stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

Du˝y udzia∏ spo∏eczeƒstwa w akcji oporu, zw∏aszcza studentów KULi UMCS, którzy byli najliczniejszà grupà uczestniczàcà w spacerachw Âwidniku i Lublinie 145 , by∏ niewàtpliwie sukcesem podziemia. W∏adzepróbowa∏y przeciwdzia∏aç spacerom i represjonowa∏y ich uczestników.W marcu 1982 r. Komitet Wojewódzki PZPR w Lublinie uzna∏ spacery za„najbardziej niepokojàce zjawisko” w województwie 146 .W koƒcu kwietnia 1982 r. w prasie i ulotkach podziemie szeroko rozpropagowa∏oapel TKK i TZR o udzia∏ 1 maja w okolicznoÊciowych nabo˝eƒstwachi zbojkotowanie oficjalnych obchodów Êwi´ta. W ulotkachskierowanych do m∏odzie˝y szkolnej za przyk∏ad stawiano opór m∏odzie-˝y w czasie drugiej wojny Êwiatowej 147 . Mimo apeli w województwielubelskim w pochodach uczestniczy∏o 140 tys. osób, wi´kszoÊç stanowi∏ajednak m∏odzie˝, której udzia∏ w oficjalnych obchodach Êwi´ta traktowanow szko∏ach jako obowiàzkowy. Nieliczna natomiast by∏a grupastudentów 148 .Przebieg wydarzeƒ w Lublinie 3–5 maja 1982 r. Êwiadczy∏ o tym, ˝ecz´Êç mieszkaƒców by∏a gotowa jawnie wyra˝aç swoje poglàdy na tematsytuacji w kraju. Oficjalne obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja,zorganizowane z inicjatywy SD, rozpocz´∏y si´ o godz. 15.30. Wzi´li w nichudzia∏ przedstawiciele w∏adz partyjnych, administracji, wojsko i mieszkaƒcymiasta 149 . WÊród obecnych byli zwolennicy „SolidarnoÊci”, cz∏onkowie„Ruchu Szaƒca” i studenci z plakietkami NZS (milicja uniemo˝liwi∏a imz∏o˝enie kwiatów pod pomnikiem Konstytucji 3 Maja). Po zakoƒczeniuokolicznoÊciowej mszy Êw. w lubelskiej katedrze, oko∏o godz. 19, w centrummiasta zebra∏ si´ kilkutysi´czny t∏um (w wi´kszoÊci m∏odzi ludzie, studenci,a nawet licealiÊci), który zamierza∏ udaç si´ pod dawnà siedzib´ „SolidarnoÊci”i z∏o˝yç kwiaty pod pomnikiem. Starcia z si∏ami porzàdkowymi145Studentom KUL przypisywano wr´cz inspiracj´ spacerów w Lublinie i Âwidniku (Spojrzeniez drugiej strony barykady – materia∏ stanu wojennego, „Pro Patria” 1997, nr 12; AIPN, 0264/6,k. 129, Ocena stanu bezpieczeƒstwa i porzàdku publicznego na terenie województwa lubelskiegow 1982 roku, 7 I 1983).146AP Lublin, KW PZPR, 100/II/32, k. 106, Referat sekretarza KW PZPR w Lublinie Micha-∏a Bokiƒca, 5 III 1982.147Materia∏y w zbiorach Biblioteki Wojewódzkiej im. H. ¸opaciƒskiego w Lublinie.148AIPN, 0264/6, k. 47, Ocena stanu bezpieczeƒstwa i porzàdku publicznego na terenie województwalubelskiego w maju 1982 r., 1 VI 1982.149AP Lublin, KW PZPR, 100/VII/31, t. 36, k. 121–122, Obchody 191 rocznicy Konstytucji3 maja, „Biuletyn Informacyjny” KW PZPR w Lublinie, 5 V 1982.187