stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

Przed Bo˝ym Narodzeniem problemy ze zdobyciem najpotrzebniejszychartyku∏ów sta∏y si´ szczególnie ucià˝liwe, podobnie jak inne ograniczeniastanu wojennego, zw∏aszcza zakaz opuszczania terenu województwabez zezwolenia. Poszczególne urz´dy dzielnicowe w ¸odzi ró˝nie traktowa-∏y podania o wyjazdy do rodziny na Êwi´ta. Podczas gdy na Ba∏utach cz´stonie udzielano zezwoleƒ na wyjazd, co budzi∏o uzasadnione oburzeniemieszkaƒców dzielnicy, Urzàd Dzielnicowy w ÂródmieÊciu, jak wynika∏oz informacji prasowych, wyda∏ ich 6 tys. 144Dotkliwy, zw∏aszcza dla osób w podesz∏ym wieku, by∏ brak ∏àcznoÊcitelefonicznej. Do Komitetu ¸ódzkiego PZPR nap∏ywa∏y informacje, ˝e „naskutek zimna du˝o starszych ludzi choruje i jest praktycznie pozbawionychmo˝liwoÊci nawiàzania kontaktu ze s∏u˝bà zdrowia”. Dla niektórych skoƒczy∏osi´ to tragicznie. Jeden z mieszkaƒców ¸odzi zanotowa∏ w swoimdzienniku pod datà 24 grudnia 1981 r., ˝e tego dnia zmar∏ jego sàsiad „naskutek braku pomocy lekarskiej” 145 .Zachowania i nastroje mieszkaƒców regionu w du˝ym stopniu determinowa∏asytuacja ekonomiczna, na którà istotny wp∏yw mia∏y liczne podwy˝kicen. W∏adze, starajàc si´ uniknàç masowych protestów, przed kolejnymipodwy˝kami cen przeprowadza∏y tak zwane konsultacje spo∏eczne, starajàcsi´ stworzyç pozory, ˝e ws∏uchujà si´ w „g∏os ludu”. Wi´kszoÊç spo∏eczeƒstwaby∏a jednak przekonana, ˝e konsultacje nie majà wp∏ywu na wysokoÊçpodwy˝ek. Jeden z pracowników ZPB „Alba” w ¸odzi z powàtpiewaniemstwierdzi∏: „zobaczymy, co b´dzie, jak wprowadzà te ceny – jakie b´dàrezultaty tej kolejnej »nibykonsultacji«”. Mieszkaƒcy Radomska podkre-Êlali, ˝e deklaracje w∏adz nie majà pokrycia w rzeczywistoÊci: „premierJaruzelski na konferencji wojewódzkiej w Katowicach mówi∏, ˝e powinnonam si´ lepiej ˝yç, a tu w nied∏ugim czasie po tym fakcie robi si´ sonda˝ natemat podwy˝ki cen”. Przed podwy˝kà cen planowanà na luty 1982 r. pojawi∏ysi´ opinie, ˝e „zarobki ledwie wystarczà na zakup ˝ywnoÊci” i „ludziczeka raczej wegetacja ni˝ ˝ycie”. Rok póêniej Komenda Wojewódzka MOw ¸odzi w sprawozdaniu dla MSW z niepokojem donosi∏a, ˝e „krytykawariantowych podwy˝ek cen ma w tym mieÊcie charakter powszechny.144AP ¸ódê, K¸ PZPR, 60, k. 61, Informacja nr 2 o pracy KD PZPR ¸ódê-Ba∏uty, 31 XII 1981.145Ibidem, 637, k. 24, Informacja KD PZPR ¸ódê-Widzew o sytuacji w zak∏adach pracy, 16 XII1981; ibidem, 637, k. 32, Informacja nr 2/66, dnia 16 grudnia 1981 r., godz. 9.00. Dotyczy: atmosferyspo∏eczno-politycznej w zak∏adach dzielnicy Górna w okresie stanu wojennego; H. Grzywaczewski,Dziennik stanu wojennego, z. 1 (rkps).753