stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

nauczycieli uzale˝nia∏o popraw´ sytuacji gospodarczej od przeprowadzeniareform politycznych. Odzwierciedleniem tych nastrojów by∏ bojkot PRONi ZSMP, niemal powszechny w Êrodowisku nauczycielskim Elblàga 318 .Wiele pretensji pod adresem w∏adz zg∏aszali te˝ elblàscy rolnicy. Komitetymiejskie PZPR pisa∏y wr´cz o ich frustracji z powodu wysokich cen us∏ugi paliw oraz nieop∏acalnoÊci hodowli. Nawet pracownicy PGR narzekali nawarunki pracy – na brak obuwa, wysokie ceny us∏ug i niewystarczajàcà liczb´mieszkaƒ pracowniczych 319 . Podczas ˝niw w latach 1982–1983 narzekano te˝na niedobór sznurka i p∏ótna do snopowiàza∏ek, którego zapotrzebowaniepokryto zaledwie w 56 proc. 320 Wed∏ug badaƒ przeprowadzonych przez organapartyjne prawie 70 proc. za∏óg zak∏adów przemys∏owych Elblàga uwa˝a-∏o, ˝e jedynà oznakà reform sà podwy˝ki cen i nachalna propaganda o sukcesachgospodarczych. Coraz cz´Êciej pojawia∏y si´ g∏osy krytykujàce ca∏ysystem ekonomiczno-finansowy PRL jako niegwarantujàcy rentownoÊciprzedsi´biorstw. Wi´kszoÊç za∏óg widzia∏a przysz∏oÊç ruchu zwiàzkowegow reaktywowaniu „SolidarnoÊci”, akceptujàc jednak˝e ewentualne zmianyw statucie zwiàzku. W opinii wi´kszoÊci robotników niekwestionowanymprzywódcà by∏ wcià˝ Lech Wa∏´sa 321 . Podobne nastroje wÊród robotników rejestrowa∏yrównie˝ w∏adze w TrójmieÊcie. Tu tak˝e „wÊród za∏óg kluczowychobiektów oczekuje si´ reaktywowania NSZZ »SolidarnoÊç« w oparciu o podpisaneporozumienia spo∏eczne w 1980 r., z odrzuceniem praktyk politycznegodzia∏ania narzuconych zwiàzkowi przez opozycj´ politycznà” 322 .Na warunki bytowe i pracownicze narzekali w Elblàgu tak˝e funkcjonariuszeMO i SB. Ju˝ we wrzeÊniu 1982 r. elblàski garnizon milicji zg∏asza∏wiele postulatów dotyczàcych p∏ac, zaopatrzenia w towary, wy˝ywienia,318AP Elblàg, KW PZPR, 551, k. 15–19, Informacja dotyczàca aktualnej sytuacji polityczno--operacyjnej w Êrodowisku nauczycielskim województwa elblàskiego, 5 X 1982.319Ibidem, 551, k. 24, Informacja dotyczàca sytuacji w Êrodowisku dzia∏aczy by∏ego NSZZ RI„SolidarnoÊç”, 12 X 1982; ibidem, 478, k. 15, Informacja o rozwoju zwiàzków zawodowychw województwie elblàskim (materia∏ przygotowany na posiedzenie sekretariatu KW PZPR w dniu1 marca 1983 r.).320Ibidem, 552, k. 31–32, Informacja dotyczàca przygotowania sektora rolnego do akcji ˝niwnejw województwie elblàskim, 4 VII 1983.321Ibidem, 552, k. 33–35, Ocena sytuacji spo∏eczno-politycznej w zak∏adach pracy i Êrodowiskachwojewództwa elblàskiego, 28 VI 1983.322AIPN Gdaƒsk, IPN Gd 003/166, t. 16, k. 71, Pismo Naczelnika Wydzia∏u V KomendyWojewódzkiej MO w Gdaƒsku do Naczelnika Wydzia∏u II Departamentu V MSW w Warszawie,4 X 1982.561