stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

Polityczne wystàpienia ksi´˝y straci∏y na ostroÊci w pierwszych miesiàcach1983 r., kiedy to w∏adze paƒstwowe rozwa˝a∏y mo˝liwoÊç wizyty papie˝a naPomorzu Zachodnim 153 .Postawa KoÊcio∏a sympatyzujàcego z jednej strony z podziemiem, a z drugiejszukajàcego konstruktywnego kompromisu z w∏adzami, niejednokrotnienie znajdowa∏a zrozumienia i akceptacji zachodniopomorskiej opozycji. Napretensje nara˝one by∏o równie˝ ka˝de zachowawcze post´powanie ksi´˝y.W marcu 1983 r. cz´Êç Êrodowiska szczeciƒskiej „SolidarnoÊci” by∏a otwarciezawiedziona zachowaniem kap∏anów koÊcio∏a katedralnego, którym zabrak∏oodwagi, by odczytaç intencj´ mszy Êw. zamówionej dla Mariana Jurczyka154 . Negatywnie odebrano gesty porozumienia i ust´pstwa hierarchów narzecz w∏adzy, zwiàzane z wizytà Jana Paw∏a II w Polsce. Cz´Êç szczeciƒskiegoÊrodowiska takie zachowanie KoÊcio∏a nazwa∏a „zdradà »SolidarnoÊci«”,a samego prymasa obdarzono niewybrednym epitetem „czerwony Glemp”.Nie bez satysfakcji pracownik SB sporzàdzajàcy miesi´czny raport dla centralinapisa∏: „Powy˝sze nastroje w kr´gach opozycji politycznej b´dziemyoperacyjnie podtrzymywaç” 155 . Co wi´cej, te nastroje nasili∏ sam przebiegogólnopolskiej pielgrzymki papieskiej. Dzia∏acze opozycji byli zawiedzenii rozczarowani brakiem zdecydowanego, jednoznacznego poparcia ze stronyJana Paw∏a II. Ich z∏oÊç by∏a na tyle du˝a, ˝e „jeden z czo∏owych liderów podziemia”mia∏ si´, wed∏ug danych SB, wyra˝aç „Towarzysz Wojty∏a” 156 .Korzystajàc z tego, ˝e re˝im by∏ w pewnym sensie tolerancyjny dlaKoÊcio∏a 157 , kap∏ani ca∏ego kraju, w tym i Pomorza Zachodniego, przystà-153AIPN, MSW II, 17/IX/231, t. 49, k. 76, Analiza i ocena sytuacji operacyjno-politycznej w województwieszczeciƒskim, prognozy i kierunki dzia∏aƒ 1 II–28 II 1982, b.d. Postawa samego bp. Majdaƒskiegow ciàgu kilkunastu miesi´cy ewoluowa∏a na tyle, ˝e wywo∏ywa∏o to konsternacj´ nietylko w aparacie partyjnym, ale tak˝e wÊród wiernych. Wkrótce po zakoƒczeniu stanu wojennego,podczas trzeciej rocznicy podpisania porozumieƒ szczeciƒskich 30 VIII 1983 r. biskup jednoznacznieopowiedzia∏ si´, po czyjej jest stronie. Obecni na mszy Êw. w katedrze informatorzy SBdonieÊli, ˝e jego kazanie „gloryfikowa∏o »SolidarnoÊç« i wyraênie rozgrza∏o nastroje zgromadzonychok. 4 tys. s∏uchaczy” (ibidem, 17/IX/231, t. 49, k. 128, Analiza i ocena sytuacji operacyjno-politycznejw województwie szczeciƒskim, prognozy i kierunki dzia∏aƒ 1 VIII–31 VIII 1983, b.d.).154List do redakcji, „Z podziemia”, nr 7, 5 IV 1983 (w zbiorach OÊrodka KARTA).155AIPN, MSW II, 17/IX/231, t. 49, k. 85, Analiza i ocena sytuacji operacyjno-politycznej w województwieszczeciƒskim, prognozy i kierunki dzia∏aƒ 1 III–31 III 1983, b.d.156Ibidem, 17/IX/231, t. 49, Analiza i ocena sytuacji operacyjno-politycznej w województwieszczeciƒskim, prognozy i kierunki dzia∏aƒ 1 VII–31 VII 1983, b.d.157Warto tutaj przytoczyç s∏owa biskupa diecezji koszaliƒsko-ko∏obrzeskiej Ignacego Je˝a,który w styczniu 1982 r. uzna∏, ˝e choç stan wojenny by∏ bolesnym prze˝yciem dla wi´kszoÊci,612