stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

4. RepresjeJak ju˝ wspomniano, w ciàgu pierwszych 5 miesi´cy stanu wojennegow województwie gdaƒskim internowano blisko czterysta osób, z czegowi´kszoÊç przebywa∏a w Strzebielinku, Bia∏o∏´ce i I∏awie 227 . Poza Strzebielinkiem,ko∏o Wejherowa, na interesujàcym nas obszarze funkcjonowa∏o a˝pi´ç obozów i zak∏adów internowania: w Gdaƒsku, Kwidzynie (województwoelblàskie), Fordonie (w Bydgoszczy), Potulicach (województwo bydgoskie)i Miel´cinie (W∏oc∏awek). W Strzebielinku, Kwidzynie i Potulicachprzetrzymywano wi´kszoÊç internowanych w regionie gdaƒskim, elblàskim,toruƒskim i bydgoskim. Tylko przez najwi´kszy z nich – obóz strzebieliƒski– od 13 grudnia 1981 do 23 grudnia 1982 r. przewin´∏o si´ ∏àcznie 491 osóbz ca∏ej Polski. Poza wymienionymi ju˝ wczeÊniej dzia∏aczami „Solidarno-Êci” z Trójmiasta przetrzymywano tam mi´dzy innymi Andrzeja Drzycimskiego,Grzegorza Fortun´, Joann´ Dud´-Gwiazd´, Jana Ha∏asa, LechaKaczyƒskiego, Jana Koziatka, Jacka Merkla, Tadeusza Szczud∏owskiego,Krzysztofa Wyszkowskiego; z Torunia – Zenona Butkiewicza, Wies∏awaCichonia, Krzysztofa Grygiela, Jerzego Grzeszkiewicza, Krystiana Jankowskiego,Tadeusza Srok´, Antoniego Stawikowskiego, Stanis∏awa Âmigla;z Bydgoszczy – Wies∏awa Celewicza, Ryszarda Helaka, Janusza Krajnika(NZS); z W∏oc∏awka – Janusza Âwierczaka 228 . Wi´kszoÊç internowanychstanowili cz∏onkowie „SolidarnoÊci”, ale byli wÊród nich tak˝e dzia∏aczeROPCiO (na przyk∏ad Tadeusz Szczud∏owski, który nigdy nie by∏ cz∏onkiem„SolidarnoÊci”), KPN, RMP, NZS i KSS-KOR.Od poczàtku pobytu w Strzebielinku internowani podejmowali ró˝neakcje protestacyjne. Polega∏y one g∏ównie na odmawianiu wzi´cia udzia∏uw tak zwanych rozmowach obywatelskich z funkcjonariuszami SB, uroczystymobchodzeniu Êwiàt religijnych i narodowych, og∏aszaniu apeli, protestów,oÊwiadczeƒ, wydawaniu ulotek, malowaniu plakatów, a nieraz tak˝eg∏odówek indywidualnych i zbiorowych 229 . Szczególnie w pierwszym okresiepobytu w obozie z dwunastego na trzynasty dzieƒ ka˝dego miesiàcao pó∏nocy wi´êniowie organizowali manifestacje. Wykrzykujàc przeciwko227AP Gdaƒsk, KW PZPR, 143, k. 33, Protokó∏ z Plenum KW PZPR, 10 III 1982.228Pe∏na lista internowanych w Strzebielinku [w:] J. Mur [A. Drzycimski, A. Kinaszewski],op. cit., s. 200–257. W cytowanej ju˝ pracy S. B∏a˝ka podano tak˝e dok∏adnà obsad´ cel wi´ziennych.229T. Szczud∏owski, Kilka wspomnieƒ z okresu internowania, b.p. (mps w zbiorach autora).537