stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

Z analiz Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Toruniu wynika, ˝e w∏adzeobawia∏y si´ wiosnà 1982 r. wybuchu strajków w niektórych zak∏adach pracyz powodu pogarszajàcych si´ warunków bytowych 338 . Zagro˝enie wybuchemprotestów musia∏o byç powa˝ne, skoro w∏adze zleci∏y SB neutralizacj´nastrojów w zak∏adach pracy województwa toruƒskiego. Obawiano si´,˝e strajki mogà przerodziç si´ w protesty o charakterze politycznym. Dlatego,poczàwszy od stycznia 1982 r., dzia∏aniami operacyjnymi SB obj´to52 zak∏ady pracy. W pierwszym etapie chodzi∏o o pozyskanie tajnychwspó∏pracowników, którzy informowaliby SB o planowanych akcjach protestacyjnych.Akcj´ neutralizacji nastrojów prowadzono a˝ do 1984 r.i w ciàgu tego okresu pozyskano 121 tajnych wspó∏pracowników, 76 kontaktówoperacyjnych i 30 kontaktów s∏u˝bowych, które pozwoli∏y udaremniçplanowane strajki 339 .BezpoÊrednim powodem niezadowolenia robotników toruƒskich by∏ynajcz´Êciej decyzje dyrektorów zak∏adów pracy o niewyp∏acaniu obiecanychpremii i trzynastych pensji. Na tym tle dosz∏o w lipcu 1982 r. do konfliktuza∏ogi z dyrekcjà w Toruƒskich Zak∏adach Urzàdzeƒ Okr´towych„Towimor”. Funkcjonariusze SB zobowiàzali wtedy kierownictwo zak∏adudo wyp∏acenia zaleg∏ych Êwiadczeƒ w ciàgu miesiàca 340 . W lutym 1982 r.podobna sytuacja by∏a w Przedsi´biorstwie Geofizyki Morskiej i LàdowejGórnictwa Naftowego w Toruniu, gdzie za∏odze przyznano premi´ w wysokoÊci15 proc. pensji zamiast 25 proc. 341 Na poczàtku 1983 r. stu pracownikówZak∏adów Przemys∏u Odzie˝owego „Torpo” w Toruniu uda∏o si´ dodyrektora zak∏adu i I sekretarza Komitetu Zak∏adowego PZPR z ˝àdaniempodwy˝ki p∏ac z 8 tys. z∏ do 13 tys. z∏ miesi´cznie oraz utrzymaniatrzynastej pensji. Sytuacja grozi∏a wybuchem strajku, a kondycja zak∏adunie pozwala∏a na przyznanie podwy˝ek. Dzi´ki interwencji SB zgodzonosi´ na podwy˝szenie pensji o 1000 z∏, zlikwidowano jednak „trzynastk´”,w zamian za co wprowadzono dodatek z funduszu motywacyjnego, co338AP Toruƒ, KW PZPR, 192, k. 60–63, Informacja o sytuacji spo∏eczno-politycznej w województwietoruƒskim, 12 VIII 1982.339AIPN Gdaƒsk, IPN By 075/24, k. 130–133, S. D∏ugok´cki, Dzia∏ania S∏u˝by Bezpieczeƒstwaw ujawnianiu i likwidacji konfliktów spo∏ecznych wÊród za∏óg obiektów gospodarki narodowejw województwie toruƒskim w latach 1980–1984 na podstawie wybranych spraw operacyjnych,Legionowo 1987.340Ibidem, k. 64.341Ibidem.565