ortak_miras_final

Common Heritage
248
Ortak Miras
muş, üstünlük her zaman mecnunluğa verilmiştir. Allah’ı
(c.c.) bilmenin, tanımanın Mecnun yolu, divan edebiyatının
asıl marifet anlayışı olmuştur. Çünkü Mecnun görünüşte
Leyla’nın aşkından çöllere düşdüğü izlenimini verse
de sırrı iyi saklayan ancak söylemek icap ederse onu insanlara
değil; semaya, kuşlara, hayvanlara, rüzgara söyleyen
âşık tipidir. Bu durum hem Ali Şir Nevai’de hem Fuzuli’de
aynıdır. Aynıyla Kerem’in de Tahir’in de Garib’in de aniden
delirmesi, buta alıp (bade içip) âşık olmalarına bağlanır.
Diğer Türk halklarında (Türkmenlerde, İrak Türklerinde,
Azerbaycan ve Türkiye Türklerinde) da Keremin
âşıklığı mecazî aşktan ilahî aşka doğrudur.
Arap dilinde aşk anlayışını bildiren elliye yakın kelimenin
olduğunu bildiren el Cevziyye “Âşıklar kitabı” adlı eserinde
aşkın manası ve kullanıldığı yer hakkında geniş bilgi
verir ve aşk kelimesini dil ve din bakımından izah edir 10 .
Aşk sevginin son mertebesi olduğundan sevgi insanı tam
olarak kendi hükmü altına alır 11 . Sufilere göre sevgi çeşitli
türlere ayrılır ve en son mertebede de aşk durur 12 . En büyük
aşk Allah’a olan sevgidir. Nitekim bunu Yunus Emre
de bir şiirinde şöyle dile getirmiştir.
Aşkun aldı benden beni
Bana seni gerek seni
• 10 İbnu’l Kayyum el Cevziyye (2004). Aşıklar kitabı. Çeviren
S.Kocabaş-F.Demirkıran. İstanbul: Şule yayınları, s.52
• 11 Topçu Nurettin (1977). “Aşkın halleri”. Hareket, sayı 77, Mayıs, s.16
• 12 Uludağ Süleyman (1996). Tasavvuf terimleri sözlüğü. İstanbul:
Marifet yayınları, s.59
Ali Şir Nevai and Fuzuli. In the same way, the sudden madness
of Karam, Tahir and Garib is related to fall in love after they are
drunk wine by the founder of sufi. In other Turkic peoples (in Turkmen,
Iraqi, Azerbaijan and Turkish Turks), the love of Karam is
from metaphorical love to divine love.
In El-Cevziyye’s book entitled “ Aşıklar kitabı “ which, informs
that there are nearly fifty words meaning love in Arabic language,
he gives extensive information about the meaning and using of the
word ‘’ love’’ and explains the word ‘’ love’’ in terms of language
and religion in. 10
Because love is the last stage of the affection, love subjugates the person
completely. 11 According to the Sufis, love is divided into various
kinds and love halts in the last order. 12 The greatest love is love with
Allah. As a matter of fact, Yunus Emre expressed this in a poem of
him:
Aşkun aldı benden beni
(Your love has wreted me away from me)
Bana seni gerek seni
(You are the one I need, you are the one I crave)
Ben yanaram düni güni
(Day and night I burn,gripped by agony)
• 10 İbnu’l Kayyum el Cevziyye (2004). Aşıklar kitabı. Çeviren
S.Kocabaş-F.Demirkıran. İstanbul: Şule yayınları, p.52
• 11 Topçu Nurettin (1977). “Aşkın halleri”. Hareket, number 77, May, p.16
• 12 Uludağ Süleyman (1996). Tasavvuf terimleri sözlüğü. İstanbul:
Marifet yayınları, p.59