stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

darnoÊci” opinie by∏y podzielone. Na przyk∏ad w Hucie „Warszawa” jedenz robotników stwierdzi∏, ˝e „obawa przed zwolnieniami nie pozwolipowtórzyç strajku 15-minutowego”. Jeden z pracowników FSO natomiastopowiada∏ si´ za strajkiem generalnym, poniewa˝ jego zdaniem strajkpi´tnastominutowy poza „pokazaniem si∏y” nie spe∏ni∏ ˝adnych innychcelów. Z kolei pracownik „Ursusa” uwa˝a∏, ˝e strajk polegajàcy na pozorowaniupracy nie ma sensu, gdy˝ „i tak przecie˝ wypuszczamy bublei niedoróbki”. Robotnik „Âwierczewskiego” obawia∏ si´, ˝e je˝eli strajkinie b´dà kontynuowane, ludzie „oklapnà, pomyÊlà, ˝e zapomnieliÊmyo naszej »SolidarnoÊci«”. Niektórzy z ankietowanych uwa˝ali, ˝e takieakcje, jak ta z 13 maja, „majà g∏´boki sens” i mimo represji trzeba co miesiàcstrajkowaç. By∏y te˝ opinie, ˝e strajk spowodowa∏ radykalizacj´ nastrojóworaz stworzy∏ mo˝liwoÊç ustalenia liczby protestujàcych, co u∏atwi∏ow∏adzom stosowanie represji 203 .Ró˝ne by∏y równie˝ opinie o skutecznoÊci i znaczeniu protestów 31 sierpnia.Zdaniem Micha∏a Gruszczyƒskiego zwiàzek przegra∏, poniewa˝ w protestynie zaanga˝owali si´ zwykli ludzie – Êwiadkowie ulicznych manifestacji.W centrum Warszawy, na pl. Konstytucji, ludzie nie zareagowali nawezwanie protestujàcych „Chodêcie z nami”. W rezultacie chwil´ póêniejzomowcy zmusili demonstrantów do opuszczenia placu 204 .Wi´kszoÊç spo∏eczeƒstwa negatywnie odnios∏a si´ do powo∏ywaniaprzez w∏adze najpierw grup inicjatywnych, a nast´pnie nowych zwiàzkówzawodowych od jesieni 1982 r. Przeciwni byli temu nie tylko cz∏onkowie„SolidarnoÊci”, lecz tak˝e cz´Êciowo cz∏onkowie PZPR. W zak∏adachcz´sto ignorowano grupy inicjatywne. Zdarza∏o si´, ˝e osoby zaanga˝owanew t´ inicjatyw´ wycofywa∏y si´ pod naciskiem kolegów. W wieluwarszawskich zak∏adach do nowych zwiàzków podchodzono z nieufno-Êcià, odnotowano „brak zainteresowania” oraz „wyczekiwanie na rozwójsytuacji”. Jeden z pracowników „Waryƒskiego” tak skonkludowa∏ sytuacj´:„Czy winna jest wszystkiemu »SolidarnoÊç«? Winna temu, co zasz∏o,jest partia. Nie zwiàzki winny zmieniç nazw´, ale partia”. WÊród dzia∏aczy„SolidarnoÊci” w województwie radomskim zaobserwowano „znaczneprzygn´bienie zapowiedzià cofni´cia rejestracji zwiàzkom”, a cz´Êçm∏odych robotników deklarowa∏a, ˝e nie przystàpi do nowych struktur203„Tygodnik Mazowsze”, nr 15, 27 V 1982.204M. Gruszczyƒski, op. cit., s. 95; W stanie..., s. 190.349