stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

W∏adze Trójmiasta nie spodziewa∏y si´ tak ostrych protestów. W czasieposiedzenia Egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego PZPR 17 grudnia wieczoremzadecydowano o wprowadzeniu godziny milicyjnej ju˝ od godz. 20(w ca∏ym kraju od 22). Dopiero 3 stycznia wojewoda gdaƒski zarzàdzi∏wprowadzenie godziny milicyjnej od godz. 22 do 6. Egzekutywa wyrazi∏a te˝wdzi´cznoÊç milicjantom i wojskowym, którzy mimo bezpoÊredniego zagro-˝enia odznaczyli si´ „wytrzyma∏oÊcià psychicznà”. W wewnàtrzpartyjnejdyskusji przyznano, ˝e wydarzenia, które rozegra∏y si´ na ulicach Gdaƒska,by∏y powodem „za∏amania” wÊród cz´Êci towarzyszy partyjnych 53 .Po „odblokowaniu” 19 grudnia rano Zak∏adów Rafineryjnych najwi´kszymzmartwieniem w∏adz pozostawa∏ Port Gdaƒski, choç strajkowa∏ojeszcze szeÊç innych zak∏adów pracy (Centrum Techniki Okr´towej, „Hydroster”,„Elektromonta˝”, „Unimor”, Zak∏ady Przetwórcze Gdaƒsk, Zak∏adyNaprawcze Mechanizacji Rolnictwa w Tczewie). W tym celu w godzinachpopo∏udniowych w gdaƒskich dzielnicach Brzeêno i Letniewo skoncentrowanoznaczne si∏y ZOMO, które mia∏y zajàç Rejon I i II Portu Gdaƒskiego.Z drugiej strony do nabrze˝y portowych podp∏yn´∏y kutry torpedoweMarynarki Wojennej, z których oko∏o godz. 18 oddzia∏y wojska uzbrojonew karabiny wkroczy∏y na teren Rejonu II, „oczyszczajàc” go wspólnie z oddzia∏amiZOMO ze strajkujàcych portowców. Na ulicach Nowego Portudosz∏o do potyczek z milicjà, próbowano podpaliç VI Komisariat MO 54 .Mimo pacyfikacji strajku w kolejnym dniu portowcy wcià˝ nie pracowali.Ostatecznie rejony I–IV podj´∏y prac´ dopiero 21 grudnia 55 . Port Gdaƒskiby∏ najd∏u˝ej strajkujàcym zak∏adem. Przed ostatecznym jego spacyfikowaniemwygas∏y strajki w Centrum Techniki Okr´towej i pozosta∏ych zak∏adachTrójmiasta 56 . U˝ywajàc s∏ów Tadeusza Fiszbacha, 20 grudnia 1981 r.województwo gdaƒskie „zesz∏o z mapy województw strajkujàcych”,a pierwszy etap operacji wprowadzenia stanu wojennego zosta∏ zakoƒczony57 . Dla zwi´kszenia bezpieczeƒstwa w∏adze wojewódzkie przesun´∏y53AP Gdaƒsk, KW PZPR, 451, b.p., Protokó∏ z posiedzenia Egzekutywy KW PZPR w Gdaƒskuw dniu 17 grudnia 1981 r.54Portowców gdaƒskich..., s. 198.55Ibidem, s. 199.56D. Bogucki, W wielu za∏ama∏a si´ wiara w spo∏ecznà i historycznà wartoÊç wspólnego wysi∏ku[w:] Stan wojenny. Wspomnienia..., s. 70–71.57AP Gdaƒsk, KW PZPR, 451, b.p., Protokó∏ z posiedzenia Egzekutywy KW PZPR w Gdaƒskuw dniu 20 grudnia 1981 r.489