Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

Yrd. Doç. Dr. Musa AYGÜL
12.6.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5901sayılı Türk Vatandaşlık Kanununun
28. maddesinde ise, 2004 tarihli düzenleme öz olarak aynen korunmuştur
40 . Ancak iki düzenleme arasında bazı ifade farklıları bulunmaktadır. Önceki
Kanunda yer alan, “Ancak doğumla Türk vatandaşı olup da, İçişleri Bakanlığından
vatandaşlıktan çıkma izni alanlar ve bunların vatandaşlıktan çıkma
belgesinde kayıtlı reşit olmayan çocukları 41 ” yerine “Doğumla Türk vatandaşı
olup da çıkma izni almak 42 suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve kendileri
ile birlikte işlem gören çocukları” ifadesi kullanılmıştır. İki düzenleme
arasında sadece yukarıdaki ifade farklılığı bulunmaktadır. Bu kimselere, İçişleri
Bakanlığı tarafından düzenlenecek bir “mavi kart” verilir.
IV. MAVİ KART HAMİLLERİNİN TÜRKİYE’DE ÇALIŞABİLME
ŞARTLARI
A) GENEL OLARAK
Yönetmeliğin, 47. maddesine göre, Türk vatandaşlığından çıkmasına izin
verilen kişi, çıkma belgesini imza karşılığında teslim aldığı tarihten itibaren
hakkında bkz: AYBAY, Vatandaşlık, s. 217 vd.; UYANIK ÇAVUŞOĞLU, s. 23; DOĞAN,
2008, s. 113.
40
“Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar
Madde 28 – (1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını
kaybedenler ve kendileri ile birlikte işlem gören çocukları; millî güvenliğe ve kamu düzenine
ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü, seçme
ve seçilme, kamu görevlerine girme ve muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında,
sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili
kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen
yararlanmaya devam ederler.”
41
Kanundaki “İçişleri Bakanlığından vatandaşlıktan çıkma izni alanlar” ifadesi doktrinde,
maddenin getirdiği olanaklardan yararlanmak için çıkma izninin yeterli olduğu izlenimi verdiği,
oysa vatandaşlığın kaybedildiği tarihin çıkma izninin verildiği tarih değil, çıkma belgesinin
verildiği an olması sebebi ile çıkma izni alan bir kimsenin Türk vatandaşlığını muhafaza
etmesi sebebiyle yabancı gibi bir değerlendirmeye tâbi tutulamayacağı yönünde haklı olarak
eleştirilmiştir: AYBAY, Vatandaşlık, s. 207. 5901 sayılı Kanunun ifade tarzı bu eleştiriyi
gidermiş görünmektedir.
42
5901 sayılı Kanunda, çıkma izninin şartları bakımından çok önemli değişiklikler yapılmamıştır.
Mülga 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 4866 sayılı Kanunla değişik 20. maddesinde
aranan şartlar korunmuştur. 5901 sayılı Kanun, askerlik hizmeti nedeniyle aranan kişilerden
olmamayı, çıkma izni şartı olarak önceki Kanundan farklı olarak aramıştır: Konu
hakkında ayrıntılı bilgi için bkz: DOĞAN, V.: Türk Vatandaşlık Hukuku, Ankara 2009, s.
105 vd. (2009); NOMER, E.: Türk Vatandaşlık Hukuku, İstanbul 2009, s. 109. Yazar, askerliğe
ilişkin yükümlülüklerin, vatandaşlığı kaybettirme sebebi olmaktan çıkarılmasına karşın
çıkmada aranmasının çelişki olduğunu ifade etmektedir.
40
Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIV, Y. 2010, Sa. 1