stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

Og∏oszenie stanu wojennego niewàtpliwie stanowi∏o dla spo∏eczeƒstwaregionu szok. BezpoÊrednià reakcjà na wprowadzenie stanu wojennego by∏spontaniczny wybuch strajków i protestów w wielu miejscowoÊciach Ma∏opolskii Kielecczyzny. Najbardziej rozpowszechnionà formà protestu sta∏ysi´ strajki okupacyjne, uznawane za najbardziej skutecznà form´ naciskuna w∏adze, zalecane zresztà wczeÊniej przez kierownictwo „SolidarnoÊci”na wypadek wprowadzenia stanu wyjàtkowego 14 .Cz´Êç strajków rozpocz´∏a si´ ju˝ 13 grudnia, przede wszystkim w zak∏adacho produkcji ciàg∏ej. Najwi´cej jednak protestów pracowniczych zorganizowano14 i 15 grudnia. Zasi´g i nasilenie akcji strajkowych w badanychregionach by∏y mocno zró˝nicowane. Zdecydowanie s∏absze protesty odnotowanow Regionie Âwi´tokrzyskim. W Ma∏opolsce g∏ównym oÊrodkiemoporu by∏ Kraków 15 . Bastionem „SolidarnoÊci” w tym mieÊcie sta∏a si´ nowohuckaHuta im. Lenina. 13 grudnia KRH, która przej´∏a uprawnieniaZarzàdu Regionu NSZZ „SolidarnoÊç” Ma∏opolska, podj´∏a uchwa∏´o przekszta∏ceniu wszystkich komisji zak∏adowych w komitety strajkowe 16 .Czterodniowy strajk pracowników HiL i towarzyszàcej im grupy studentówby∏ najbardziej masowym i najd∏u˝szym protestem w Ma∏opolsce. Przerwanogo 16 grudnia. Do pacyfikacji strajku skierowano przesz∏o 4 tys. ˝o∏nierzyi milicjantów oraz u˝yto czo∏gów 17 . Wed∏ug danych MSW w proteÊciemia∏o uczestniczyç 8 tys. osób, z czego 80 zosta∏o zatrzymanych 18 .W grudniu 1981 r. kilkudniowe strajki odby∏y si´ w Hutniczym Przedsi´biorstwieRemontowym w Nowej Hucie (13–16), Nowohuckim Przedsi´biorstwieInstalacji Stalowych „Montin” (14–16), Centrum Naukowo--Produkcyjnym Mikroelektroniki Hybrydowej i Rezystorów „Unitra-Telpod”w Zak∏adzie Karnym w I∏awie. W obozie internowania w Jaworzu przebywali Henryk Karkoszai Tomasz Schoen (przewiezieni z Nowego WiÊnicza) oraz Les∏aw Maleszka (CZZK, 98/6,k. 23–24, 29, Wykaz internowanych w oÊrodku odosobnienia w Jaworzu, 5 V 1982).14SolidarnoÊç Ma∏opolska w podziemiu. SolidarnoÊç Regionu Ma∏opolska w latach 1981–1989,red. W. Bukowski, Kraków 1991, s. 8.15J. Holzer, K. Leski, SolidarnoÊç w podziemiu, ¸ódê 1990, s. 13.16Uchwa∏a nr 1 [w:] SolidarnoÊç Ma∏opolska..., s. 41.17O strajku w HiL zob. m.in. Przebieg strajku w Kombinacie, „Biuletyn Ma∏opolski”, nr 3, 8 III1982; A. Dudek, T. Marsza∏kowski, Walki uliczne w PRL 1956–1989, Kraków 1999, s. 275–276;Relacja Macieja Macha [w:] Stan wojenny w Ma∏opolsce..., s. 71–72; Relacja Stanis∏awa Malary,ibidem, s. 83–86; Relacja Wojciecha Marchewczyka, ibidem, s. 93–96; By∏ taki czas. W dwudziestàrocznic´ stanu wojennego, red. W. Palmowski, Kraków 2001, s. 37–38, 63–64.18AIPN, MSW II, 185n/30, b.p., Informacja dzienna MSW, 16 XII 1981.220