stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

kwencjach z∏amania prawa stanu wojennego. Niekiedy przedstawicielepartii dostrzegali „konkretne efekty polityczne” wspó∏pracy z wojskowymi,ale zapewne nieprzypadkowo je przemilczali 32 . Komisarz wojskowy móg∏stosowaç restrykcje wobec za∏ogi. Przyk∏adowo pod koniec stycznia 1982 r.w „Ursusie” w zwiàzku z uaktywnieniem si´ zak∏adowych struktur „SolidarnoÊci”komisarz wojskowy podjà∏ decyzj´ o wy∏àczeniu telefonów wewn´trznychoraz „ograniczeniu mo˝liwoÊci komunikacji mi´dzywydzia∏owej”33 . Niektórzy komisarze wbrew oczekiwaniom zwierzchników sprzyjalipracownikom. Na przyk∏ad wed∏ug „Informacji »SolidarnoÊci«” p∏k Burg∏ajewskipe∏niàcy funkcj´ komisarza w Hucie „Warszawa” wystàpi∏ w obroniepracowników sàdzonych za strajk. Pracownicy FSO zwiàzani z „Solidarno-Êcià” natomiast oceniali komisarza negatywnie, jako cz∏owieka „przekupionegoi otumanionego” przez ludzi „wczeÊniej odsuni´tych od stanowisk” 34 .Propagandowy wizerunek komisarzy wyraênie ró˝ni∏ si´ od obserwowanegona co dzieƒ. Nie bez powodu w Komitecie Gminnym PZPR w Stawigudzie(województwo olsztyƒskie) wnioskowano, by zaprzestaç „pokazywaniaw TV scenek, w których wyst´pujà jako bohaterowie – màdrypu∏kownik i g∏upi dyrektor”. Zdaniem partyjnych obserwatorów powodowa∏oto „podrywanie [tak w êródle – T.R.]” autorytetu PZPR, której przedstawicielerekomendowali wiele osób na kierownicze stanowiska w zak∏adachpracy. Pomimo krytyki pod adresem komisarzy pracownicyOlsztyƒskich Zak∏adów Opon Samochodowych, jak informowa∏ KomitetWojewódzki w Olsztynie, zg∏aszali si´ do nich z „konkretnymi sprawami,skargami, wnioskami”, co jest o tyle zrozumia∏e, ˝e od wojska wtedy rzeczywiÊciewiele zale˝a∏o, a poza tym w przeciwieƒstwie do PZPR cieszy∏osi´ ono wcià˝ szacunkiem spo∏ecznym 35 .32Ibidem, k. 3, Informacja o realizacji planu dzia∏aƒ warszawskiej organizacji partyjnej przyj´tegouchwa∏à Egzekutywy z dnia 24 XII [19]81 r. w dzielnicy Warszawa-Wola, 14 I 1982;AP Otwock, KW PZPR, 100/IV-55, k. 67, Notatka dotyczàca sytuacji spo∏eczno-politycznejw Warszawie i woj. sto∏ecznym, 2 VI 1982; AAN, KC PZPR, Wydz. Org., 747, k. 5, Informacjao realizacji planu dzia∏ania warszawskiej organizacji partyjnej przyj´tego uchwa∏à Egzekutywyz dn. 24 XII [19]81 w dzielnicy Praga-Po∏udnie, 13 I 1982.33Ibidem, 756, k. 3, Informacja o bie˝àcej sytuacji spo∏eczno-politycznej w sto∏ecznym województwiewarszawskim, [28 I 1982].34„Informacja »SolidarnoÊci«” Region Mazowsze, nr 25, 16 II 1982; ibidem, nr 24, 12 II1982.35AAN, KC PZPR, Wydz. Org., 794, b.p., Teleks z KW PZPR Olsztyn, 9 III 1982; ibidem,978, b.p., Teleks z KW PZPR Olsztyn, 12 XI 1982.295