stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

si´ rzadziej, z okazji przypadajàcych rocznic, na przyk∏ad 13 i 31 sierpniaczy 11 listopada 1982 r. Ostatnie „spacery” w stanie wojennym zorganizowanow czasie Êwiàt majowych w 1983 r. oraz 13 czerwca 1983 r. z okazji18 miesi´cy trwania „wojny” 170 . W Bia∏ymstoku kilkakrotnie przeradza∏ysi´ one w demonstracje koƒczàce si´ sk∏adaniem kwiatów pod siedzibàZarzàdu Regionu przy ul. Nowotki lub w innych miejscach.Najwi´cej demonstracji w stanie wojennym w Bia∏ymstoku odby∏o si´w maju 1982 r., kiedy to oprócz odbywanych regularnie dwa razy w tygodniu„spacerów”, tak˝e w dniu „Êwi´ta robotniczego”, po nabo˝eƒstwie w koÊcielefarnym, oko∏o tysiàca osób przesz∏o pod obstawiony przez milicj´ budynekZarzàdu Regionu Bia∏ystok NSZZ „SolidarnoÊç”. Kilka osób, które z∏o˝y∏ytam kwiaty, zatrzymano 171 . 3 maja oko∏o trzystu osób zebra∏o si´ na cmentarzuwojskowym przy ul. Zwierzynieckiej. Z∏o˝ono kwiaty, odÊpiewano Rot´172 .21 czerwca, w rocznic´ wyÊwi´cenia sztandaru bia∏ostockiej „SolidarnoÊci”,w koÊciele pw. Êw. Kazimierza odprawiono nabo˝eƒstwo, po którym oko∏o1,5 tys. osób przesz∏o pod krzy˝e stojàce nieopodal, przy ul. Leszczynowej.Âpiewano pieÊni patriotyczne, wznoszono palce w geÊcie zwyci´stwa. Z∏o-˝ono kwiaty, obok krzy˝y wywieszono flag´ „SolidarnoÊci” 173 .Do najgwa∏towniejszej demonstracji w ciàgu ca∏ego stanu wojennegodosz∏o w Bia∏ymstoku 31 sierpnia 1982 r., w drugà rocznic´ podpisaniaporozumieƒ sierpniowych. Po wieczornej mszy Êw. w koÊciele farnym t∏umoko∏o 2,5 tys. ludzi przeszed∏ ul. Lipowà pod koÊció∏ pw. Êw. Rocha, a nast´pniezawróci∏, próbujàc dostaç si´ pod siedzib´ Zarzàdu Regionu. NiedopuÊci∏y do tego oddzia∏y ZOMO, które natar∏y na pochód ponownie formujàcysi´ u zbiegu al. 1 Maja i ul. Lenina. U˝yto pa∏ek i gazów ∏zawiàcych.Otoczeni demonstranci przedzierali si´ przez rzeczk´ Bia∏k´. Po godz. 21interwencja si´ zakoƒczy∏a. Milicja zatrzyma∏a co najmniej 50 osób, w tym16 robotników, 5 uczniów i 7 studentów, 14 kobiet oraz kleryka JerzegoSidorowicza 174 . Do manifestacji z udzia∏em oko∏o trzydziestu osób, podczas170Ibidem, s. 151.171AIPN, MSW II, 185n/41, k. 36, Za∏àcznik do informacji dziennej, 2 V 1982.172„Biuletyn Informacyjny”, nr 16 (68), 6 V 1982.173AP Bia∏ystok, KW PZPR Bia∏ystok, 55/IV, t. 27, k. 228, Informacja o bie˝àcej sytuacji spo-∏eczno-politycznej, b.d.174Ibidem, 55/IV, t. 28, k. 204, Informacja o bie˝àcej sytuacji spo∏eczno-politycznej w województwiebia∏ostockim na posiedzenie Egzekutywy w dniu 3 IX 1982 r. Zatrzymanym urzàdzono„Êcie˝k´ zdrowia” (por. Relacja Jerzego Sidorowicza, maj 2001 – w zbiorach OBEP IPN Bia-∏ystok; Relacja Jana Radziwona).441