stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

ul. Zwyci´stwa. Po wylegitymowaniu dy˝urujàcego w pomieszczeniu RyszardaJanasa – cz∏onka Prezydium Zarzàdu Regionu – mundurowi przystàpilido przejmowania majàtku. Do ponumerowanych zawczasu worków wk∏adaliwszystko, co uda∏o im si´ znaleêç w poszczególnych pokojach. Procedura,∏àcznie z przes∏uchaniem Janasa, trwa∏a do godz. 8 rano. Przez ca∏àniedziel´ pozostajàcy na wolnoÊci dzia∏acze „SolidarnoÊci” biernie czekalina dalszy rozwój wydarzeƒ. W Zarzàdzie Regionu zgromadzili si´ w poniedzia∏eki u∏o˝yli wst´pnà list´ internowanych. Ocala∏e pieniàdze zwiàzkupostanowili przekazaç rodzinom poszkodowanych. Po po∏udniu na trzecimpi´trze budynku, tak zwanego Zwiàzkowca, pojawili si´ funkcjonariuszeSB, opiecz´towali pomieszczenia i zabronili do nich wchodziç 10 .Tak jak w Regionie Pomorze Zachodnie, 14 grudnia strajkowa∏y równie˝zak∏ady województwa koszaliƒskiego (z Regionu Pobrze˝e). Skala tych protestówby∏a jednak mniejsza ni˝ w Szczecinie. W samym Koszalinie stan´∏yZak∏ady Radiowe „Unitra-Eltra” i „Unitra-Unites” oraz na krótko KombinatBudowlany „Transbud” i WSS „Spo∏em”. Ponadto zorganizowano strajkw Zak∏adach Radiowych „Elwa” w Ko∏obrzegu (w obronie internowanegodzia∏acza „SolidarnoÊci” Janusza Grudiuka) i w Zak∏adach Podzespo∏ówElektronicznych „Unitra-Unitech” w Bia∏ogardzie. W sumie na tym tereniewe wszystkich akcjach protestacyjnych uczestniczy∏o oko∏o 1100 osób 11 . Najwi´kszerozmiary przybra∏a akcja strajkowa w bia∏ogardzkiej „Unitrze”,gdzie dwustu pracowników zabarykadowa∏o si´ w hali produkcyjnej.Na czele protestu stan´li Zdzis∏aw Be∏dkiewicz i Pawe∏ Szumski, przywódcyzak∏adowej „SolidarnoÊci”. Pacyfikacj´ strajku, nocà z 14 na 15 grudnia, przeprowadzi∏o270 zomowców i romowców przy wspó∏udziale 200 ˝o∏nierzy.Aresztowano czterech dzia∏aczy zwiàzku. Rankiem 15 grudnia pod budynekpobliskiej szko∏y podstawowej, gdzie przetrzymywano robotników, przyby∏oblisko 200 pracowników „Unitry-Unitech”. Kiedy funkcjonariusz MO poinformowa∏ich, ˝e zatrzymani zostali przewiezieni do Koszalina, rozeszli si´12 .10Relacja Ryszarda Janasa [w:] D. Twardowski, Stan wojenny w województwie koszaliƒskim,s. 83–84 (mps pracy magisterskiej – w zbiorach autora).11Stan wojenny w Polsce..., s. 95; AP Koszalin, KW PZPR, 50/VI/144, k. 131, Informacjanr 521/81 kierownika Komendy Wojewódzkiej MO p∏k. Józefa Pytela o stanie bezpieczeƒstwapaƒstwa i porzàdku publicznego na terenie województwa koszaliƒskiego, 15 XII1981; ibidem, 50/VI/144, k. 133, Informacja o sytuacji w województwie na godz. 13.00. w dniu15 grudnia 1981 r.12Ibidem, 50/VI/144, k. 136–137, Informacja nr 521/81 kierownika Komendy WojewódzkiejMO p∏k. Józefa Pytela o stanie bezpieczeƒstwa paƒstwa i porzàdku publicznego na terenie570