stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

plakaty (takie plakaty wywieszono na przyk∏ad w ∏aêni kopalni „NowyWirek”). Has∏a z ulotek i plakatów dotyczy∏y pomordowanych kolegóworaz zapowiada∏y wymierzenie zabójcom sprawiedliwej kary. Ludzie przeklinaliMO, ZOMO i PZPR. Pytano równie˝, czy przed zastosowaniemsi∏y w∏adze wykorzysta∏y wszystkie mo˝liwoÊci zakoƒczenia strajku w kopalni„Wujek” metodami pokojowymi. W Êrodkach komunikacji miejskiejw Katowicach mo˝na by∏o zas∏yszeç opinie pasa˝erów, ˝e ˝arty si´ skoƒczy∏y,a zacz´∏a si´ prawdziwa wojna. Winà za poczynania si∏ porzàdkowychobarczano parti´205 .Istotnym czynnikiem kszta∏tujàcym stan nastrojów spo∏ecznych w grudniu1981 r. by∏y ograniczenia wynikajàce z wprowadzenia stanu wojennego.Jednà z powa˝niejszych dolegliwoÊci na terenie silnie zurbanizowanegoGórnego Âlàska i Zag∏´bia stanowi∏o ograniczenie przemieszczania si´ ludnoÊcipo kraju. W urz´dach miast i gmin tworzy∏y si´ ogromne kolejki oczekujàcychna zezwolenia na wyjazd do innych miejscowoÊci. W Bytomiukolejka po przepustki si´ga∏a tysiàca osób, podobnie by∏o w Tychach 206 .Istotny wp∏yw na atmosfer´ spo∏ecznà w grudniu 1981 r. mia∏o zaopatrzeniesklepów. Zbli˝a∏y si´ Êwi´ta i wi´kszoÊç spo∏eczeƒstwa obawia∏a si´,czy zdo∏a kupiç niezb´dne artyku∏y spo˝ywcze, zw∏aszcza obj´te reglamentacjà,a wi´c w pierwszej kolejnoÊci mi´so i jego przetwory 207 . NiezadowolenieludnoÊci z kiepskiego zaopatrzenia rynku, w nomenklaturze urz´dowejeufemistycznie okreÊlanego „brakiem równowagi rynkowej pomi´dzypopytem i poda˝à”, w∏adze stara∏y si´ jakoÊ ∏agodziç, nie zawsze skutecznie.W ˚ywcu w przygotowanym do otwarcia po remoncie domu towarowymzgromadzono towary na kwot´ 20 mln z∏. W dniu otwarcia przed sklepemzgromadzi∏o si´ oko∏o 4 tys. potencjalnych klientów, liczàcych na to,˝e uda im si´ kupiç towary trudno dost´pne. Przy wpuszczaniu pierwszychklientów porzàdku musia∏y pilnowaç wojsko i milicja 208 . W TarnowskichGórach prezydent miasta podjà∏ decyzj´ o zmianie organizacji sprzeda˝y205Ibidem, KW PZPR w Katowicach, Wydz. Org., II/165, b.p., Informacja o aktualnej sytuacji,nastrojach i komentarzach spo∏ecznych z 19 dnia grudnia 1981 r.; ibidem, II/165, b.p., Informacjao aktualnej sytuacji spo∏eczno-politycznej w woj. katowickim z 21 grudnia 1981 r.206Ibidem.207AP Katowice, KW PZPR w Katowicach, Wydz. Org., II/165, b.p., Informacja o aktualnejsytuacji spo∏eczno-politycznej w woj. katowickim z 18 grudnia 1981 r.208Ibidem, KW PZPR Bielsko-Bia∏a, 189, b.p., Meldunek o sytuacji spo∏eczno-politycznej w woj.bielskim z 5 stycznia 1982 r.145