stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

instancji partyjnych na obsad´ stanowisk w przemyÊle i administracji gospodarczej[...] Powszechnie szermuje si´ argumentem, i˝ w ramach stanuwojennego w Warszawie i województwie w 37 przypadkach podj´to decyzjekadrowe, nie liczàc si´ ze zdaniem instancji partyjnej” 92 .W zale˝noÊci od lokalnego uk∏adu personalnego, zarezerwowanà dotàddla funkcjonariuszy partyjnych rol´ najwa˝niejszych decydentów zacz´li po13 grudnia odgrywaç coraz wyraêniej przedstawiciele innych, podrz´dnychdotàd struktur w∏adzy: wojska, SB, a nawet administracji paƒstwoweji gospodarczej. Rodzi∏o to konflikty, których Êlady – mimo ich starannegotuszowania – mo˝na odnaleêç w informacjach z ró˝nych regionów kraju.W Pabianicach tamtejszy Komitet Miejski PZPR skar˝y∏ si´ na przyk∏ad naignorowanie ze strony kierownictwa Urz´du Miasta. Z kolei w Toruniu– o czym pisze w rozdziale dotyczàcym Pomorza Gdaƒskiego S∏awomirCenckiewicz – na plenum Komitetu Wojewódzkiego PZPR w styczniu1982 r. gen. Zdzis∏aw Ostrowski (komisarz wojskowy województwa) zaatakowa∏dwóch cz∏onków Komitetu Centralnego, oskar˝ajàc ich o brak poparciadla stanu wojennego. Wielu Polaków by∏o do tego stopnia przekonanycho przej´ciu w∏adzy przez wojsko, ˝e – jak wspomina z kolei RobertSpa∏ek – chcieli rozmawiaç z urz´dnikami wy∏àcznie w obecnoÊci komisarzywojskowych.Ograniczona jest w dalszym ciàgu nasza wiedza na temat nastrojów panujàcychwówczas w szeregach wojska i milicji. O tym, ˝e nie by∏y one najlepsze,przekonuje chocia˝by opisany przez Przemys∏awa Zwiernika przypadekwojewództwa leszczyƒskiego, gdzie po wprowadzeniu stanu wojennegodzia∏alnoÊç opozycji by∏a Êladowa. Mimo to w 1982 r. w tamtejszej SB ukaranodyscyplinarnie dwa razy wi´cej funkcjonariuszy ni˝ rok wczeÊniej,a równoczeÊnie zanotowano spadek zainteresowania pracà w organach bezpieczeƒstwa.Sytuacja ta martwi∏a szefa Zarzàdu Polityczno-WychowawczegoMSW, gen. Edwarda Tara∏´, który w lipcu 1982 r. na jednej z resortowychnarad informowa∏ o patologicznych zjawiskach wyst´pujàcych wÊród funkcjonariuszyMO i SB: korupcji, nadu˝ywaniu broni, kradzie˝ach, pobiciachi gwa∏tach. O nastrojach wÊród funkcjonariuszy sporo mówi te˝ informacjao liczbie pope∏nionych przez nich samobójstw. O ile w ca∏ym 1981 r. by∏o ichczternaÊcie, o tyle w pierwszym pó∏roczu 1982 r. odnotowano ju˝ dziewi´tnaÊcie.Tara∏a wspomina∏ te˝ o „zdarzeniach o charakterze politycznym,92Ibidem, XIA/1437, k. 21–22, Notatka w materia∏ach Sekretariatu Wojciecha Jaruzelskiego.20