stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

àdê instytucjom na miejscu. Cz´Êç spraw wykraczajàcych poza kompetencjeterytorialne danej grupy przekazywano Kierownictwu Grup Operacyjnychw Wojewódzkim Sztabie Wojskowym w Katowicach. Od 19 grudnia1981 do 8 stycznia 1982 r. do KGO wp∏yn´∏o 149 spraw z terenu, dotyczàcychnajcz´Êciej zaopatrzenia zak∏adów produkcyjnych regionu 36 .Oficjalna propaganda przedstawia∏a komisarzy WGO jako tych, którzypotrafià „po wojskowemu” poradziç sobie z ka˝dym problemem i umiejàzaradziç wszystkim bolàczkom lokalnych spo∏ecznoÊci. Bioràc jednak poduwag´ ró˝norodnoÊç i wielokierunkowoÊç problemów, z jakimi komisarzestykali si´ w pracy (nie wspominajàc o rzeczywistym merytorycznym przygotowaniuwojskowych do zadaƒ, które zosta∏y im powierzone), wi´kszoÊçkomisarzy nawet przy najszczerszych ch´ciach nie by∏a w stanie sobie z nimiporadziç. Przyk∏adowo pe∏nomocnikiem KOK miasta Katowice by∏ oficeroddelegowany 13 grudnia 1981 r. z Centralnego OÊrodka Szkolenia SpecjalistówTechnicznych Wojsk Lotniczych w OleÊnicy 37 . Do g∏ównych zadaƒjego grupy nale˝a∏o rozwiàzanie kwestii dziko zamieszkiwanych lokali, kontrolowaniedzielnic w ramach akcji wiosennego porzàdkowania miasta,prowadzenie spotkaƒ z m∏odzie˝à szkolnà i m∏odymi pracownikami miejscowychzak∏adów pracy, a tak˝e rozwiàzywanie problemów rodzinnych, handlowo-us∏ugowych,zdrowotnych i komunikacyjnych 38 . Komisarze oddelegowanido zak∏adów zmilitaryzowanych oficjalnie odpowiadali za realizacj´zadaƒ danego zak∏adu wynikajàcych z obowiàzywania stanu wojennego.Przyk∏adowo pe∏nomocnik KOK w kopalni „Jowisz” w Wojkowicach mia∏byç odpowiedzialny mi´dzy innymi za „adaptacj´ schematu organizacyjnegokopalni jako zak∏adu zmilitaryzowanego, ale w sensie organizacji zarzàdzaniana czas stanu wojennego, a nie w aspekcie produkcji i jej wydajnoÊci, zaco odpowiada∏ dyrektor” 39 . W rzeczywistoÊci jednak to pe∏nomocnicy KOKrzàdzili w zak∏adach pracy, co potwierdzi∏ niejako sam Paszkowski, mówiàc,˝e „oficerowie w hutach, w kopalniach za∏atwiajà […] wiele spraw personalnych,przyjmujà odwo∏ania pracowników, ich proÊby, ró˝nego rodzaju wnioski”40 . Ze zdaniem i decyzjami komisarzy musieli wi´c liczyç si´ nie tylkodyrektorzy, lecz tak˝e sekretarze partyjni danego zak∏adu. W Komitecie Wo-36K. Franek, Terenowe Grupy Operacyjne w dzia∏aniu, „Trybuna Robotnicza”, 12 I 1982.37Realizacja zadaƒ specjalnych i normalny tok szkolenia, „˚o∏nierz WolnoÊci”, 15 XII 1981.38Mówià komisarze wojskowi – pe∏nomocnicy KOK, ibidem, 2 IV 1982.39L. Kowalski, Komisarze stanu wojennego 1980–1983, s. 69 (kopia mps w zbiorach autora).40R. Przeciszewski, Umieç rozmawiaç..., „˚o∏nierz WolnoÊci”, 27 I 1982.100