stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

problem pacyfikacji przez si∏y milicyjne strajków w kopalniach i innych zak∏adachpracy. Stwierdzi∏, ˝e podczas likwidacji protestów „zaistnia∏y wypadkizniewa˝ania elementarnej godnoÊci ludzkiej, stosowania brutalnejprzemocy fizycznej, a nawet bicia”. Apelowa∏ do wojewody o zaprzestaniestosowania takich metod przez, jak to okreÊla∏, niewojskowe s∏u˝by porzàdkupublicznego 157 .Od poczàtku stosunki mi´dzy bp. Bednorzem a wojewodà Paszkowskimuk∏ada∏y si´ poprawnie. Paszkowski liczy∏ si´ ze zdaniem hierarchy, zdawa∏sobie bowiem spraw´ z jego moralnego autorytetu i popularnoÊci w regionie.Dlatego stara∏ si´ uwzgl´dniaç jego proÊby i sugestie. Z kolei ordynariuszdocenia∏ otwartoÊç i szczeroÊç genera∏a wzgl´dem niego i jeÊli toby∏o mo˝liwe, korzysta∏ z tego przy rozwiàzywaniu trudnych problemówspo∏ecznych. Po roku dzia∏alnoÊci Paszkowskiego na Âlàsku ordynariuszprzyzna∏, ˝e ze wszystkich znanych mu wojewodów katowickich Paszkowskiby∏ pierwszym, który otwarcie mówi∏ publicznie „o zaniedbaniach na GórnymÂlàsku, o potrzebach tej ziemi i spo∏eczeƒstwa tu mieszkajàcego” 158 .Biskup stara∏ si´ przede wszystkim odgrywaç rol´ mediatora w tychsprawach, w których jego osoba i autorytet mog∏y przyczyniç si´ do rozwiàzaniakonfliktów mi´dzy w∏adzami a spo∏eczeƒstwem. Tak by∏o chocia˝byw przypadku strajku w kopalni „Piast”. Paszkowskiemu zale˝a∏o na udzialeprzedstawicieli KoÊcio∏a w uspokojeniu sytuacji w kopalni. Stanowiskoordynariusza dotyczàce sposobu zakoƒczenia protestu by∏o jednoznaczne– negocjacje i dialog. Biskup godzi∏ si´ na mediacj´ KoÊcio∏a, pod warunkiem˝e po zakoƒczeniu protestu górnicy nie b´dà represjonowani, o czymordynariusz zapewnia∏ ich w swoim liÊcie. Paszkowski przysta∏ na to, doda∏jednak, ˝e represje nie obejmà wprawdzie szerokiego ogó∏u górników, ale„skutki prawa stanu wojennego muszà odczuç prowodyrzy” 159 . W wigili´Bo˝ego Narodzenia 1981 r. ordynariusz spotka∏ si´ z wiceministrem górnictwaoraz dyrektorem „Piasta”. Omówiono bie˝àcà sytuacj´ w bieruƒskiejkopalni. Rozmówcy próbowali przekonaç biskupa, ˝e przywódcytamtejszej „SolidarnoÊci” presjà i terrorem zmusili za∏og´ do protestui przebywania pod ziemià. Przedstawiciele w∏adz prosili, by ordynariusz157Ibidem.158AAKat., ARz., Protoko∏y…, k. 510, List bpa katowickiego H[erberta] Bednorza do wojewodykatowickiego gen. R[omana] Paszkowskiego z dnia 22 grudnia 1982 r.159Ibidem, k. 471, Notatka s∏u˝bowa ks. Benedykta Woênicy z 24 grudnia 1981 r.132