stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

wódzkiego PZPR w Bydgoszczy Janusz Zemke i komendant wojewódzki MOJózef Kozdra zgodnie podkreÊlali, ˝e po 13 grudnia 1981 r. m∏odzie˝ powszechniedostrzeg∏a sprzecznoÊç mi´dzy ustrojowà szansà a rzeczywisto-Êcià, w jakiej si´ znalaz∏a 329 . Stan apatii pog∏´bia∏ brak mieszkaƒ. Obliczono,˝e w 1982 r. ponad tysiàc Êwie˝o zawartych zwiàzków ma∏˝eƒskichzajmuje pomieszczenia w ogóle nienadajàce si´ do zamieszkania 330 . Partiaskar˝y∏a si´, ˝e wrogie wobec w∏adzy ludowej nastroje zauwa˝a si´ nie tylkowÊród m∏odych nauczycieli szkó∏ podstawowych i Êrednich, lecz tak˝ewÊród kadry o sta˝u pracy wi´kszym ni˝ dziesi´ç lat. „Idee marksistowskiejinterpretacji zjawisk spo∏ecznych zosta∏y w du˝ym stopniu zniszczone przezpolityk´ propagandy sukcesu. [...] Od˝y∏y relikty dawnych koncepcji politycznych,pog∏´bi∏y si´ wi´zi emocjonalne z KoÊcio∏em. WieloÊç racji ideowych,moralnych i politycznych, dualizm Êwiatopoglàdowy nie tylko niesprzyjajà realizacji procesu dydaktycznego, ale wr´cz rodzà pustk´, zagubieniei zwàtpienie” – ocenia∏ w marcu 1982 r. I sekretarz Komitetu WojewódzkiegoPZPR w Bydgoszczy 331 . Wzros∏a te˝ rzesza s∏uchajàcych RadiaWolna Europa. Wed∏ug cz∏onka Komitetu Wojewódzkiego PZPR JózefaBu∏awy mi´dzy godz. 21 a 23.00 przy odbiornikach radiowych zasiadalizgodnie ludzie kilku pokoleƒ, od starców przez osoby w wieku Êrednim pom∏odzie˝332 .W Êrodowiskach robotniczych odnotowano w stanie wojennym wi´kszàni˝ dotàd liczb´ chorób zawodowych, uczuleniowych, zawa∏ów serca i nowotworów.Nastàpi∏ te˝ wzrost spo˝ycia alkoholu. Tylko w 1982 r. w bydgoskiejizbie wytrzeêwieƒ zatrzymano ponad 6 tys. osób. Ujawniono 199 bimbrowni333 . Spo∏eczeƒstwo województwa bydgoskiego – czytamy w analizienastrojów przygotowanej przez sekretarza Komitetu Wojewódzkiego Zenona˚mudziƒskiego – „ogarnà∏ nastrój zwàtpienia”. Bez wzgl´du na pochodzeniespo∏eczne wi´kszoÊç mieszkaƒców Bydgoszczy mia∏a oczekiwaç od329Ibidem, 51/II/162, k. 55, Wystàpienie Józefa Kozdry na posiedzeniu KW PZPR w Bydgoszczy,11 III 1982.330Ibidem, 51/II/162, k. 13, Za∏àcznik nr 1 do protoko∏u z obrad KW PZPR w Bydgoszczy, 11 III1982.331Ibidem, k. 6–7 i 8.332AP Bydgoszcz, KW PZPR, 51/II/162, k. 37, Wystàpienie Józefa Bu∏awy na posiedzeniu KWPZPR w Bydgoszczy, 11 III 1982; ibidem, 51/II/166, k. 45, Dyskusja podczas obrad KW PZPRw Bydgoszczy, 31 III 1983.333Ibidem, k. 51.563