stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

z wojewodà ¸uczkiewiczem wyrazi∏ nadziej´, ˝e krzy˝e pozostanà na swoichmiejscach. Protest w sprawie krzy˝y biskup skierowa∏ mi´dzy innymi dowojewódzkiego kuratora oÊwiaty i wychowania w Katowicach. Ten zapewni∏,˝e na terenie podleg∏ych mu placówek oÊwiatowych nie by∏y i nie b´dàpodejmowane dzia∏ania, które by „w jakikolwiek sposób mog∏y godziçw uczucia religijne m∏odzie˝y szkolnej”, podkreÊlajàc, ˝e samo umieszczaniekrzy˝y w „obiektach nie przeznaczonych do wyznawania kultu religijnegobudzi sprzeciw ludzi uznajàcych zasad´ ÊwieckoÊci szko∏y za jedynies∏usznà” 163 . Biskup broni∏ nie tylko krzy˝y w szko∏ach i szpitalach. Interweniowa∏równie˝ u w∏adz w sprawach dotyczàcych miejsc kultu religijnegooraz prawa wiernych do swobodnego wyznawania wiary.W nocy z 27 na 28 stycznia 1982 r. „nieznani sprawcy” po∏amali krzy˝stojàcy przed kopalnià „Wujek”, co wywo∏a∏o oburzenie mieszkaƒcówKatowic. Ju˝ nazajutrz z polecenia komisarza wojskowego KWK „Wujek”zbezczeszczony krzy˝ zastàpiono nowym, bardziej okaza∏ym. W liÊcie pasterskimz 20 lutego bp Bednorz pisa∏, ˝e „ca∏e to zajÊcie spot´gowa∏o tylkokult Krzy˝a Âwi´tego przed kopalnià »Wujek« w Katowicach” 164 . Krzy˝ bowiem– znak mi∏oÊci Boga do cz∏owieka – by∏ zdaniem biskupa symbolemówczesnego okresu historycznego.Biskup katowicki broni∏ równie˝ górników z kopalni „Siemianowice”aresztowanych za zorganizowanie 16 lutego 1982 r. zbiorowych mod∏ówprzed kopalnianà figurkà Êw. Barbary i udzia∏ w tej modlitwie. Ordynariuszuzna∏ dzia∏ania w∏adz za „zbyt pochopne i ponad miar´”. T∏umaczy∏, ˝e zamiastaresztowania mo˝na by∏o zastosowaç upomnienia, poniewa˝ nie dosz∏odo ˝adnych zajÊç, a po modlitwie górnicy spokojnie zjechali do pracy 165 .Znamienne, ˝e intensyfikacja rozmów mi´dzy w∏adzami (i zazwyczajz ich inicjatywy) a KoÊcio∏em poprzedza∏a zazwyczaj – jak to okreÊla∏a stronarzàdowo-partyjna – „okresy powa˝niejszego wzrostu napi´cia i emocjispo∏ecznych”. W 1982 r. na badanym obszarze, podobnie jak w ca∏ym kraju,by∏y to: trzynasty i szesnasty dzieƒ ka˝dego miesiàca, koniec kwietnia163AAKat., ARz., Protoko∏y…, k. 484, Odpowiedê Wojewódzkiego Kuratora OÊwiaty i Wychowaniaw Katowicach dra Tadeusza Pa∏ysa do bpa H[erberta] Bednorza w zwiàzku z listem tegoostatniego z 15 stycznia 1982 r. w sprawie krzy˝y w szko∏ach.164Z Listu Pasterskiego bp. Herberta Bednorza 20 II 1982, „Zeszyty Historyczne SolidarnoÊciÂlàsko-Dàbrowskiej” 1996, z. 2, s. 106.165AAKat., ARz., Protoko∏y…, k. 486, Protokó∏ rozmowy ks. Biskupa Ordynariusza w Urz´dzieWojewódzkim w Katowicach w dniu 23 lutego 1982 r.134