stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

wadzeniu stanu wojennego poszczególni ksi´˝a, jak równie˝ oficjalnie kuriaprzemyska, rozpocz´li akcj´ pomocy dla rodzin internowanych. Z inspiracjikurii w PrzemyÊlu przy koÊciele pw. Trójcy Âwi´tej w styczniu 1982 r. rozpoczà∏dzia∏alnoÊç punkt porad prawnych, w którym udzielano pomocyrodzinom internowanych i osobom zwalnianym z pracy za dzia∏alnoÊçw „SolidarnoÊci” 198 . Ksi´˝a odwiedzali internowanych w obozach. 10 stycznia1982 r. internowanych w Uhercach odwiedzi∏ bp B∏aszkiewicz w towarzystwieksi´˝y Józefa Ga∏uszki i Stanis∏awa Czenczka. Duchowni odprawilinabo˝eƒstwo i obdarowali internowanych paczkami ˝ywnoÊciowymi 199 .Niezwykle wa˝ne by∏o poparcie udzielane opozycji przez bp. Tokarczuka.Organizowa∏ on pomoc internowanym, goÊci∏ u siebie ˝on´ Lecha Wa∏´sy,gdy przyje˝d˝a∏a odwiedziç m´˝a w Ar∏amowie 200 . W∏adze nie zezwala∏ypoczàtkowo bp. Tokarczukowi na odwiedzanie internowanych. Zgod´otrzyma∏ dopiero na Wielkanoc 1982 r. i wtedy te˝ uda∏ si´ do ¸upkowa 201 .Po Êwi´tach Bo˝ego Narodzenia 1983 r. zorganizowano op∏atek dla internowanychz udzia∏em biskupa 202 . Kuria przemyska zaj´∏a równie˝ stanowiskowobec wydarzeƒ z 31 sierpnia 1982 r. 5 wrzeÊnia w koÊcio∏ach diecezjiprzemyskiej zosta∏ odczytany komunikat kurii biskupiej podpisany przezks. Stanis∏awa Krzywiƒskiego, kierownika Wydzia∏u Duszpasterstwa,w którym pot´piono brutalne u˝ycie si∏y przez w∏adze. Nast´pnego dniaprokurator wojewódzki przeprowadzi∏ z ks. Krzywiƒskim rozmow´ ostrzegawczà203 . Echa przemyskiej manifestacji pojawi∏y si´ tak˝e w wystàpieniubp. Tokarczuka na Jasnej Górze 5 wrzeÊnia 1982 r.; po przytoczeniu kilkufaktów dotyczàcych u˝ycia przez w∏adz´ si∏y, powiedzia∏ on mi´dzy innymi:„Bracie, nie bij, nie podnoÊ r´ki na swojego brata. Nie podnoÊ r´ki na swojàsiostr´, jeÊli chcesz nale˝eç do narodu; nie zas∏aniaj si´ rozkazami!”. S∏owate póêniej by∏y d∏ugo komentowane przez mieszkaƒców Podkarpacia.Z jednej strony umacnia∏y ludzi podziemia, z drugiej budzi∏y krytyk´ zewzgl´du na wtràcanie si´ do polityki. Dzia∏ania ordynariusza przemyskiego198Ibidem, 167/6, b.p., Teleks KW PZPR w PrzemyÊlu do KC, 20 I 1982.199T. Sopel, op. cit., s. 130.200I. Tokarczuk, W starciu z totalitaryzmem. Rozmow´ przeprowadzi∏ Tadeusz Fredro-Boniecki,Pary˝ 1994, s. 127; idem, W s∏u˝bie KoÊcio∏a i Narodu, materia∏y zebra∏a L. ˚bikowska, Marki1997, s. 124–135.201I. Tokarczuk, W starciu..., s. 127.202Relacja Micha∏a Str´ka, s. 32.203AP PrzemyÊl, KW PZPR, Wydzia∏ Organizacyjny, 179, b.p., Teleks KW PZPR do KC,6 IX 1982.403