stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

13 grudnia w Zespole Opieki Zdrowotnej w Dzia∏dowie (województwociechanowskie) na zebraniu prezydium dzia∏dowskiego oddzia∏u NSZZ„SolidarnoÊç” zwo∏anym z inicjatywy S. Willenberga „podj´to decyzj´ o organizowaniustrajków”. 18 grudnia w Przedsi´biorstwie Produkcji i Monta-˝u Urzàdzeƒ Instalacyjnych i Konstrukcji Budowlanych „Instal” w Nasielskuw∏àczono syreny alarmowe i zwo∏ano masówk´ dla uczczenia pami´cigórników zabitych w kopalni „Wujek” 26 .W badanych regionach pierwsze protesty przeciw wprowadzeniu stanuwojennego wygas∏y do 16 grudnia 1981 r.2. Aparat w∏adzyJeszcze przed wprowadzeniem stanu wojennego w zwiàzku z rzekomymzagro˝eniem ze strony domniemanych „ekstremalnych” dzia∏aczy „SolidarnoÊci”zacz´to tworzyç specjalne grupy samoobrony w celu ochronycz∏onków PZPR i ich rodzin. Poniewa˝ nie by∏o rzeczywistego zagro˝enia,grupy te skierowano g∏ównie do zwalczania przejawów oporu spo∏ecznego(ulotki, napisy), zwanych w partyjnym j´zyku „wrogà dywersjà i propagandà”.W Warszawie i województwie sto∏ecznym grupy samoobrony tworzonood koƒca pierwszej dekady grudnia 1981 r. Liczba ich cz∏onków w lutym1982 r. si´gn´∏a 3,2 tys. osób. Zg∏aszano si´ do nich na ochotnika, oficjalniejednak kandydaci byli przedstawiani przez egzekutywy i sekretarzy instancjipartyjnych. Stanowili, jak to okreÊlano w partyjnych dokumentach,najbardziej „ofiarnà i doÊwiadczonà” cz´Êç cz∏onków partii 27 .Grupy samoobrony uzyska∏y status prawny decyzjà komendanta g∏ównegoMO z 3 lutego 1982 r. podj´tà w porozumieniu z wydzia∏ami Organizacyjnymi Administracyjnym Komitetu Centralnego PZPR. Przekszta∏conoje wówczas w jednostki specjalistyczne ORMO pod nazwà Oddzia∏ykuratur woj. olsztyƒskiego w okresie stanu wojennego (od 13 grudnia 1981 r. do 31 sierpnia 1982 r.),15 IX 1982; Stan wojenny w Polsce..., s. 140; AIPN, KW MO Olsztyn, sygn. rob. 5, b.p., Kierunkowyplan pracy S∏u˝by Bezpieczeƒstwa i S∏u˝by Milicji woj. olsztyƒskiego na rok 1982, b.d.26Stan wojenny w Polsce..., s. 40; AIPN, MSW II, 17/IX/231, t. 5, k. 161, Ocena sytuacji spo-∏eczno-operacyjnej oraz stanu bezpieczeƒstwa i porzàdku publicznego na terenie woj. ciechanowskiego,[grudzieƒ 1981].27AP Otwock, KW PZPR, 100/IV-53, k. 7, Informacja o realizacji uchwa∏ KC PZPR po 13 grudnia1981 r., [24 IV 1982]; ibidem, 100/V, t. 40, k. 14, Pismo KC PZPR do sekretarzy KW w sprawieprzekszta∏cenia oddzia∏ów samoobrony w Oddzia∏y Polityczno-Obronne (jednostkiORMO), [9 II 1982].293