Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

Hadım Etme ve Hekimin Sır Saklama Yükümlülüğü
de ilgilinin rızası alınmadan gerçekleşme hali düzenlenmiştir 16 . Belirtilen şartlar
oluştuğunda ilgili kişiye sorulmadan hadım etme işlemi gerçekleştirebileceği
belirtilmiştir. Burada, kişinin Anayasal anlamda korunan vücut bütünlüğünün
ihlali (m.17), özel hayatın korunması içerisinde yer alan cinsel özgürlüğünün
kısıtlanması ve aile hayatının ortadan kaldırılması gibi ağır sonuçlara
yol açacağından, ilgili kişinin bu konuda etraflıca yetkili bir kişi tarafından
aydınlatılması gerekir 17 . Bu unsurların aranmaması ileride telafisi mümkün olmayan
sorunlara sebep olabilir.
Kişilerin belirli hastalıklarının tedavisi amacıyla kadın veya erkeğin hadım
edilmesi zorunluluğu ortaya çıkabilir 18 . Bu durumların Türk Hukukunda
özel olarak düzenlenmemiş olması aslında bir eksikliktir. Hadım etme ile ilgili
mevcut düzenlemelerde, genel olarak rızadan bahsedilmiş ancak rıza veremeyecek
durumda olan kişilerin durumuna değinilmemiştir. Ancak bu konuda,
Ceza Kanunu’nun insan üzerinde yapılacak denemeleri düzenleyen 90/
III/a-b’de, “……….vasinin yazılı rızasının alınması” öngörülmektedir 19 . Ayrıca,
Hasta Hakları Yönetmeliği 15/II’de genel olarak aydınlatılacak kişi hakkında
genel bir düzenleme bulunmaktadır. Buna göre, “Sağlık durumu ile ilgili
gereken bilgiyi, bizzat hasta veya hastanın küçük, temyiz kudretinden yoksun
veya kısıtlı olması halinde velisi veya vasisi isteyebilir….” şeklindedir.
Buna göre, hadım etme işlemi ile ilgili bilgi verme işlemi hadım edilecek kişinin
tam ehliyetsiz olması halinde kanuni temsilcisine yapılır. Bu tür özel düzenlemeler
olmasa bile Türk Medeni Kanununun tam ehliyetsizlerin durumunu
düzenleyen m. 14-15 ve 405’e başvurularak sonuca ulaşılabilir.
3. Cezai Sebepler
Günümüzde bazı ülkelerde (Almanya, İsviçre, Fransa, Çekoslovakya, Danimarka
ve İngiltere) cinsel sapkınlıkların ve küçük yaşta çocuklara karşı ger-
16
Zevkliler, Aydın, “Tedavi Amaçlı Müdahalelerle Kişilik Hakkına Saldırının Sonuçları”,
DÜHFD., Y. 1983, S.1, s. 29; Yurtcan, Erdener; Türk Hukukunda Kürtaj ve Uygulaması,
Yasal Kürtaj ve Sterilizasyon, Çocuk Düşürme ve Düşürtme Suçları, 2. Bası, İstanbul 1997,
s. 57.
17
Çakmut, Özlem Yenerer, Tıbbi Müdahaleye Rızanın Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi,
İstanbul 2003, s. 126.
18
Ayan, Mehmet, Tıbbi Müdahalelerden Doğan Hukuki Sorumluluk, Ankara 1991, s. 27;
Çilingiroğlu, Cüneyt, Tıbbi Müdahaleye Rıza, İstanbul 1993, s. 28.
19
Bayraktar, Köksal, Hastanın Kendi Geleceğini Bilme Hakkı, Sağlık Hukuku Sempozyumu,
Marmara Üniversitesi 17.11.2006, s. 102.
Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIV, Y. 2010, Sa. 1 131