stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

ka∏o to nie tyle z przekonania duchowieƒstwa do ustroju, co z obawy, ˝ekonfrontacja z opozycjà doprowadzi do tragedii 229 .Wypowiedzi duchownych diecezji siedlecko-podlaskiej nawiàzujàce dosytuacji politycznej lokalne w∏adze partyjne ocenia∏y jako wywa˝one i nieprowokujàcedo nielegalnych dzia∏aƒ. Zdarza∏o si´ jednak, ˝e ksi´˝a ostrokrytykowali stan wojenny i jego w∏adze 230 . W dokumentach SB wskazywanozw∏aszcza na duchownych z parafii w Garwolinie, ¸ukowie, Sadownemi Soko∏owie Podlaskim, jeszcze przed 13 grudnia 1981 r. aktywnie wspierajàcych„SolidarnoÊç”. Ârodowiska koÊcielne z dezaprobatà przyj´∏y delegalizacj´zwiàzku. W prywatnych rozmowach ksi´˝a wyra˝ali poglàd, ˝e idea„SolidarnoÊci” sta∏a si´ ju˝ sta∏ym elementem ˝ycia spo∏eczno-politycznegoi spo∏ecznej ÊwiadomoÊci i wystarczy∏oby usuni´cie z szeregów zwiàzku„awanturników politycznych”, ˝eby funkcjonowa∏ jako autentyczna reprezentacjaludzi pracy 231 .W województwie lubelskim ksi´˝a wspierali uczestników grudniowychprotestów, odprawiajàc nabo˝eƒstwa w WSK i LZNS, pomimo ˝e w sprawieobecnoÊci duchownych wÊród strajkujàcych SB interweniowa∏a u bp.Pylaka 232 . O tym, ˝e ksi´˝a cieszyli si´ du˝ym autorytetem, Êwiadczy pismo229Ibidem, 1/VI/2, t. 18, k. 41, Teleks do KC PZPR, 25 II 1982; ibidem, 1/VI/2, t. 18, k. 69,Teleks do KC PZPR, 18 III 1982; ibidem, 1/II, t. 32, k. 37–38, Protokó∏ z posiedzenia plenarnegoKW PZPR w ZamoÊciu, 9 XII 1982.230Ksiàdz z Janowa Podlaskiego mia∏ powiedzieç w czasie kazania: „ci z koloru ognia przystawiajànam pistolety do g∏owy i trzeba z nimi walczyç” (AP Radzyƒ Podlaski, KW PZPR w Bia-∏ej Podlaskiej, 324, k. 15, Teleks do KC PZPR, 9 I 1982). Cytowana te˝ by∏a opinia duchownego,˝e dotychczasowa pora˝ka nie oznacza jeszcze koƒca konfliktu z w∏adzami (ibidem, 324,k. 26, Teleks do KC PZPR, 18 I 1982). W Serpelicach (województwo bialskopodlaskie) w czasienabo˝eƒstwa w Zielone Âwiàtki kap∏an modli∏ si´ za internowanych i aresztowanych, nies∏usznieuwi´zionych, gdy˝ „walczyli tylko o polskoÊç”. Zapewni∏ o wsparciu KoÊcio∏a dlanich, a nie dla „przybyszów”, za pieniàdze wprowadzajàcych obce prawa i w∏adz´ (ibidem,324, k. 149, Teleks do KC PZPR, 31 V 1982; AIPN, MSW II, 17/IX/231, t. 41, k. 167, Analizasytuacji operacyjno-politycznej w województwie siedleckim za okres 1–31 VII 1982, 4 VIII 1982;ibidem, 17/IX/231, t. 41, k. 178, Analiza sytuacji operacyjno-politycznej w województwie siedleckimza okres 1–31 X 1982, 3 XI 1982).231Ibidem, 17/IX/231, t. 41, k. 194, Analiza sytuacji polityczno-operacyjnej w woj. siedleckim13 XII 1981–31 XII 1982, 8 I 1983; ibidem, 17/IX/231, t. 41, k. 133, 138, Ocena sytuacji polityczno-operacyjnejna terenie woj. siedleckiego od 1 III 1982 do 31 III 1982, 3 IV 1982; ibidem,17/IX/231, t. 41, k. 183, Ocena sytuacji polityczno-operacyjnej na terenie woj. siedleckiego od1 X 1982 r. do 31 X 1982 r., 3 XI 1982.232Bp Pylak mia∏ obiecaç przeprowadzenie rozmów z kap∏anami, którzy przebywali razem zestrajkujàcymi (AIPN, 0264/8, k. 334, Informacja dzienna, 15 XII 1981; ibidem, 0264/8, k. 335,Informacja dzienna, 16 XII 1981).203