stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

skowego, Arendt i Ciechan nie byli wystarczajàco przekonani o konieczno-Êci wprowadzenia stanu wojennego, a tym samym niegodnie reprezentowaliregion toruƒski w Komitecie Centralnym PZPR i niepotrzebnie wprowadzalinut´ zwàtpienia. Na potwierdzenie swojego oskar˝enia Ostrowskioznajmi∏ publicznie, ˝e obaj dygnitarze odwiedzili go kilka dni po wprowadzeniustanu wojennego i oznajmili, i˝ nie widzà uzasadnienia dla walki(z u˝yciem wojska) o parti´. Sprawa okaza∏a si´ na tyle powa˝na, ˝e EdmundHeza postanowi∏ poinformowaç o niej Biuro Polityczne Komitetu Centralnego145 . Narzekajàc na niedostateczne rozumienie sytuacji przez cz´Êç aparatu,co przejawiaç si´ mia∏o przede wszystkim w krytyce poczynaƒ wojska(komisarzy wojskowych) i milicji, Ostrowski uzna∏ za stosowne przypomnieçtoruƒskim towarzyszom, ˝e po 13 grudnia 1981 r. to wojsko sprawujew∏adz´ w imieniu partii. T∏umaczàc decydujàcà rol´ armii i milicji w warunkachstanu wojennego, gen. Ostrowski i wspierajàcy go komendant MOMarcinkowski dowodzili, ˝e tylko wojsko, milicja i SB – jako jedyne si∏y,które nie uleg∏y „demagogii »SolidarnoÊci«” i nie wplàta∏y si´ w „aferytalonowo-daczowe” – by∏y zdolne do wzi´cia na siebie ci´˝aru odpowiedzialnoÊciza losy narodu.W odró˝nieniu od Gdaƒska w∏adze partyjno-wojewódzkie w Toruniustosunkowo niewiele uwagi poÊwi´ca∏y kwestii bezpieczeƒstwa. Pod tymwzgl´dem zarówno Komitet Wojewódzki PZPR, jak i przedstawiciele wojskai milicji uznawali sytuacj´ w regionie toruƒskim za stabilnà i zadowalajàcà.Jedynie manifestacje uliczne organizowane przez toruƒskà „SolidarnoÊç”,NZS i KPN stawa∏y si´ okazjà do dyskusji na temat utrzymaniaporzàdku publicznego. Wtedy najcz´Êciej w Komitecie Wojewódzkim PZPRzapada∏y decyzje o postawieniu w stan gotowoÊci oddzia∏ów ZOMO i ORMOoraz surowym karaniu uczestników zajÊç i ich publicznym pi´tnowaniu(opisywanie w prasie, usuwanie z pracy i uczelni) 146 . Na ogó∏ jednak podkreÊlano,˝e stan bezpieczeƒstwa w Toruniu po 13 grudnia 1981 r. uleg∏znacznej poprawie. Przyk∏adem niech b´dzie jedno ze sprawozdaƒ KomitetuWojewódzkiego PZPR z 1982 r. traktujàce o przestrzeganiu porzàdkupublicznego w regionie toruƒskim. Poza sukcesami w walce z przest´pczoÊcià145Ibidem, 431, k. 18–21, Protokó∏ z plenarnego posiedzenia KW PZPR w dniu 29 stycznia 1982.146Ibidem, 89, k. 14–22, Sprawozdanie z dzia∏alnoÊci miejskiej organizacji ORMO w Toruniu zapierwsze pó∏rocze 1982; ibidem, 89, k. 31, Wnioski Komisji Przestrzegania Prawa i PorzàdkuPublicznego KW PZPR w Toruniu z posiedzenia w dniu 10 paêdziernika 1982 r.513