ortak_miras_final

lik, teslimiyet anlamlarını içerir.İşlevsel olarak ise aşinalık,
tanışlık göstermekdemektir. Aynı zamanda ayıplardan ve
afetlerden koruma manasına gelir. Selam, Allah’ın güzel
isimlerinden de birisidir. Kuran’da ve hadislerde selam vermekle
ilgili övücü ve teşvik edici bilgiler mevcuttur. Selam
üzerine çok sayıda ayet ve hadis vardır. Mesela Nisâ suresinin
86. Ayeti’nde “Size bir selam verildiği zaman, ondan
daha güzeliyle veya aynı selamla karşılık verin. Şüphesiz
Allah, her şeyin hesabını gereği gibi yapandır.” denirken
en ciddi hadis ravilerinden olan İmam-ı Müslim’in rivayet
ettiği bir hadiste “Siz, iman etmedikçe cennete giremezsiniz;
birbirinizi sevmedikçe de iman etmiş olamazsınız.
Yaptığınız zaman birbirinizi seveceğiniz bir şey söyleyeyim
mi? Aranızda selamı yayınız.” denir.
Müslüman toplumlarda dinî bir kimliğe bürünmüş olan
selam, sosyal hayatta en derin ve yoğun biçimde yer almış,
ahlaki bir kural, hatta nezaket ve görgü kuralı olarak vazgeçilmez
bir değer ve önem kazanmıştır. Buna bağlı olarak
da kalıplaşarak günlük davranışlar ve alışkanlıklar içine
yerleşmiştir. Selamlaşma, birbiriyle karşılaşan insanların
kimliklerini ve niyetlerini anlamanın, karşı tarafa güven
telkin etmenin en kısa yoludur. Selamlaşma, sosyal hayatın
çeşitlenmesine bağlı olarak zamanla resmî, askerî, dinî kalıplar
ve ritüeller halini almıştır. Selam sözleri ve davranışları,
mesleklere, tanışıklık ve dostluk derecelerine, modaya
göre çeşitli biçimlerde kalıplaşmıştır. Batılılaşmayla ve kitle
kültürünün yaygınlaşmasıyla selam sözleri ve davranışlarında
kimi değişimler gerçekleşmişse de günümüz Türk
kültüründe geleneksel selamlaşma sözleri ve davranışları
büyük oranda varlığını devam ettirmektedir.
Selam verme sözü, İslamiyet’le birlikte “Selamünaleyküm”
şeklinde olup selam alma sözü ise “Aleykümselam” şeklindedir.
Selamlaşma adabına göre yolda bir tanıdığa rast
gelindiği veya bir meclise, bir topluluğa girildiği zaman
sağ el göğsün üzerine konulup“Selamünaleyküm” yahut
“Merhaba” denir, selam ve merhabayı alan kimse de karşılıkolarak
“Ve aleykümselam” yahut “Merhaba” diyerek
karşılık verir. Ancak Mevlevi ve Bektaşilerde selam mukabili
olarak “Aşk olsun” gibi farklı tabirler de kullanılmıştır.
Mevlevilikte birine “Aşk olsun” denilince o da “Eyvallah”
mukabelesinde bulunur, Bektaşilikte ise “Aşkın cemal olsun”
diye cevap verirdi. Muhatabı “Nur olsun” derse o da
tekrar “Nurun ala nur olsun” karşılığını verirdi.
Selamın sözlü kısmına çoğu zaman el, bel, baş veya başlık
hareketleri eşlik eder. Selamla birlikte veya selamı müteakiben
hafifçe öne eğilme, el öpme, el sıkışma, kucaklaşma,
şapka çıkarma ve hatta temenna tabir edilen elin göğse,
çeneye ve başa konulması şeklinde vücut hareketleriyle selamlama
da söz konusudur.
ing of protection from shames and disastera. Selam/salaam”, is
among the beautiful names of Allah. There are praiseworthy and
encouraging information about the greeting in the Qur’an and
hadiths. There are many verses and hadiths on greeting/salaam.
For example, while in the 86th verse of the surah Nisa it is ordered
that “When you are greeted by someone, you should respond it with
the better one, or with as it is. Verily Allah takes everything into
account properly.”, on the other hand, in an hadith narrated by
the Imam-i Muslim, one of the most wellknown hadith relators,
it is said that “You can not ascend to heaven unless you believe in;
You can not believe unless you love each other. I shall tell you something
that you will love each other when you do that? Propagate
the greeting among you. “
The greeting/salaam, which has struck a religious attitude in Muslim
societies, has taken place in social life in the deepest and most
intense form, and also gained importance and an indispensable
value as a moral principle, even courtesy and a principle of etiquette.
As a result, it has become stereotyped into daily behaviors
and habits. Greeting is the shortest way to understan the identities
and intentions of people who meet each other and to instil confidence
to the other side. Exchanging greetings has become formal,
military, religious patterns and rituals over time, depending on the
diversity of social life. The words and gestures related to the greeting/salaam
have been formed in various ways according to the professions,
the degree of acquaintance and friendship, the fashion. Although
there occured some changes in the words and gestures of the
greeting through the westernization and the widespreading mass
culture, traditional words and gestures have still been perpetuating
their existences in today’s Turkic culture.
The word of greeting is in the form of “Salamünaleyküm” with
Islam, and the word for responding/receiving the greeting is
“aleykümselam”. According to the customs of exchanging greetings,
in case of encountering an acquaintance on the way, or of gathering
with a council or community, the right hand is put on the
chest and the word “selamünaleyküm” or “hello-merhaba” is said.
On the contrary, the one who receives the greeting and the hello
responds by saying “ ve aleykümselam” or “ hello-merhaba “ in
return. However, among Mawlawis and Bektashis, various expressions
such as “aşk olsun(means hello)” was used as greeting in
return. In Mawlawi order, when one says “aşk olsun”, in response
to he replies by “thank you”, in Bektashism replied by “aşkın cemal
olsun “. If the respondent says, “ nur olsun”, then he replies again by
saying“nurun ala nur olsun”.
The oral part of the greeting is often accompanied by hand, waist,
head or headdress gestures such as slightly obeisance, hand kissing,
handshaking, clinch, taking off hat and body movements -called
temenna- in which the hand is put on chest, chin and head.
According to the Islamic method and decency, inwhich both the
greeting and the responding to a greeting are accepted as sunnah
Humanitarian Relationship
41
Beşeri İlişkiler