stan wojenny w polsce 1981–1983 - Archiwalny serwis Instytutu ...

Spo∏ecznej z 2 kwietnia 1982 r. Koncepcja „ugody spo∏ecznej” nie wyklucza∏apodj´cia rozmów z ekipà Jaruzelskiego. Tezy zosta∏y entuzjastycznieprzyj´te przez grup´ dzia∏aczy warszawskich i niektórych cz∏onków kierownictwazwiàzku (Jacka Merkla, Konrada Marusczyka). Podzieli∏o to internowanychna grup´ tak zwanych realpolityków (akceptujàcych tezy) i maksymalistów(zwiàzanych przed 13 grudnia z grupà Andrzeja Gwiazdy bàdêz ROPCiO i KPN). Spór ten znalaz∏ odbicie w liÊcie, który 20 sierpnia1982 r. internowani skierowali do Prymasa Polski. Autor listu, Jacek Merkel,zaznaczy∏ w nim, ˝e nie wszyscy w Strzebielinku podzielajà stanowiskoPrymasowskiej Rady Spo∏ecznej w sprawie porozumienia narodowego 292 .W regionie elblàskim kierownictwo WUSW nie narzeka∏o na postaw´KoÊcio∏a. By∏o nawet zdania, ˝e KoÊció∏ elblàski odegra∏ wielkà rol´ w neutralizacjipodziemia solidarnoÊciowego. „Kler rzymskokatolicki województwaelblàskiego wprowadzenie stanu wojennego przyjà∏ aprobujàco” – czytamyw raporcie dla ministra spraw wewn´trznych. I dalej: „Wielokrotnie,zw∏aszcza przed planowanymi przez podziemie dzia∏aniami, apelowa∏ o zachowaniespokoju, rozwagi i nieuczestniczenie w protestach. [...] Kler, zajmujàcpostaw´ lojalnà wobec w∏adz, dà˝y∏ do osiàgni´cia dalszych korzyÊci,zw∏aszcza w zakresie budownictwa sakralnego” 293 . Z tej pozytywnej ocenyduchowieƒstwa w∏adze wy∏àcza∏y jedynie dwóch kap∏anów – ks. Lechowiczaz koÊcio∏a pw. Êw. Miko∏aja oraz dziekana dekanatu elblàskiegoks. Mieczys∏awa Józefczyka 294 . W Elblàgu akcja pomocy wi´êniom politycznymi podziemiu solidarnoÊciowemu koncentrowa∏a si´ w∏aÊnie wokó∏ks. Józefczyka. Odwiedza∏ on internowanych w Kwidzynie i regularnieprzywozi∏ im paczki. Wed∏ug s∏u˝by wi´ziennej i SB by∏ te˝ poÊrednikiemmi´dzy internowanymi a dzia∏aczami elblàskiego podziemia 295 . W∏adzepartyjno-wojewódzkie wielokrotnie narzeka∏y na zdolnoÊci organizacyjneks. Józefczyka, który utrzymywa∏ kontakty nie tylko z ukrywajàcymi si´dzia∏aczami „SolidarnoÊci”, ale i zdo∏a∏ przekonaç do siebie elblàski od-292List internowanych do Prymasa Polski abp. Józefa Glempa, Strzebielinek, 20 VIII 1982(w zbiorach T. Szczud∏owskiego); Relacje Tadeusza i Piotra Szczud∏owskich, listopad 2001(notatka z rozmowy w zbiorach autora).293AIPN, MSW II, 17/IX/231, t. 10, k. 313, Ocena sytuacji operacyjno-politycznej w województwieelblàskim za okres od 13 grudnia 1981 roku do 31 grudnia 1982 roku, b.d.294AP Elblàg, KW PZPR, 552, k. 134–135, k. 26–28, Informacja dotyczàca niektórych elementówsytuacji organizacyjno-politycznej w elblàskich instancjach Stronnictwa Demokratycznego,24 VI 1983.295Ibidem, 551, k. 13, Informacja dotyczàca OÊrodka Odosobnienia w Kwidzynie, 8 IX 1982.554