stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

cjà, której skutków nikt nie umia∏ przewidzieç. Stan wojenny identyfikowanoz wojnà domowà, która mo˝e przynieÊç ofiary Êmiertelne 345 . Obawianosi´ interwencji z zewnàtrz, aresztowaƒ i wywózek na Wschód. 13 grudnia1981 r. Dariusz Boguski wystawi∏ na bia∏ostockim dworcu kolejowym harcerzy,˝eby obserwowali, czy ludzie nie sà wywo˝eni na Wschód 346 . Ca∏àspo∏ecznoÊç dotyka∏y ograniczenia swobody poruszania si´, kontaktówi korespondencji, wynikajàce z przepisów o stanie wojennym. Nie dzia∏a∏ate˝ ∏àcznoÊç telefoniczna 347 . Wprowadzenie od godz. 22 do 6 rano godzinymilicyjnej zak∏óci∏o prac´ zak∏adów przemys∏owych. Robotnicy pracujàcyna drugà i trzecià zmian´ mieli k∏opoty z dojazdami do pracy i powrotamido domów. W pierwszych dniach stanu wojennego w Bia∏ymstoku i ¸om˝y– z braku paliwa – nie jeêdzi∏y taksówki. Ograniczono te˝ kursy komunikacjimi´dzymiastowej. Wiele osób przygotowywa∏o si´ jak do wojny, robiàczapasy ˝ywnoÊci i artyku∏ów pierwszej potrzeby. W poniedzia∏ek 14 grudniaw bia∏ostockich sklepach ju˝ od rana ludzie ustawiali si´ w kolejkach pochleb. W jednym ze sklepów ton´ pieczywa sprzedano w ciàgu dwóch godzin,w innym – ca∏odzienne zapasy mleka i pieczywa wykupiono do godz.10 rano. Wprowadzono wi´c ograniczenie sprzeda˝y pieczywa do kilogramadla jednej osoby. Personel z trudem panowa∏ nad sytuacjà 348 . Podobnieby∏o w sklepach w ¸om˝y 349 , Augustowie, Piszu i W´gorzewie 350 . Rolnicy,obawiajàc si´ rekwizycji ˝ywnoÊci 351 , woleli sprzedawaç jà po ni˝szych cenachbàdê nawet rozdawaç za darmo rodzinie czy znajomym, ni˝ oddaçpaƒstwu 352 . Spowodowa∏o to za∏amanie skupu. Na przyk∏ad 15 grudnia1981 r. skup ˝ywca w Suwalskiem wyniós∏ zaledwie 10 proc. wielkoÊci345Fragment anonimowego dziennika.346Relacja Dariusza Boguskiego.347AP Bia∏ystok, WKO Bia∏ystok, I/22, k. 23, Protokó∏ z posiedzenia z 16 XII 1982 r. 16 grudniawicewojewoda bia∏ostocki Leopold Rybakiewicz domaga∏ si´ uruchomienia telefonóww wa˝niejszych przedsi´biorstwach. Z powodu braku ∏àcznoÊci telefonicznej nie mo˝na by∏owezwaç pogotowia do ofiary wypadku, który mia∏ miejsce w „Spomaszu”.348Bia∏ostocki poniedzia∏ek, „Gazeta Wspó∏czesna”, 15 XII 1981.349AP ¸om˝a, KW PZPR ¸om˝a, 126, k. 82, Protokó∏ posiedzenia Sekretariatu z 14 XII 1982 r.350To, co najwa˝niejsze, „Gazeta Wspó∏czesna”, 17 XII 1981.351Przewodniczàcy ∏om˝yƒskiej „SolidarnoÊci” RI Franciszek Legacki martwi∏ si´, ˝e „rzàdwprowadzi obowiàzkowe dostawy i rozbije rolnictwo” (Relacja Danuty Wroniszewskiej).Rekwizycji ˝ywnoÊci nie wyklucza∏ 14 XII 1981 r. zast´pca komisarza wojewódzkiego KOKw Bia∏ymstoku pp∏k Janusz Mi∏osz (AP Bia∏ystok, WKO Bia∏ystok, I/22, k. 16, Protokó∏ posiedzeniaz 14 XII 1981 r.).352Relacja Danuty Wroniszewskiej.469