. KANUN HÜKMÜNÜ YERİNE GETİRME
Türk Ceza Kanunu m. 24/I’de “ Kanun hükmünü yerine getiren kimseye
ceza verilemez” hükmünü ihtiva etmektedir. Burada yer alan kanun, hukuk
kuralı anlamına gelmektedir. Buna göre, kanun hükmünde kararname, yönetmelik,
tüzük, genelge gibi tüm yazılı hukuk kurallarını kapsamaktadır 110 . Ka-
104
İzin Medeni Kanunun 23. maddesine aykırı ise, artık geçersiz olur ve müdahalenin hukuka
aykırılığını ortadan kaldırmaz. Çünkü sır, kişilik hakkı içinde yer alan manevi değerlerdendir.
105
Reisoğlu, s. 15; Laufs, s. 116; Örneğin, kamu yararı düşüncesiyle hekim için verem, frengi
gibi bulaşıcı hastalıkları Sağlık Müdürlüğüne bildirme yükümlülüğü getirmiştir (bkz. Atabek/Sezen).
Aynı şekilde bilirkişilik üstlenen hekim elde ettiği bulguları raporuna yazabilir
(bkz. Öz, s. 712; Reisoğlu, s. 14). Ancak bu kayıtlardan mahkeme dışında söz edilemez (bkz.
Belgesay, (Doktor), s. 123).
106
BGH MDR 1988, 248; BGH NJW 1992, 2348; OLG Oldenburg NJW 1992, 758; OLG
Köln NJW 1992, 753.
107
Ayan, s. 100.
108
Tandoğan, C. II, s. 454.
109
Ulsenheimer, pn. 9; BVerfG MedR 2007, 351 ff; BGH MedR 1989, 320 ff.
110
Doğan, s. 132.
Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIV, Y. 2010, Sa. 1 155