Fajny kraj do życia po wyborach
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
FAJNY KRAJ DO ŻYCIA PO WYBORACH / majątki i podatki / 187
rozwiązanie zdecydowały się Belgia i Włochy, opodatkowanie nieruchomości
jest zaś rozwiązaniem powszechnie stosowanym. W Polsce podatek od nieruchomości
ma jednak niewielkie znaczenie dla sektora gospodarstw domowych –
jest skonstruowany w taki sposób, że płacą go przede wszystkim firmy.
Formą podatku majątkowego jest również opodatkowanie spadków
i darowizn. Przy odpowiednio większej stawce rzadziej pobieranego podatku
spadkowego można osiągnąć tę samą stopę opodatkowania majątków co
przy regularnie pobieranym podatku majątkowym.
Podatki majątkowe mają potencjalnie istotne zalety. Mogą one przynosić
dodatkowe wpływy fiskalne, konieczne dla przeprowadzenia transformacji
energetycznej, finansowania obronności, dofinansowania usług publicznych
oraz ograniczenia poziomu długu publicznego, który w wielu państwach
wzrósł po pandemii. Opodatkowanie majątków mogłoby zredukować nierówności
majątkowe, a teoretycznie może również zachęcić gospodarstwa
domowe do efektywniejszego wykorzystania aktywów, np. zainwestowania
środków pozostających na rachunkach bankowych.
Kluczowym problemem w opodatkowaniu majątków jest zagadnienie
płynności. Gospodarstwa domowe posiadające majątki o najwyższej
wartości niekoniecznie muszą osiągać bardzo wysokie dochody. Oznacza
to, że mogą one mieć problem z regulowaniem zobowiązań podatkowych.
Przeprowadzone przeze mnie badania obejmujące blisko 20 państw europejskich
wykazały, że korelacja między wartością majątku a poziomem
dochodu jest w Polsce słabsza niż w Europie Zachodniej. Sprawia to, że
ten problem jest w naszym wypadku szczególnie istotny.
Wadą podatków majątkowych są ponadto liczne możliwości ucieczki
od nich, choćby takie jak transfer aktywów (szczególnie finansowych) za
granicę, oraz wysoki poziom skomplikowania administracyjnego. Wycena
wartości majątków, w szczególności firm nienotowanych na giełdzie, jest
czynnością trudną i drogą w realizacji. Podatki majątkowe okazały się też
dość podatne na polityczny lobbing – płacących je jest stosunkowo niewielu,