ortak_miras_final

Common Heritage
484
Ortak Miras
li unsuru olan Türkçe dil coğrafyasındaki kültür ve sanat
terminolojisi dil birliğini hatırlatmıştı (Soysaldı,1998)
Keçe, halı ve kilimler aslında geçmişi geleceğe taşıyan
köprülerdir. Bu halı kilimler imzasızdır, ancak ait olduğu
oymak ve boy damgaları aynı zamanda imzalarıdır. Bu halı
ve kilimlerdeki desenlerde öncelikli olan geleneğe bağlılıktır”
(Soysaldı. 2009:5).
Prof. Yusuf Durul, 1945-1948 yılları arsında Emirdağı
ve Sivrihisar köylerinde yaptığı araştırmalarda Türkmen
kadınının günlük tarım ve ev işlerinden arta kalan zamanlarında
evindeki her türlü ihtiyaç ve çeyiz (cihaz) için
dokuma yaptığını belirtmektedir. Bu araştırmada; “motiflere
verilen ad ve taşıdıkları anlamlarla, kilimler yazılı
bir mektup gibi okunduğunu ifade eder. İdoller uğur ve
bereket işareti olarak köy toplumunda hâlâ kullanılmaktadır.
Zeminde motiflerin akıcı bir düzende dağılmasıyla
dekorlar arasında dengeli boşluklar görülür, ilk bakışta
zemin ile motifleri ayırmak zordur. Kilimi kilim yapan
özellik de burada başlar. Emirdağ’da ve Avşar Türkmenlerinde
“aman kız” veya “ali belinde” motifleri gelin çeyizinde
mutlaka bulunur. Bu bezemeler uğur ve çoğalmayı
simgeler. Koçbaşı ve koçboynuzu motifleri de aynı maksatla
kullanılır. Kilim ve emsali işleme ve örme sanatları
Türkmenlerin en zengin ve en bilinçli uğraşlarının başında
gelir. Boy, aşiret ve bölgesel özellik taşıyan ve sanat
değeri olan bu işler övgüye değerdir. Dokuma araçlarının
basitliği, taşınabilirliği, kirman ve kirkitin becerikli ellerde
domestic affairs. In this study, he explains that the rugs are read
like a written letter because of the name given to the motifs and the
meanings they bear. Idols are still used in village society as a sign of
luck and blessings. With the smooth distribution of the motifs on
the floor, balanced spaces are seen between the decorations. It is difficult
to separate the motifs from the floor at first sight. The feature
that makes it the rug also starts here. ‘’Aman kız or Eli belinde’’
motifs are absolutely found in dowery of the bride in the Turkmens
living in Emirdağ and Avşar. These ornaments are symbols of luck
and prosperity. The rams motifs are also used for the same purpose.
Rug and similar motifs and weaving arts are at the forefront of the
richest and most conscious interests of Turkmens. These works that
carry the regional and artistic features of clans and tribes are worthy
of praise. The simplicity, the portability, the durability and the
ability of the weaving tools as well as the mastery of using the madder
are very valuable inventions. Beside these decorations, there are
motif names in turkish such as ‘’ tilki kulak, yıldızlı dikme, yıldız,
zülüf, Kurt izi, kurt ağzı, kedi kulağı, yar yare küstü, fakı başlı,
aklım, evciler damgası, çapraz-çarpı etc.’’ (Durul, 1979:21).
The roots of carpet and rug motifs are based on Turkish mythology
and common heritage of the Turkish world. Elibelinde is a
motif of a hands-on-hips female figure. These motifs are called as
‘’karadöşeme’’ by Toros Turkmens (Photo:10). It is thought that
‘’kara kartal’’ motif of a black bird that has opened its wings is given
this name because of that. In addition, this motif can be likened
to the symbol of the Gok Tengri Religion in the Turkish mythology
which is the flying figure of a double-headed eagle. Although this
motif is given different names in different regions, it can be thought