stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

5 grudnia 1982 r. mia∏ on krytykowaç dyrektorów niektórych szkó∏ („kolaborantóww∏adz”). Z kolei wikariusz w parafii Glinojeck (województwociechanowskie), ks. Henryk Lewandowski, 31 paêdziernika tr. pot´pi∏ w kazaniuwprowadzenie stanu wojennego oraz skrytykowa∏ ograniczanieniektórych swobód, a tak˝e kontrol´ listów i telefonów. Szczególnie wrogie– w ocenie Komitetu Warszawskiego PZPR – kazanie wyg∏osi∏ 3 maja1982 r. ks. Henryk Brzeziƒski, który porówna∏ gen. Jaruzelskiego do hetmanaFranciszka K. Branickiego. W tym samym miesiàcu w Zbroszy Du˝ej(województwo radomskie) ks. Czes∏aw Sad∏owski wyg∏asza∏ kazania, którew opinii w∏adz zawiera∏y „wi´cej elementów politycznych ni˝ religijnych”.Krytykowa∏ w∏adze oraz „stosowa∏ aluzje do przeciwstawiania si´ podejmowanym[przez w∏adze] decyzjom”. W ¸´towie (województwo p∏ockie) jedenz misjonarzy w kazaniu nazwa∏ rzàd i parti´ „grupà z∏odziei i grabie˝ców”.Wikariusz z ˚uromina (województwo ciechanowskie), ks. AndrzejZembrzuski, komentujàc sytuacj´ w kraju na poczàtku listopada 1982 r.,stwierdzi∏, ˝e „obiecywali nam raj na ziemi, a znaleêliÊmy si´ w przedsionkupiek∏a”. Prawo stanu wojennego ostrej krytyce podda∏ proboszczparafii Zielona (województwo ciechanowskie) Piotr Urbaƒski. Ks. Stanis∏awMa∏kowski podczas kazania w bazylice oo. Salezjanów pw. NajÊwi´tszegoSerca Jezusowego przy ul. Kaw´czyƒskiej w Warszawie powiedzia∏mi´dzy innymi, ˝e „wrona to diabe∏, wrona to te wszystkie si∏y, które s∏u-˝à diab∏u [...] wrona jest niedobra, bo oszukuje, bo wrona pozamyka∏a ró˝nychludzi gdzieÊ daleko i oni tam marznà albo chorujà, albo nawet umierajà”.Doda∏ tak˝e, ˝e „si∏a ludzka i k∏amstwo mogà tylko bytowaç doczasu i przeminà tak jak krakanie wrony”. Z kolei w lipcu 1982 r. ksiàdzw koÊciele oo. Marianów wyrazi∏ zadowolenie, ˝e pomoc jest dystrybuowanaprzez organizacje koÊcielne, gdy˝ w przeciwnym wypadku „na pewnoby∏aby rozkradana” 181 .W∏adze akcentowa∏y wszelkie pozytywne, ich zdaniem, zachowaniaprzedstawicieli duchowieƒstwa. W tym zapewne kontekÊcie odnotowano,181AAN, KC PZPR, Wydz. Org., 1001, b.p., Informacja o postawach wÊród niektórych przedstawicielikleru w Warszawie i sto∏ecznym województwie warszawskim, 15 XII 1982; ibidem,977, b.p., Teleks z KW PZPR Ciechanów, 11 XI 1982; ibidem, 855, b.p., Teleks z KW PZPROlsztyn, 4 V 1982; ibidem, 856, b.p., Teleks z KW PZPR Radom, 3 V 1982; ibidem, 856, b.p.,Teleks z KW PZPR P∏ock, 13 V 1982; ibidem, 966, b.p., Teleks z KW PZPR Ciechanów, 4 XI1982; ibidem, 924, b.p., Informacja o KoÊciele i postawach kleru w Warszawie i sto∏ecznymwojewództwie warszawskim, 28 VII 1982.341