stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

W pierwszych dniach stanu wojennego równie˝ cz´Êç duchownychz diecezji koszaliƒsko-ko∏obrzeskiej wyra˝a∏a swoje zadowolenie z wprowadzonychzmian. Odezwa∏y si´ g∏osy, ˝e dzia∏ania ekipy gen. WojciechaJaruzelskiego by∏y posuni´ciem koniecznym, choç spóênionym. Co wi´cej,„z aplauzem przyj´to fakt internowania zarówno ekstremistów »Solidarno-Êci«, jak równie˝ osób z grona by∏ych decydentów” 140 . Opinie te, co nale˝ypodkreÊliç, nie by∏y jednak˝e podzielane gremialnie 141 . Wi´kszoÊç duchownych,opowiadajàc si´ dyskretnie po stronie „SolidarnoÊci”, przede wszystkimapelowa∏a do wiernych o spokój i rozwag´, niedopuszczenie do bratobójczegoprzelewu krwi. Uznali oni za swoje g∏ówne zadanie tonizowanienastrojów. Cz´Êç ksi´˝y nadal liczy∏a na mo˝liwoÊç porozumienia w∏adzyi opozycji, ale pojawi∏y si´ stanowcze g∏osy otwarcie zarzucajàce PZPRprzerwanie dialogu i zamian´ wspó∏pracy na przemoc i konfrontacj´. Bylikap∏ani, którzy o reprezentantach w∏adz wprost mówili jako o „ciemi´˝ycielachnarodu”. Zdecydowanie opowiadali si´ za wiernoÊcià „polskimrobotnikom”, a nie „˝o∏nierzom i zbankrutowanej milicji oraz S∏u˝bieBezpieczeƒstwa”. Takie jawnie buntownicze stwierdzenia znalaz∏y si´w wystàpieniach kilku ksi´˝y diecezji koszaliƒsko-ko∏obrzeskiej. Niech´çwobec re˝imu gen. Jaruzelskiego wyra˝ano te˝ w sposób spektakularny, naprzyk∏ad ks. Józef Potyra∏a z parafii w Bobolicach na wieÊç o wprowadzeniudekretu demonstracyjnie zniszczy∏ informujàcà o tym gazet´142 .S∏u˝ba Bezpieczeƒstwa wielokrotnie odnotowywa∏a wypowiedzi ca∏kowicieniepokornych duchownych, którzy wprost wyra˝ali swoje opinie natemat sytuacji w Polsce i równie jawnie podtrzymywali kontakty z podziemiem.Do takich kap∏anów nale˝y zaliczyç ks. Czes∏awa Stràczyƒskiego140AP Koszalin, KW PZPR, 50/VI/144, k. 153, Informacja nr 526/81 z[ast´p]cy komendantawojewódzkiego MO p∏k. Wac∏awa Kowalczyka o stanie bezpieczeƒstwa i porzàdku publicznego naterenie województwa koszaliƒskiego w dniu 19 XII 1981 r.141Warto przy okazji odnotowaç, ˝e ju˝ 13 grudnia o godz. 10 rano Mi´dzyzak∏adowy KomitetStrajkowy, powsta∏y w Stoczni Szczeciƒskiej im. A. Warskiego, nawiàza∏ kontakt z kuriàbiskupià. W godzinach popo∏udniowych zaÊ do stoczni przyby∏ kapelan z parafii Êw. Stanis∏awaKostki i odprawi∏ msz´ Êw. (OÊrodek KARTA, Kalendarium wydarzeƒ od chwili og∏oszeniastanu wojennego. Szczecin – grudzieƒ 1981 r.).142AIPN, MSW II, 17/IX/231, t. 48, k. 300, Analiza i ocena sytuacji operacyjno-politycznejw województwie szczeciƒskim, prognozy i kierunki dzia∏aƒ 1 XII–21 XII 1981, b.d.; AP Koszalin,KW PZPR, 50/VI/144, k. 155–156, Informacja z[ast´pcy]cy komendanta wojewódzkiego MOds. polityczno-wychowawczych pp∏k. S[tanis∏awa] Honkisza nr 527/81 o stanie bezpieczeƒstwai porzàdku publicznego na terenie woj. koszaliƒskiego w dniu 20 XII 1981 r.608