stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

i spontanicznie. Powszechnà formà protestu, stosowanà zarówno przezzorganizowane grupy, jak i pojedyncze osoby, by∏o malowanie napisów namurach, na przyk∏ad „Precz z komunà”, „Precz z PZPR”, „Precz z pacho∏kamiMoskwy”, „Âmierç katom z ZOMO”, „Zabitych górników pomÊcimy”,„Wrona or∏a nie pokona”, „SolidarnoÊç zwyci´˝y”, „Niech ˝yje Wa∏´sa”.Na znak solidarnoÊci z uwi´zionymi zbierano sk∏adki na rzecz ich rodzin.Szeroki zasi´g mia∏a na przyk∏ad og∏oszona w lipcu 1982 r. zbiórka na rzeczrepresjonowanych w Âwidniku. Poza tym wysy∏ano petycje w sprawie prze-Êladowania poszczególnych osób. Popularnym symbolem sprzeciwu sta∏ si´wpi´ty w klap´ opornik bàdê znaczek „SolidarnoÊci”. W wielu miejscowo-Êciach uk∏adano kwietne krzy˝e, kwiaty sk∏adano tak˝e w miejscach zwiàzanychz „SolidarnoÊcià” (tablice pamiàtkowe itp.) 50 .Brutalne dzia∏ania w∏adz prowokowa∏y mieszkaƒców regionu do dzia-∏aƒ o charakterze wr´cz terrorystycznym. Najbardziej spektakularnà akcj´tego typu przeprowadzi∏a grupa „bombowców” – górników z Lubina, którzypostanowili pomÊciç ofiary 31 sierpnia. Próbowali oni wysadziç w powietrzemi´dzy innymi Komitet Wojewódzki PZPR w Legnicy, sto∏ówk´ZOMO w Lubinie, Komend´ Miejskà MO w Polkowicach, g∏ogowskie„Konsumy” oraz mieszkania kilku aktywistów partyjnych. Wi´kszoÊç ∏adunkówwybuchowych jednak nie eksplodowa∏a 51 .Pierwszy po grudniu szerszy protest przeciwko wprowadzeniu stanu wojennegoproklamowano we Wroc∏awiu 13 stycznia 1982 r. W kilkuminutowymstrajku udzia∏ wzi´li pracownicy dziewi´ciu zak∏adów („Mera-Elwro”– 543 osób, „Dolam” – 96, „Pafawag” – 250, „Archimedes” – 80, „Dolmel”– 90, „Hydral” – 700, „Fadroma” – 80, „FAT” – 50, ZNTK). Zatrzymano33 osoby. Kolejny, pó∏godzinny protest przeciwko planowanej ogromnejpodwy˝ce cen odby∏ si´ 29 stycznia. W siedemnastu przedsi´biorstwachstrajkowa∏o od 5 do 138 pracowników. Wi´ksze grupy protestowa∏y50W. Sawicki, Akcja Âwidnik na Dolnym Âlàsku. Przyczynek do dziejów „SolidarnoÊci” w staniewojennym [w:] Studia i materia∏y..., t. 1, Wroc∏aw 1998, s. 126–142; Stan wojenny w Polsce...,s. 72–75, 114–116, 143–145, 205–209, 246–259; AAN, KC PZPR, Wydzia∏ Organizacyjny,sygn. tymcz. 743, b.p., Dalekopis z KW Opole, 12 I 1982; AIPN Wroc∏aw, 053/2127, k. 38, Uzupe∏nieniecharakterystyki kontrwywiadowczej województwa wroc∏awskiego za okres od dnia1 II–28 II 1982, 28 II 1982; AP Wroc∏aw, KZ PZPR FAT „Ponar”, 196/II/3, b.p., InformacjaKZ PZPR przy FAT „Ponar-Wroc∏aw” na temat aktualnej sytuacji spo∏eczno-politycznej za okresod 9 II [19]82 do 17 II [19]82, 17 II 1982.51DD˚S ZNiO, AKCh, 80a, Proces 18 oskar˝onych z Lubina o przygotowanie i spowodowaniewybuchów w roku 1982 w Lubinie, b.d.54