stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

z bp. Lechem Kaczmarkiem. Zakomunikowali oni ordynariuszowi diecezjigdaƒskiej, ˝e na terytorium ca∏ego kraju wprowadzono stan wojenny 268 .Biskup przyjà∏ t´ informacj´ ze spokojem. Obawiajàc si´ jednak powtórkiz 1970 r., ju˝ 15 grudnia apelowa∏ do strajkujàcych stoczniowców o „zachowanierównowagi ducha i roztropnoÊci” i przestrzega∏ przed groêbà rozlewukrwi 269 . Nast´pnego dnia bp Lech Kaczmarek uda∏ si´ te˝ do admira∏aJanczyszyna, proszàc go bezskutecznie o zgod´ na odprawienie mszy Êw.pod pomnikiem stoczniowców, co w jego mniemaniu mia∏o uspokoiç napi´tàatmosfer´ w TrójmieÊcie.JednoczeÊnie w∏adze zacz´∏y wzywaç na indywidualne rozmowy niektórychkap∏anów diecezji gdaƒskiej. Do Komendy Wojewódzkiej wezwanomi´dzy innymi ks. ks. Stanis∏awa Bogdanowicza, Zbigniewa Bryka, Stanis∏awaDu∏aka, Henryka Jankowskiego oraz ks. Hilarego Jastaka z Gdyni(diecezja che∏miƒska). Nalegano na nich, by podpisali „lojalki” 270 . Dzia∏aniate obliczone by∏y na poró˝nienie duchowieƒstwa w kwestii oceny stanuwojennego. Liczono tak˝e, ˝e ludzie KoÊcio∏a b´dà starali si´ wp∏ywaç napostaw´ dzia∏aczy „SolidarnoÊci”, sk∏aniajàc ich do zaprzestania dzia∏alno-Êci podziemnej. Wielkie nadzieje w tym wzgl´dzie wiàzano z biskupami,wÊród których – jak czytamy w informacji Komitetu Wojewódzkiego PZPRw Gdaƒsku dla Komitetu Centralnego PZPR – nie by∏o jednoÊci 271 .W pierwszych dniach stanu wojennego bp Kaczmarek poleci∏ utworzyçprzy kurii biskupiej Komitet Pomocy Uwi´zionym, który skupia∏ kilkadziesiàtosób. Na jego czele stan´li Stefan Gomowski oraz ksi´˝a ZbigniewBryk i Stanis∏aw Du∏ak 272 . Biskup osobiÊcie nadzorowa∏ dzia∏alnoÊç komitetu.Ju˝ w grudniu 1981 r., kiedy do kurii przysz∏y pierwsze dary z zagranicy,nakaza∏ rozwieêç je rodzinom internowanych. Ponadto zaczà∏ osobi-Êcie interweniowaç u Tadeusza Fiszbacha, wojewody Mieczys∏awa Cygana,p∏k. Zenona Molczyka i p∏k. Andrzejewskiego w sprawie internowanychi aresztowanych dzia∏aczy „SolidarnoÊci”. Utrzymywa∏ te˝ kontakt listownyz Amnesty International. Interweniowa∏ mi´dzy innymi w sprawie uwolnienia268Relacja ks. Stanis∏awa Bogdanowicza, lipiec 2001 (kaseta magnetofonowa w zbiorach autora).269S. Bogdanowicz, Lech Kaczmarek. Biskup Gdaƒski, Gdaƒsk 1994, s. 247.270Relacja ks. Stanis∏awa Bogdanowicza.271AP Gdaƒsk, KW PZPR, 1514, b.p., Informacja o sytuacji spo∏eczno-politycznej w województwiegdaƒskim, 31 III 1982.272Z. Bryk, Biskup Lech Kaczmarek – interwencje u w∏adz w okresie stanu wojennego (ArchiwumBazyliki Mariackiej, b.p.).549