stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

poszanowania godnoÊci i praw cz∏owieka, zniesienia stanu wojennegoi uwolnienia internowanych. Przy transparentach zbiera∏y si´ grupy ludzi,sk∏adajàcych wiàzanki i palàcych znicze. Odwagà wykazali si´ tamtejsiksi´˝a, którzy nie zareagowali na wezwania dyrektora Wydzia∏u do sprawWyznaƒ Urz´du Wojewódzkiego do usuni´cia transparentów 90 .Pierwszomajowe manifestacje oporu w dwóch najwi´kszych oÊrodkachPomorza Zachodniego by∏y jednak jedynie wst´pem do tego, co nastàpi∏odwa dni póêniej. 3 maja 1982 r. w Szczecinie od godz. 10 rano przed tablicàpamiàtkowà gromadzili si´ ludzie. Dodatkowo po zakoƒczeniu pracy pierwszejzmiany, oko∏o godz. 15, do zgromadzonych przy∏àczyli si´ stoczniowcy.Mimo to pochód wyruszajàcy w stron´ centrum miasta by∏ znacznie mniejszyni˝ dwa dni wczeÊniej, bo liczy∏ kilkaset, a nie kilka tysi´cy osób. MO kilkakrotniepróbowa∏a go rozbiç, wje˝d˝ajàc w t∏um radiowozami, ale maszerujàcyodwzajemnili si´ gradem kamieni i wcià˝ na nowo grupowali si´w innych miejscach. W godzinach wieczornych centralnymi ulicami Szczecina(mi´dzy innymi przez pl. ˚o∏nierza, ul. Obroƒców Stalingradu, al. WojskaPolskiego) maszerowa∏ pochód sk∏adajàcy si´ z 1500 osób. O godz. 18.40ZOMO przystàpi∏o do rozprawy z manifestantami – u˝y∏o armatek wodnychi Êrodków chemicznych. W odpowiedzi przy pl. Zwyci´stwa wzniesionobarykad´ z ∏awek i koszy, a tak˝e podpalono hotel Komendy WojewódzkiejMO. Milicja st∏umi∏a wystàpienia dopiero oko∏o godz. 23.30.Dzieƒ póêniej, 4 maja 1982 r. oko∏o szeÊciuset osób zgromadzi∏o si´ ponownieprzed szczeciƒskà katedrà. W innych punktach ÊródmieÊcia równie˝zbiera∏y si´ kilkunastoosobowe grupy. Wybuch∏y regularne walkiuliczne. Demonstranci rzucajàc kamieniami z dachów kamienic i wie˝owców,próbowali odeprzeç ataki interweniujàcych milicjantów. Pozostajàcyna ulicach budowali barykady z betonowych kwietników, p∏yt chodnikowychi kub∏ów na Êmieci. „W kilku przypadkach demonstrujàcym przewodzililudzie majàcy na twarzach chustki, a na g∏owach kaski motocyklowe”.Dane MSW wskazujà, ˝e rannych zosta∏o 92 funkcjonariuszy, z którychsiedmiu na d∏u˝ej trafi∏o do szpitala. W ciàgu trzech dni zamieszek milicjazatrzyma∏a na komisariatach ponad szeÊçset osób, przeciw blisko czterystuskierowano wnioski do kolegium, a jedenastu aresztowano 91 .90AIPN, MSW II, 185n/41, k. 41, Za∏àczniki do informacji dziennej, 2 V 1982.91Ibidem, 185n/41, k. 44, Informacja dzienna, 5 V 1982; ibidem, 185n/41, k. 43, Informacjadzienna, 4 V 1982; ibidem, 17/IX/231, t. 48, k. 358, Analiza i ocena sytuacji operacyjno-politycznej594